مطمئن‌ترین روش تشخیص کرونا کدام است؟
علی امیری در پاسخ به این سؤال که تست سرولوژی با تست PCR در تشخیص کرونا چه تمایزی با هم دارد؟ اظهار کرد: نتیجه آزمایش منفی آنتی بادی برای کرونا، رد کننده عفونت قبلی با این بیماری نیست.
وی ادامه داد: از روزهای اولی که بیماری کووید ۱۹ به جامعه جهانی معرفی شد، آزمایش مولکولی مبتنی بر PCR به‌عنوان استاندارد طلایی تشخیص مطرح بوده و هنوز هم آزمایش تشخیصی بهتر و مطمئن تری وجود ندارد.
امیری ادامه داد: برای انجام آزمایش مولکولی، نمونه گیری از بینی یا حلق فرد مشکوک به بیماری توسط سواپ‌های مخصوص انجام می‌شود و اثر بقایای ژنتیکی ویروس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
این متخصص بیماری‌های ریوی اضافه کرد: در کنار آزمایش ملکولی، آزمایش سرولوژی که مبتنی بر نمونه خون هستند هم مورد استفاده قرار می‌گیرد که به دلیل جواب‌های مثبت و منفی کاذبی که دارند، ارزش تشخیصی نداشته و در تحقیقات مورد استفاده قرار می‌گیرد تا مشخص کند که احتمالا چه درصدی از جامعه مواجه با ویروس را داشته‌اند و به اشکال بی علامت یا علامت دار بیماری مبتلا شده‌اند.
وی بیان کرد: این آزمایشات، مبتنی بر این واقعیت است که متعاقب مواجه فرد بیمار با ویروس، پاسخ سیستم ایمنی فعال می‌شود و آنتی بادی‌های ضد ویروس که مهمترین آنها دو نوع IgG و IgM هستند تولید می‌شوند که قابل شناسایی‌اند.
امیری با اشاره به اینکه دوره کمون کووید ۱۹، حدود ۵ تا ۶ روز است، عنوان کرد: از اواسط هفته دوم پس از دوره کمون بیماری، آنتی‌بادی‌های ضد ویروس قابل شناسایی می‌شوند و هفته سوم، احتمالاً بهترین زمان انجام آزمایش آنتی‌بادی یا سرولوژی است.
این متخصص بیماری‌های ریوی با اشاره به این که تست مثبت آنتی‌بادی IgG یا IgM به معنای واکنش دفاعی بدن در مقابل ویروس است، افزود: میزان آنتی‌بادی IgM در زمان کوتاهی به پیک رسیده و به سرعت و در حدود پایان هفته ششم کاهش می‌یابد و مثبت بودن IgM به هیچ وجه به معنای ناقل بودن فرد بیمار نیست. آنتی‌بادی IgG مدت زمان طولانی‌تری نسبت به IgM بالا می‌ماند.
وی بیان کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که پاسخ سیستم ایمنی افراد در مواجه با ویروس فقط ایمنی هومورال و پاسخ مبتنی بر تولید آنتی بادی نیست و ایمنی سلولی هم در این رابطه مطرح است؛ حتی بعضی از مقالات نقش مهم‌تری را برای ایمنی سلولی مطرح می‌کنند.
امیری تصریح کرد: اینکه اثر آنتی بادی ضد ویروس را در چه افرادی بتوانیم شناسایی کنیم، متاثر از عوامل مختلفی است؛ هر چقدر شدت بیماری در فردی که به بیماری مبتلا شده است بیشتر باشد، انتظار داریم میزان آنتی بادی تولیدی هم بیشتر بوده و شانس شناسایی آن در نمونه خون اخذ شده بیشتر باشد.
این متخصص بیماری های ریوی ادامه داد: متقابلاً هرچقدر فرد بدون علامت یا کم علامت ترباشد، احتمالاً سیستم ایمنی هومورال کمتر تحریک می‌شود.
وی اضافه کرد: مثلاً اخیراً در مطالعه‌ای نشان داده شده است که در ۹۳ درصد افراد مواجه یافته با ویروس که بیمار بدون علامت بوده‌اند، ایمنی سلولی ایجاد شده است، اما فقط در ۶۰ درصد این افراد، آنتی بادی ضد ویروس قابل شناسایی بوده است.
امیری ادامه داد: به عبارتی حدود ۴۰ درصد افراد با وجود اینکه آلوده به ویروس شده بوده‌اند، اما در آزمایشات سرولوژی، اثری از سابقه بیماری نشان داده نشده است. این مطالعه گویای آن است که مخصوصا در مبتلایان بدون علامت، تنها از طریق بررسی آنتی بادی در خون نمی‌توان در مورد سابقه آلودگی اظهار نظر کرد.
این متخصص بیماری های ریوی تأکید کرد: آزمون‌های سرولوژی علاوه بر جواب‌های منفی کاذب، دارای جواب‌های مثبت کاذب هم هستند.
