دکتر علیرضا ناجی در پاسخ به این سوال که آیا ایجاد عفونت طبیعی در بدن به تزریق واکسن اولویت دارد، از برخی رویکردها مبنی بر عدم استفاده از واکسن انتقاد کرد و توضیح داد: این موضوع که عفونت طبیعی میتواند به طور قطعی بدن را در برابر ویروس ایمن کند، بزرگ نمایی کاذب درباره سیستم ایمنی در برابر عفونت طبیعی است.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر این که منطق ایجاد ایمنی طبیعی نمیتواند برای تمامی افراد جامعه کارایی لازم را داشته باشد، افزود: نمیشود با این ادعا که ایمنی طبیعی در مقایسه با استفاده از واکسن میتواند ایمنتر باشد، به افراد گارانتی صددرصدی ایمنی طبیعی را دهیم؛ چرا که پاسخ ایمنی بدن افراد در مواجه با کرونا متفاوت است و در این میان احتمال بروز اتفاقات غیرقابل جبران پس از ابتلا به کرونا هم وجود دارد.
احتمال عدم ایجاد آنتی بادی کرونا در بدن ۲۰ درصد مبتلایان
وی تاکید کرد: در پاسخ ایمنی طبیعی بدن افراد به ویروس کرونا تفاوت زیادی حتی تا ۲۰۰ برابر وجود دارد و این درحالی است که نزدیک به ۲۰ درصد از افرادی که دچار عفونتهای طبیعی میشوند احتمال این که آنتی بادی در بدن این افراد ایجاد نشود هم وجود دارد.
ناجی ضمن یادآوری این موضوع که افراد مختلف نسبت به عفونتهای طبیعی واکنشهای متفاوتی دارند گفت: ویروس کرونا با توجه به پروتئینهایی که دارد و تعاملی که با سیستم ایمنی بدن از راههای گوناگون برقرار می کند، بدن را تحت تاثیر قرار میدهد و این موضوع باعث میشود که درصد کفایتی که از سیستم ایمنی دریافت میکنیم متفاوت باشد؛ چرا که به طورکلی درصد آنتی بادیهای خنثی کننده حاصل از عفونتهای طبیعی در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه اثربخشی واکسن ها را مورد تاکید قرار داد و افزود: زمانی که پای واکسنها برای پیشگیری و درمان به میان میآید باید این موضوع را مورد توجه قرار دهیم که حداقل استفاده از واکسن یک راه حل بسیار مطمئن با پاسخی مشخص است. واکسن ها مقادیر معین ویروس را با استانداردهای ایمن به بدون وارد میکنند، بنابراین نتیجه نیز پاسخ مطمئنتری خواهد داشت.
چرا ایمنی ناشی از واکسن قابل اطمینانتر از ایمنی عفونتهای طبیعی است؟
این استاد دانشگاه با اشاره به این که پاسخ سیستم ایمنی افراد در مقابل دریافت واکسن تقریبا یکسان است عنوان کرد: یکی از مهمترین دلایل امنیت واکسنها این است که افراد با مقادیر مساوی از واکسن و با ساختاری ایمن برخورد میکنند.
وی با اشاره به این که مبتلایان به کرونایی که مقادیر بالاتر ویروس را دریافت کرده اند در مقایسه با افرادی که به فرمهای خفیفتر بیماری مبتلا شدهاند به مراتب آنتی بادی ضعیفتری هم در بدنشان ایجاد میشود تاکید کرد: افرادی که به فرمهای خفیف کرونا مبتلا و درمان شدهاند، نفع بیشتری از واکسن میبرند چرا که مقادیر کمتری از آنتی بادی را نیز دریافت کردهاند.
استاد تمام ویروس شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: مطالعاتی که در سه هزار فرد بین ۱۸ تا ۳۵ سال مبتلا به کووید ۱۹ و بستری در بیمارستان انجام شده نشان میدهد که از این تعداد ۲۰ درصد از مبتلایان پس از مدتی بستری به بخشهای مراقبتهای ویژه منتقل شدند و متاسفانه از این تعداد نیز سه درصد مرگ ومیر ناشی از کرونا نشان از جدی بودن این ویروس حتی در افراد جوان و بدون بیماری زمینهای دارد.
پرهیز از کلیگویی درباره مسائلی که با جان مردم در ارتباط است
ناجی با بیان این که در حوزه سلامت و مواردی که با جان مردم در ارتباط است باید از کلی گویی پرهیز شود، گفت: این مقایسه که جوانان نسبت افراد مسن و خانمها در مقایسه با آقایان به مدل خفیفتر و ضعیف شده بیماری مبتلا میشوند یک کلی گویی است و برای تمامی افراد جامعه صدق نمی کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تاکید کرد: هیچ گارانتی وجود ندارد که در ابتلا به عفونتهای طبیعی کووید چه اتفاقی رخ میدهد چرا که گوناگونی پاسخ ایمنی در افراد متفاوت است.
وی با بیان این که طبق مطالعات بعد از چند ماه آنتیبادیها در بدن بهبودیافتگان کرونایی رفته رفته کاهش مییابد، به درصد بالای بیماریهای زمینهای در کشور اشاره کرد و ضرورت استفاده از واکسنها را مورد تاکید قرار داد.
واکسن از رنج ناشی از عوارض بیماری جلوگیری میکند
ناجی به یکی دیگر از دلایل برتری واکسن در مقایسه یا عفونتهای طبیعی خصوصا کووید ۱۹ را عوارض کرونا حتی تا ماهها پس از بهبود دانست و افزود: واکسنها معمولا عارضهای ندارند و یا عوارض آنها بسیار محدود است و این درحالی است که بسیاری از افراد حتی پس از بهبود همچنان از عوارض کووید ۱۹ رنج می برند.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه با بیان این که حتی نمیتوان جهانی را بدون واکسن متصور شد، گفت: واکسنها خدمات زیادی به بشر در زمینه سلامت کردهاند، به طورمثال در بیماریهایی همانند آبله، سل، سرخک، سرخچه و فلج اطفال واکسنها نقش موثری داشته و باعث ریشه کنی بسیاری از بیماریها شدهاند.
مروری بر تغییرات کووید ۱۹ از ابتدای پیدایش تا کنون
وی با اشاره به این که تغییرات در ساختار ویروسها موضوعی عادی است، اظهار کرد: ویروسها به دلیل تمایل بقاء در طبیعت همواره در حال تغییر هستند.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه با بیان این که شش مدل مختلف ژنتیکی از ویروس کرونا تاکنون شناسایی شده که در حال تکثیر و چرخش است توضیح داد: روزهای اول شیوع پاندمی کووید صحبت از گونه مختلف L و S ویروس کرونا بود درحالیکه مدل L بیماری زایی وخیمتری داشت و با گذشت چندماه ویروس L به Vو Gتبدیل شد و در حال حاضر G نیز به سه بخش GR، GHو GVتغییر کرده که درحال حاضر درحال انتقال است.
وی افزود: بیشترین رده ژنتیکی شناخته شده و در گردش ویروس کووید ۱۹ در دنیا گونههای G هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به آخرین دادهها در مورد واکسن کرونا گفت: در حال حاضر دو واکسن فایزر و مدرنا مجوزهای سازمان غذا و داروی آمریکا را اخذ کردهاند که هر دوی این واکسنها در دسته واکسنهای ژنومیک قرار دارند.
فعالیت ۲۰۰ کمپانی برای تولید واکسن اثربخش کرونا
ناجی از اثربخشی و کارایی بالای واکسنهای وارد شده به بازار در برابر کرونا خبر داد و افزود: درحال حاضر حدود ۲۰۰ کمپانی درحال فعالیت و مطالعه برای تولید واکسن اثربخش در حوزه کرونا هستند.
رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه در پاسخ به این سوال که ایمنی طبیعی بر استفاده از واکسن اولویت دارد یا خیر گفت: جهان بدون واکسن جهانی تیره و تار است.
ناجی با بیان این که حتی نمیتوان جهانی را بدون واکسن متصور شد، گفت: واکسنها در زمینه سلامت خدمات زیادی به بشر کردهاند به طورمثال در بیماریهایی همانند آبله، سل، سرخک، سرخچه و فلج اطفال واکسن ها نقش موثری داشته و باعث ریشه کنی بسیاری از بیماری ها شده اند.
وی با اشاره به این که سوال اصلی این است که آیا عفونت طبیعی ایمنی قویتری دارد یا واکسن میتواند جامعه را در برابر ویروس کووید ۱۹ایمن کند، از کارایی بالای واکسن کرونا تا رقمی نزدیک به ۹۶ درصد خبر داد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ضمن مقایسه اثربخشی واکسن کووید ۱۹ با آنفولانزا خاطرنشان کرد: واکسن آنفولانزا تنها بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کارایی دارد و این درحالی است که واکسن کووید ۱۹ بسیار بیشتر از این مقدار کارایی دارد.