این روزها همه نگاهها و توجهات به وضعیت بیماری کووید ۱۹ است، گذشته از عده قلیلی که همچنان کرونا را به شوخی گرفتهاند، اکثریت مردم تلاش دارند که به هر شکل ممکن از سایه سنگین این ویروس در امان باشند یا در صورت ابتلا بتوانند عواقب و عوارض جانبی آن را به کمترین میزان ممکن برسانند.
شاید کمتر کسی به این نکته برسد که فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی در مقابل حملات شدید این ویروس کارساز باشد، اما با کمک برخی حرکات درست و اصولی می توان تسلط بیشتری در رفتار کرونا داشت.
دکتر آتنا مغازهای فیزیوتراپیست در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اثربخشی برخی از حرکات اصلاحی در بهبود بیماران کرونایی، اظهار کرد: یکی از عوارض بیماری کووید ۱۹، سرفه است به طوری که در برخی از بیماران سرفه کردن فشار بسیاری را به دنبال دارد، اما می توان با حرکات مناسب و در واقع سرفه درست، نفس کشیدن را سادهتر کرد.
وی تصریح کرد: عموما برخی از بیماران مبتلا به ویروس کرونا، سرفههای سطحی و آرامی دارند، اما در جریان فیزیوتراپی به افراد آموزش داده می شود که سرفههای عمقی داشته باشند چراکه در این بیماری لوبهای تحتانی ریه تحت تاثیر ویروس قرار می گیرد به همین دلیل باید سرفههای عمیق داشت.
مغازهای با بیان اینکه سرفههای عمیق باعث باز شدن ریه میشود، گفت: این استنباط در جامعه وجود دارد که سرفه کردن بیمار خیلی بد است، در حالی که سرفه های عمیق به دلیل اینکه باز شدن ریه را به دنبال دارد، ترشحات ریه را تخلیه و ظرفیت هوایی ریه را بیشتر میکند، بسیار مفید است.
وی اظهار کرد: سرفه عمیق به این شکل است که تمامی ماهیچههای شکم باید منقبض و به یکباره هوا رها شود و در واقع این نوع سرفه برای بیماران کرونایی موثر است.
این فیزیوتراپیست با تاکید بر اینکه برای نوع شدید بیماری استفاده از اکسیژن توصیه میشود و بهتر است بیماران از اندامهای فوقانی برای تنفس استفاده کنند تا عضلات کمک تنفسی برای نفس کشیدن مورد استفاده قرار گیرند، اما این بیماران نباید به هیچ عنوان خود را خسته کنند و تعداد تنفسات باید عمیق و کمتر باشند.
وی اظهار کرد: عموما بیماران کرونایی تنفس هایی سطحی و زیاد دارند در حالی که باید تنفسهای عمیق داشته باشند، دم از بینی و بازدم از دهان صورت گیرد و همزمان دستها از بالای سر به سمت پایین حرکت کند به طوری که در جریان دم دستها به سمت بالای سر حرکت میکند، در این حالت برای چند ثانیه هوا را نگه می داریم و با پایین آوردن دستها بازدم از دهان انجام می گیرد.
مغازهای با تاکید بر اینکه در جریان نفس کشیدن باید هوا برای چند ثانیه داخل ریه نگه داشته شود، گفت: این پروسه و نگه داشتن هوا داخل ریه باعث می شود که نقاط فیبروته شده و نقاط سفید رنگ که داخل سی تی اسکن ریه مشخص است، پر از هوا شوند.
وی اظهار کرد: برای بیماران حاد کرونایی که به ICU منتقل و به دستگاه ونتیلاتور وصل میشوند، معمولا امکان انجام حرکات اصلاح و فیزیوتراپی وجود ندارد چراکه برخی برای تنفس صرفا به دستگاه نیاز دارند، اما اگر بیمار بیدار و هوشیار باشد و حال عمومی نسبتا مناسبی داشته باشد، می توان پروسه تنفسی را دنبال کرد تا حداقل فرد بتواند راحتتر نفس بکشد و کم کم از دستگاه جدا شود.
این فیزیوتراپیست اضافه کرد: بیمارانی که در منزل بستری و قرنطینه هستند نیز میتوانند از طریق فیلمهای آموزشی که فیزیوتراپیستها تهیه میکنند برای بهبود تنفس خود استفاده کنند.
وی با اشاره به عوارض جانبی بیماری کرونا، بیان کرد: بدن درد یکی از عواقب ویروس کروناست که عموما با مُسکنها قابل کنترل است، اما پس از بهبودی ممکن است عوارض ادامه یابد، به عنوان مثال یکی از بیماران که اخیرا برای فیزیوتراپی مراجعه کرده بود، اظهار کرد که پس از بهبودی از کرونا، همچنان با درد در مچ دستها روبروست که یکی از دلایل این دردها این است که کرونا باعث میشود بدن آب بسیار زیادی از دست بدهد و به دنبال کاهش آب مفاصل، بدن درد ادامه مییابد که در این صورت باید مصرف مایعات افزایش یابد.
مغازهای با بیان اینکه در کنار مصرف مایعات برای بیمارانی که شدت بیماری آنها بالا نیست، میزان مشخصی ورزش توصیه می شود، افزود: بیمارانی که امکان راه رفتن دارند و در منزل قرنطینه هستند، قدم زدن در فاصله کوتاه داشته باشد و در حین راه رفتن نیز تمرین دم و بازدم انجام دهند البته این ورزش برای بیمارانی است که نیازمند اکسیژن تراپی نباشند و اگر توانی برای راه رفتن نداشتند میتواند نشسته حرکات تنفسی را دنبال کند.
وی با تاکید بر اینکه برای بیماران کرونایی حاد نمیتوان حرکات زیادی را انجام داد چراکه نباید خسته شوند، اظهار کرد: برای بیمارانی که در وضعیت خوابیده هستند میتوان تمرینات گام برداری در هوا، پل زدن، غلت زدن، حرکات پمپی مچ را به همراه حرکت شانه و هیپ آموزش داد، تمرینات گام برداری در هوا به این صورت است که بیمار کنار تخت را میگیرد و به وسیله اندام فوقانی بالا تنه را بلند میکند و می نشیند، سپس ۵ ثانیه این وضعیت را حفظ می کند و مجدد دراز می کشد، همچنین در تمرین پل زدن، باسن بیمار باید ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر از روی تخت بلند شده و در این حالت بماند این تمرینات را می توان برای بیماران اینتوبه و وصل به ونتیلاتور نیز انجام داد.