فخرالملوک یاسائی، در خصوص «منوپوز» اظهار داشت: منوپوز یا همان یائسگی، زمانی اتفاق میافتد که تولید هورمون استروژن در تخمدانهای یک خانم متوقف شود و بیش از ۱۲ ماه قاعدگی یا پریود ماهانه نداشته باشد و علائم یائسگی را نیز تجربه کند.
وی، استروژن را هورمون کنترل کننده چرخه تولید مثل و باروری در زنان ذکر کرد و افزود: معمولاً یائسگی در اغلب زنان حدود ۵۰ سالگی (۴۵ تا ۵۵ سالگی) رخ میدهد اما در صورت توقف تخمک گذاری و قطع پریود ماهیانه قبل از سن ۴۰ سالگی، یائسگی زودرس اتفاق افتاده است.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به تأثیر عوامل ارثی و سابقه خانوادگی در سن بروز یائسگی خانمها، خاطرنشان کرد: یائسگی زودرس، نازایی و عدم باروری را به دنبال خواهد داشت.
وی، مهمترین علت بروز یائسگی زودرس را عوامل ژنتیکی و ارثی برشمرد و استعمال دخانیات و سیگار، مصرف بعضی از داروها، درمانهایی نظیر جراحی و برداشتن تخمدانها را در بروز یائسگی زودرس مؤثر ذکر کرد.
یاسائی با اشاره به علائم «منوپوز» در زنان، بیشترین و شایعترین شکایت خانمهای یائسه را گرگرفتگی و عرق سرد شبانه عنوان کرد که معمولاً آنان را زیاد اذیت میکند و حتی باعث میشود از خواب بپرند.
وی، مشکلات قلبی و عروقی را یکی از مهمترین عوارض یائسگی زودرس ذکر کرد که حتماً باید مبتلایان از این نظر مورد بررسی قرار گیرند و افزود: بر اساس مطالعات در سنین قبل از یائسگی میزان شیوع بیماریهای قلبی و عروقی در مردان بیشتر از زنان است اما پس از سنین یائسگی میزان شیوع در زنان نیز افزایش مییابد.
وی، بیماری قلبی، پوکی استخوان و افسردگی را از دیگر عوارض منوپوز عنوان کرد و گفت: اما با توجه به اهمیت عوارض قلبی و عروقی تاکید کرد که حتماً زنان مبتلا به یائسگی زودرس باید از نظر بیماریهای قلبی و عروقی تحت نظر باشند.
به گفته این متخصص زنان و زایمان، زنان جوانی که پیش از ۴۰ سالگی با سابقه آمنوره (قطع قاعدگی) در چند ماه گذشته و علائمی نظیر گرگرفتگی مراجعه میکنند مبتلا به یائسگی زودرس شده اند. معمولاً برای تشخیص این بیماری نیاز به آزمایش خاصی نیست اما گاهی پزشک بیمار را از نظر هورمونی و تخمدانی مورد بررسی میدهد تا بهترین درمان برای وی در نظر گرفته شود.
دانشیار گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، درمان منوپوز را شامل هورمون تراپی و استفاده از استروژنهای گیاهی ذکر کرد که هورمون درمانی مختص زنان جوان و بهترین شیوه درمانی در یائسگی زودرس است.
به گفته وی، با هورمون درمانی در زنان جوان مبتلا به منوپوز زودرس، علاوه بر این که پریود ماهیانه و تخمک گذاری در بیمار برقرار میشود، علائم آزار دهنده منوپوز و خطر عوارض قلبی و عروقی نیز کاهش مییابد.
یاسائی با اشاره به مطالعات صورت گرفته، خاطر نشان کرد: هورمون درمانی حداکثر تا چهار سال میتواند ادامه یابد، اما مواردی نیز وجود داشته است که پس از مدتی هورمون درمانی بیمار کاملاً بهبود یافته است. به نظر میرسد آنتی بادی که بدن بیمار برعلیه تخمدانها تولید می کرده و باعث یائسگی زودرس میشود پس از مدتی درمان با هورمون از بین رفته است و پس از قطع درمان هورمونی خود به خود فرد بهبود یافته و تخمک گذاری و پریود ماهیانه وی به صورت عادی بر میگردد.
وی به زنان جوانی که دچار یائسگی زودرس شده اند توصیه کرد حتماً برای پیگیری و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنند و بر اساس تجویز پزشک به منظور پیشگیری از عوارض ناشی از منوپوز زودرس درمان را تا زمان لازم ادامه دهند.
یاسائی با توجه به اینکه بروز یائسگی زودرس گاهی ممکن است ۲۰ سال زودتر از زمان معمول اتفاق بیافتد، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه یائسگی زودرس باعث ایجاد مشکلاتی نظیر عدم باروری، عوارض آزار دهنده، اختلال در عملکرد جنسی و خلقیات و عملکرد خانوادگی میشود فرد باید سریعاً برای پیگیری به متخصص مراجعه کند تا مورد درمان قرار گیرند.