تشریح آخرین مصوبات شورای نگهبان

عباسعلی کدخدایی صبح شنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه، روز پرستار را تبریک گفت و با گرامیداشت روز پژوهش و شهید مفتح اظهار داشت: یاد و خاطره آیت‌الله یزدی، عضو فقید شورای نگهبان را که از مبارزان قبل از انقلاب بود و در پیروزی انقلاب نقش موثری داشت و در عرصه‌های مختلف از جمله شورای نگهبان نقش چشم‌گیری داشتند، گرامی‌ می‌داریم.

سخنگوی شورای نگهبان ضمن محکومیت ترور شهید فخری‌زاده، در تشریح مصوبات شورای نگهبان تصریح کرد: طرح الحاق یک تبصره به قانون کلی اجرای اصل ۴۴ را داشتیم. این طرح افزایش سقف سهام سازمان تامین اجتماعی بود که چندین در شورا مطرح شده بود. در آخرین اصلاح مجلس، عدم مغایرت آن با شرع و قانون اعلام شد.

کدخدایی درباره طرح جذب ایثارگران خاطرنشان کرد: مجلس تفسیری را ارائه کرده بود که بر اساس آن دولت موظف شده بود ایثارگران را به کار بگیرد که شورا در نوبت ایراد گرفته بود ولی در آخرین اصلاحیه ایراد آن رفع شد. همچنین طرحی ارائه شده بود که دولت مکلف شده بود ۴۰ میلیون تن قیر را در اختیارات نهادهای عمرانی قرار دهد که پس از دو نوبت اصلاحات، به تایید رسید.

وی با بیان اینکه لایحه ایجاد صندوق بیمه همگانی هم در شورای نگهبان هم عدم مغایرت اعلام شد، ابراز کرد: مجلس با اصلاح بخشی از این لایحه ایراد شورای نگهبان را برطرف کرد. همچنین اصلاح قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی هم که درباره ساختار جدید تعیین قیمت محصولات قیمت کشاورزی بعد از یک نوبت ایراد، در مجلس رفع شد و در شورا عدم مغایرت آن تایید شد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه درباره مالیات بر ارزش افزوده، دو نوبت اجرای آن تمدید شده بود که عدم مغایرت آن نسبت به قانون اعلام شد، عنوان کرد: عدم مغایرت لایحه موافقتنامه همکاری حمل و نقلی بین کشورهای دریای خرز هم اعلام شد. همچنین طرحی موسوم به مدرک دوم فرهنگیان در شورا مطرح شد که با چهار ایراد مواجه شد که پس از رفع ایرادات عدم مغایرت آن اعلام شد.

کدخدایی با بیان اینکه طرح مالیات بر خانه‌های خالی ایراداتی داشت که در دو نوبت از سوی فقها ایراد گرفته شده که مربوط به حقوق مردم بود، یادآور شد: مجلس این ایراد را برطرف کرد و عدم مغایرت آن با شرع و مجلس اعلام شد. همچنین طرح معیشت و الزام دولت به پرداخت یارانه در یک نوبت با ایراد روبه‌رو شد چون منابع آن کافی نبود و ابهامی هم وجود داشت که مقصود از سایر دهک‌ها روشن نشده بود که مجلس رفع ایراد کرد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا دستگاه مختلف می‌توانند تفسیر خود را از قانون داشته باشد، گفت: تفسیر قوانین بر عهده مجلس است و وقتی که قانونی به تایید شورای نگهبان می‌رسد، این انتظار است که همه مسوولان و دستگاه‌های اجرایی یکصدا قانون را به شکل واحد به اجرا در بیاورند که مشکلی نباشد. طبیعتا اگر ابهامی وجود دارد، دولت هم نمی‌تواند از مجلس درخواست تفسیر کند.

انتخابات را طوری برگزار کنیم که به سلامتی مردم آسیبی نرسد

کدخدایی بیان کرد: امسال علاوه بر سلامت انتخابات که وظیفه اصلی است و باید صیانت کننده از انتخابات و آراء مردم باشیم، وظیفه دیگری که همه داریم سلامت مردم است و باید در این جهت هم همه دستگاه‌های اجرایی و شورای نگهبان همت کنند تا آنجایی که ممکن است براساس پروتکل های بهداشتی، انتخابات را به نحوی برگزار کنند که کمترین آسیب به مردم برسد.

سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: بنابراین در این جهت کارگروهی بین شورای نگهبان و وزارت کشور تشکیل شده و هماهنگی در حال صورت گرفتن است. لازم است افراد بیشتری را برای سهولت کار بر سر صندوق‌ها داشته باشیم که سرعت کار بالا برود که قطعاً انجام خواهد شد.

وی درباره الکترونیکی شدن انتخابات، گفت: باید زیرساخت‌ها اجازه دهد و وزارت کشور در حال پیگیری است و اگر این زیرساختها فراهم شود، طبیعتا ما مخالفتی نخواهیم داشت.

کدخدایی درباره بودجه سال ۱۴۰۰، گفت: نسبت به بودجه هنوز نمی‌توانم چیزی بگویم چرا که همه چیز در حال تغییر است. شنیدم رییس مجلس و رییس جمهوری نامه‌ای در این باره نوشتند. ما نگرانی‌هایی را درباره بودجه داریم و هر سال هم این نگرانی‌ها را اعلام کردیم.

وی تاکید کرد: بودجه باید بودجه کارآمد، واقعی و منطبق با نیازهای کشور باشد و باید همه بخش‌ها را در بر بگیرد. امسال هم خواهش ما این است که این مسائل با دقت بیشتری مورد رسیدگی قرار گیرد.

کدخدایی در پاسخ به سوالی درباره تبلیغات انتخابات گفت: یکی از مشکلاتی است که قبلاً هم گفتم و حوزه تبلیغات و اعلام آمادگی دو مقوله متفاوت است که باید مرزهای آن روشن شود. بر این اساس ما نمی‌توانیم خیلی صریح اظهار نظر کنیم که آیا اعلام آمادگی افراد به منزله تبلیغات محسوب می‌شود یا خیر. اینها نیازمند قانون است اما اگر مصداق تبلیغات باشد، طبعاً تذکر خواهیم داد اما تا الان چیزی گزارش داده نشده است.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگری درباره مصوبه مجلس درباره سهام عدالت، گفت: در این جهت مصوبه ای ارسال نشده است. اگر مصوبات قبلی باشد یا بحث قانون مالیات بر ارزش افزوده باشد، به زودی نتیجه آن را اعلام می‌کنیم.

کدخدایی در پاسخ به سوال دیگری درباره لایحه مدیریت تعارض منافع، گفت: ما می‌توانیم بگوییم کار خوبی است و می تواند بسیاری از مشکلاتی را که در کشور در سطوح مدیریتی مختلف داریم، برطرف کند. شورای نگهبان بعد از دریافت مصوبه، درباره آن اعلام نظر می کند.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اخیرا رئیس جمهور در واکنش به اجرای طرح هسته‌ای مجلس گفت که ما این قانون را بر اساس تفسیر خودمان اجرا می‌کنیم. با توجه اینکه تفسیر قوانین جاری بر عهده مجلس است و دولت نباید تفسیر خود رو اجرا کند، آیا سازوکاری برای جلوگیری از اقدام رییس جمهوری وجود دارد که اینگونه تخلف از قانون و بدعت گذاری جدید صورت نگیرد، گفت: امیدواریم که اینگونه نشود و دولت محترم هم آشنا به این مباحث حقوقی هستند و این مطلبی که گفتید امیدواریم محقق نشود.

وی افزود: اما به هر حال مجلس شورای اسلامی، از باب نظارت بر اجرای امور و عملکرد دولت می تواند ورود داشته باشد و اقدامات نظارتی خود را انجام دهد.

همه کسانی که رد صلاحیت شدند می‌توانند در انتخابات ثبت نام کنند

کدخدایی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه آیا افرادی که رد صلاحیت شده بودند می توانند دوباره در انتخابات ثبت نام کنند، طبق قانون همه کسانی که رد صلاحیت شدند می‌توانند در انتخابات ثبت نام کنند. اما اینکه تایید می‌شوند، بستگی به شرایط و پرونده ای دارد که در اختیار شورای نگهبان است.

سخنگوی شورای نگهبان درباره همکاری شورای نگهبان با مجلس برای بررسی بودجه با در نظر گرفتن اصلاح ساختار این لایحه، گفت: نمی‌خواهیم به بحث های بین دولت و مجلس ورود کنیم. اما عرض کردیم که قانون بودجه ایرادات متعددی دارد. ما ایرادات قانون بودجه را بارها و بارها در سالهای گذشته به دولت و مجلس عرض کردیم.

مجلس نمی‌تواند شاکله بودجه را تغییر دهد

کدخدایی تاکید کرد: البته شورای نگهبان تفسیری در این زمینه دارد و اینکه اختیار تقدیم لایحه بودجه بر عهده دولت است. پیرو این تفسیر آورده شده که مجلس نمی‌تواند شاکله بودجه را تغییر دهد و باید تغییراتش به گونه ای باشد که شاکله بودجه تغییر نکند لذا اگر این مسئله براساس چارچوب تفسیر شورای نگهبان باشد، این شورا ایرادی را به بودجه خواهد گرفت.

سخنگوی شورای نگهبان ضمن ذکر خاطراتی از آیت الله یزدی، گفت: ما از او خاطرات زیادی داشتیم و ایشان از مردان بزرگ انقلاب اسلامی بود که در پیروزی انقلاب و بعد از آن سهم به سزایی داشت. ایشان همیشه در جلسات شورای نگهبان جزو اولین کسانی بودند که حضور داشتند و تا پایان جلسه هم می‌ماندند و اگر جلسات فوق‌العاده داشتیم هم برای آن جلسات می‌آمد. همه مطالب را در چارچوب نظام اسلامی ارزیابی می‌کرد و این نگاه یک نگاه ارزشمند بود که در شورای نگهبان داشتیم و از آن بهره مند می شدیم.

کدخدایی در پاسخ به سوال دیگری درباره اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری، گفت: اگر قبل از ثبت نام‌ها، قانون به تایید نهایی برسد، لازم‌الاجرا خواهد شد.

وی در پاسخ به سوالی درباره حضور افراد نظامی در انتخابات، گفت: طبیعتاً اگر کسی بخواهد در شورای نگهبان برای ثبت نام و حضور در انتخابات مجلس و یا ریاست جمهوری وارد شود، باید با حوزه و نهاد خود قطع ارتباط کرده باشد.

کدخدایی بیان کرد: اگر آن فرد نظامی باشد، درجات و اینگونه مسائل تاثیری ندارد. ممکن است فردی پایین ترین درجه را داشته باشد اما ثبت نام هم کند. ‌ بنابراین نه‌تنها درجات تأثیری در بررسی صلاحیت‌ها ندارد بلکه بایدبا نهاد خودش قطع ارتباط کرده باشد و رسماً به ما اعلام کنند.

رای گیری پستی نیازمند قانون است

عضو حقوقدان شورای نگهبان درباره رای گیری به صورت پستی و مکاتبه‌ای در انتخابات آینده گفت: برای رای‌گیری مکاتبه‌ای و پستی برای انتخابات آینده، نیازمند قانون هستیم و آمادگی داریم نظرات مشورتی خود را در این زمینه به وزارت کشور و مجلس ارائه کنیم.

وی درباره طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری هم گفت: اگر مصوبه مجلس درباره اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری منطبق بر سیاست‌های کلی انتخابات و مصوبه داخلی شورای نگهبان باشد، با ایراد مواجه نخواهد شد.

کدخدایی درباره نحوه برگزاری انتخابات در شرایط کرونا گفت: راهکارهایی از جمله افزایش تعداد شعب سیار را برای انتخابات در شرایط کرونا مد نظر قرار داده‌ایم که بیشتر فرایند انتخابات الکترونیکی است.

نظارت بر انتخابات شوراهای شهر و روستا بر عهده شورا نیست

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوالی درباره ورود شورای نگهبان بر فرآیند انتخابات شورای شهر و روستا، افزود: مجلس چند بار سعی کرد در دوره‌های مختلف قوانینی را وضع کند که نظارت بر انتخابات شوراها را به شورای نگهبان واگذار کند اما اعضای این شورا در این زمینه مخالفت کردند به این دلیل که نظارت بر انتخابات شوراها در اصل ۹۹ قانون نیامده است.از طرف دیگر این شورا آنقدر امکانات و نیرو در این زمینه ندارد تا ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار نفر را مورد بررسی قرار دهد، بنابراین از نظر اجرایی ما موافق این موضوع نیستیم.

کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری در مجلس در حال بررسی است که در آن نمایندگان حتی سکونت در خارج از کشور را مانع تایید صلاحیت ریاست جمهوری عنوان کردند، موضع شورای نگهبان در این میزان محدودیت چیست و اگر این طرح تایید شود، شما که در خارج از کشور تحصیل کرده‌اید، مجاز به بررسی صلاحیت کاندیداها خواهید بود؟ گفت: بنده نمی‌خواهم در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کنم.آنچه در قانون مدنی تاکنون بوده، بحث تابعیت بوده است که مانع تصدی در مجلس و ریاست جمهوری می‌شد که تشخیص کارشناسی مجلس این است که اقامت هم شامل آن می‌شود. باید ببینیم در شورای نگهبان چه نظری نسبت به این مسئله خواهند داد و من امروز صحبتی در این خصوص نمی‌کنم.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال ایرنا درباره روند تصویب طرح الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی گفت: شورای نگهبان در نوبت اول با استناد به اصل 75 به این طرح ایراد گرفت چون منابع مالی آن پیش بینی و روشن نشده بود. مجلس این طرح را بررسی کرد و منابع مالی مشخصی را بر حسب ظاهر برای ما ارسال کرد که منجر به اعلام عدم مغایرت آن شد.

وی در عین حال گفت: اگر بحث کارشناسی بین دولت و مجلس هست آن را دوستان دولت و مجلس باید بین خود حل کنند اما آنچه که در جهت قانون گذاری مربوط به ما هست نظر ما در این جهت تأمین شد .

کدخدایی ادامه داد: شورای نگهبان درباره طرح اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریمها وارد کار کارشناسی نشد. آنچه که مربوط به ما بود آیا این قانون مغایر با قانون اساسی و شرع مقدس هست یا نیست. در نوبت اول ایراد این بود که این قانون بر اساس مصوبات شورای عالی امنیت ملی مغایر با قانون است.بنابراین این طرح به مجلس اعاده شد که مجلس بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی آن را اصلاح کرد و ایراد شورا برطرف شد.