در شرایطی که در هفتههای گذشته، تعدادی از شرکتهای آمریکایی، اروپایی، چینی و روسی اعلام کردهاند که به واکسن ویروس کرونا دست یافته و حتی در برخی کشورها، فرایند واکسیناسیون نیز آغاز شده است، هنوز مشخص نیست برنامه ایران برای واردات واکسن به کجا رسیده و در این زمینه ابهاماتی وجود دارد.
هر چند دولت آمریکا در سالهای گذشته ادعا کرده که تحریمهای همه جانبه علیه اقتصاد ایران به حوزه دارو وارد نمیشود اما در عمل با توجه به تحریمهای بانکی، محدودیت در جابجایی ارز و ترس شرکتها از معامله با ایران، حوزه دارو نیز با مشکلات جدی مواجه شده و بعضا خود را در کمبود برخی داروها نشان داده است.
البته شرکتهای ایرانی در سالهای اخیر توانستهاند با اتکا به دانش بومی شده خود، بخش قابل توجهی از نیاز دارویی کشور را در داخل تولید کنند و امروز میزان وابستگی دارویی به خارج از کشور به شدت کاهش یافته است اما با این وجود همچنان واردات دارو در شرایط تحریم دشواریهای خاص خود را دارد و حالا که بحث واردات واکسن کرونا مطرح شده نیز، این محدودیتها بیشتر خود را نشان میدهد.
محمود نجفی عرب – رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران – در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: موضوع تحریم در سالهای گذشته همواره مطرح بوده و با وجود شعارهایی که از سوی آمریکاییها مطرح میشود، در حوزه دارو نیز محدودیتها به شکل واضح قابل رصد است.
به گفته وی، وقتی شرکت ایرانی برای نقل و انتقال ارز خود، بانکی پیدا نمیکند یا این فرایند بسیار طولانیتر و گرانتر تمام میشود، عملا دارو نیز تحت تحریم است و کسی نمیتواند اثرات این موضوع را کتمان کند.
رئیس کمیسیون اقتصادی سلامت اتاق تهران با اشاره به مشکلاتی که در ماههای گذشته برای واردات برخی مواد اولیه به وجود آمده، بیان کرد: امروز موضوع مهم بحث تحریمهای بانکی و چالش انتقال ارز است. از حدود دو ماه پیش، ارز لازم برای واردات برخی مواد اولیه به شرکت چینی تحویل داده شده و شرکتهای ایرانی نیز ریال موردنیاز را در داخل تسویه کردهاند اما به دلیل مشکلات به وجود آمده در بانک چینی، هنوز این واردات انجام نشده است.
نجفی عرب ادامه داد: احتمالا در حوزه واردات واکسن کرونا نیز ما با همین مشکلات مواجه هستیم. اراده قطعی خرید واکسن در وزارت بهداشت وجود دارد و این وزارتخانه به شدت پیگیر خرید واکسن از شرکتهایی است که محصول آنها تاییدات لازم را گرفته است اما احتمالا در این مسیر محدودیت در جابجایی ارز مشکل ساز شده است.
وی درباره بحثهای مطرح شده از نقش تصویب نشدن اف ای تی اف در واردات واکسن نیز گفت: ما در طول سال داروهای دیگری نیز وارد میکنیم و تاکنون تصویب نشدن این لوایح در مسیر واردات این داروها مشکل ساز نشده است. هرچند ما در اتاق بازرگانی اعلام کردهایم که از تصویب آنها حمایت میکنیم و پیشبینی میکنیم که تصویب نشدن آنها در آینده برای اقتصاد ایران مشکل ساز شود اما در شرایط فعلی و در رابطه با واکسن کرونا، تا جایی که من اطلاع دارم، موضوع ارتباط مستقیمی با اف ای تی اف نداشته است. هرچند هنوز دلیل قطعی این مسئله اعلام نشده و فعلا حرفها در سطح گمانه زنی است.