این روزها که تمام مردم دنیا با در حال دست و پنجه نرم کردن با ویروس کرونا هستند، اهمیت واکسن روشنتر از هر وقت دیگری است. واکسنها در طول تاریخ انسانهای زیادی از مرگ و بیماری نجات داده و منجر به ریشه کن شدن بیماریهای خطرناکی شده اند.
برای بسیاری از دانشمندان در سراسر جهان ، سال ۲۰۲۰ مسابقه ای برای تولید واکسن برای ویروس کرونا بود. هرچند که طراحی و آزمایش واکسن روندی آهسته است، اما ساخت آن میتواند گسترش عفونت و بیماری را کند کند.
نظر به اهمیت بسیار زیاد واکسنها در نجات جان جوامع، ساخت هر واکسن یک دستاورد بزرگ محسوب میشود و برخی از آنها دارای اهمیت تاریخی اند. در ادامه پنج واکسن مهمی که ساخت آنها تاثیر بسیار زیادی در سلامت جامعه داشته، اورده شده است.
واکسن آبله:
آبله اولین واکسن موفق بود که در سال ۱۷۹۶ توسط ادوارد جنر تولید شد.
سازمان بهداشت جهانی آبله را "یکی از کشنده ترین بیماریهای شناخته شده برای انسان" توصیف میکند و براساس شواهد تاریخی از هر ۱۰ نفری که به این بیماری مبتلا شده اند، سه نفر جان خود را از دست داده اند.
آبله تنها بیماری است که در سراسر جهان ریشه کن شده است و به گفته متخصصان این حذف بیماری "یکی از بزرگترین دستاوردهای بین المللی بهداشت عمومی است.
واکسن فلج اطفال:
متخصصان میگویند: کودکان به ویژه در معرض خطر فلج اطفال هستند، یک ویروس بسیار عفونی که از طریق تماس با کسی که به این عفونت مبتلا شده و همچنین از طریق آب و غذای آلوده انتشار پیدا میکند. در برخی از افراد مبتلا به فلج اطفال این ویروس میتواند منجر به فلج شدن دائمی شود.
امروزه مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) به کودکان توصیه میکنند که از دو ماهگی چهار دوز واکسن فلج اطفال دریافت کنند. متخصصان میگویند: از سال ۱۹۷۹ تاکنون مورد جدید فلج اطفال در ایالات متحده رخ نداده است. در سراسر جهان هم تعداد موارد کاهش یافته و در سال ۲۰۱۸ تنها ۳۳ مورد ابتلا به این ویروس در جهان وجود داشت.
واکسن MMR:
امروزه کودکان دو دوز واکسن MMR دریافت می کنند که آنها را در برابر سرخک، اوریون و سرخچه ایمن میکند. یکی در ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دوز دوم در سنین ۴ تا ۶ سالگی.
بیماری سرخک یک بیماری بسیار مسری است که اگر یک نفر به آن مبتلا شود، تا ۹۰٪ از اطرافیان نیز در صورت عدم محافظت به آن آلوده می شوند. این بیماری عواقب شدیدی داشته و میتواند منجر به ذات الریه، انسفالیت (تورم مغز) و در بعضی موارد مرگ شود. واکسن های سرخک در سال ۱۹۶۳ در دسترس قرار گرفت. قبل از اینکه واکسن در دسترس باشد، سالانه ۳ تا ۴ میلیون نفر به سرخک مبتلا میشدند.
واکسن Tdap:
واکسن Tdap از سه بیماری کزاز، دیفتری و سیاه سرفه جلوگیری میکند. هرسه این بیماریها توسط باکتریها ایجاد شده و میتوانند کشنده باشند.
سیاه سرفه ممکن است تهدیدی جدی برای زندگی نوزادان باشد و زنان باردار باید این واکسن را دریافت کنند.
قبل از ساخت این واکسن سالانه ۲۰۰۰۰۰ کودک آمریکایی به سیاه سرفه مبتلا شده و حدود ۹۰۰۰ کودک در اثر ابتلا به این بیماری جان میباختند. بر اساس آمار معتبر در حال حاضر هر ساله فقط حدود ۱۰،۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ مورد ابتلا و تعداد بسیار کمی مرگ و میر وجود دارد.
واکسن HPV:
سابقه ساخت این واکسن مانند چهار مورد قبلی نیست. این واکسن برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ در دسترس قرار گرفت. ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV شایعترین عفونت منتقله از راه مقاربتی در ایالات متحده است و هر ساله ۱۴ میلیون آمریکایی به HPV مبتلا میشوند.
سویههای بسیاری از این ویروس وجود دارد و انواع پرخطر این ویروس اصلیترین علت ابتلای زنان به سرطان دهانه رحم هستند. برخی سویههای دیگر این ویروس ممکن است خطر ابتلا به سرطانهای دیگری را ایجاد کنند. طبق مطالعه ای که در سال ۲۰۱۸ توسط مجله پزشکی پیشگیری آمریکا انجام شده است ، واکسیناسیون منجر به کاهش ۲۹ درصدی سرطان دهانه رحم شده است.