زمانی که ژاپنیها و مقامات کمیته بین المللی المپیک در نهایت در ماه مارس تسلیم شده و المپیک ۲۰۲۰ را به تعویق انداختند، اجماع کلی این بود که این وقفه یک ساله برای غلبه بر پاندمی ویروس کرونا زمان قابل توجهی در اختیار جهان قرار خواهد داد.
«شینزو آبه» نخست وزیر وقت ژاپن المپیک به تعویق افتاده توکیو را فرصتی برای ادای احترام به روح انسانی با غلبه بر بزرگترین بحران بهداشتی جهان در یک قرن اخیر قلمداد کرده بود.
اما ۹ ماه پس از نخستین تعویق بازیهای المپیک در تاریخ ۱۲۴ ساله آن، مقامات المپیک از هر زاویه توسط ویروس کرونا غافلگیر شدهاند. حقایق مربوط به کووید-۱۹ فرسنگها دورتر از گردهمایی و جشن جهانی که آبه متصور شده بود، ژاپنیها و مقامات المپیک را مجبور به تعدیل توقعات و انتظاراتشان کرد.
در حالیکه تنها اندکی بیشتر از ۶ ماه تا مراسم افتتاحیه این تورنمنت بزرگ در ورزشگاه اصلی و ۱.۴ میلیارد دلاری توکیو باقی مانده است، سازماندهندگان المپیک با افزایش هزینههای این رویداد برخاسته از پاندمی و همچنین تمایل و اشتیاق عمومی رو به افول در کشور میزبان دست و پنجه نرم میکنند.
کشف گونه جدید ویروس کرونا که هم اکنون در ژاپن نیز شناسایی و به ممنوعیت ورود اتباع خارجی به این کشور منجر شده است، تنها و تنها مصائب پیش روی مقامات المپیک را پررنگ میکند و این در حالی است که آنان خود را برای انتشار برنامههای تدوین شده برای میزبانی از بازیهای جمع و جور و با زرق و برق کمتر مهیا میکنند.
سازماندهندگان ژاپنی و کمیته بین المللی المپیک در نظر عموم خوش بینانه اعلام میکنند که اطمینان دارند، قادرند امنیت و سلامت بیش از ۱۱ هزار ورزشکار و همچنین هزاران مقام و هیات همراه، خبرنگاران و سایر پرسنل مربوط به این رویداد را تامین کنند.
«توماس باخ» رئیس کمیته بین المللی المپیک در جریان سفر به توکیو در نوامبر، گفت که او و «یوشیهیده سوگا» نخست وزیر جدید ژاپن، «در عزم و اعتماد کامل برای آنکه المپیک و پارالمپیک به یک موفقیت بزرگ تبدیل شود، کاملا همگام بوده و اضافه کرد که این رویداد روزنه امید در پایان تونلی تاریک خواهد بود.» در این بین، سوگا نیز مطمئن بود که «المپیک امن و امان»، اثباتی خواهد بود بر اینکه بشر بر ویروس فایق آمده است.
و حالا ۶ هفته بعد از این اظهارات، همه چیز شبیه یک آرزو مینماید. در حالیکه ژاپن نسبت به سایر کشورها بهتر عمل کرده و تنها ۲۳۰ هزار مورد ابتلا و کمتر از سه هزار و ۴۰۰ تلفات ناشی از کووید-۱۹ گزارش کرده است، حالا در میان افزایش شمار مبتلایان به ویژه در پایتخت، به استقبال سال نو میلادی میرود.
«یوریکو کویکه» فرماندار توکیو روز چهارشنبه هفته گذشته هشدار داد که احتمال دارد پایتخت ژاپن با انفجار شمار موارد ابتلا مواجه شده و به مردم هشدار داد تا «زندگی را به تفریح» ارجحیت داده و در تعطیلات سال نو میلادی در خانه بمانند. تنها ۲۴ ساعت بعد، کویکه به خبرگزاری کیودو گفت که توکیو یک هزار و ۳۰۰ مورد جدید ابتلا داشته و رکورد موارد ابتلای یک روزه را که با ۹۴۹ نفر به شنبه هفته پیش مربوط میشد، شکسته است.
حتی اگر همانطور که باخ معتقد است، بتوان از شمار معقولی از هواداران و مسافران میزبانی کرد، کارشناسان بهداشت به آمادگیها برای نمونه گیری و دنبال کردن محل تردد افراد مبتلا و همچنین احتمال وارد شدن فشار مضاعف بر زیرساخت پزشکی و درمانی توکیو که همین حالا نیز به شدت تحت فشار است، اشاره کرده اند.
افزایش هزینهها نیز یکی دیگر از نگرانیها است. درحالیکه تمام ۶۸ حامی مالی داخلی به این «توافق بنیادی» رسیدهاند که قراردادهای خود را تا سال آتی تمدید کرده و برای تامین هزینههای تعویق و پاندمی، پول بیشتری تزریق کنند به طوری که هزینه ۷.۳ میلیارد دلاری که توکیو در سال ۲۰۱۳ و زمان برنده شدن امتیاز میزبانی برآورد کرده بود حالا تنها یک تخمین رویایی مینماید.
سازماندهندگان المپیک توکیو ماه گذشته اعلام کردند که تازهترین هزینه مازاد المپیک به ۲.۸ میلیارد دلار افزایش یافته که هزینه ۹۰۰ میلیون دلاری اقدامات مقابله با کووید را نیز شامل میشود و هزینه کل به ۱۵.۴ میلیارد دلار رسیده که عمده آن را مالیات دهندگان ژاپنی تقبل خواهند کرد.
ضربه دوجانبه ناشی از افزایش هزینهها و نگرانیهای ناشی از کرونا دست به دست هم داده و شهروندان ژاپن را علیه برگزاری المپیک متحد کرده است. در نظرسنجی انجام شده در ماه دسامبر ۶۳ درصد شرکت کنندگان اعلام کردند که المپیک باید دوباره به تعویق افتاده یا لغو شود و تنها ۲۷ درصد به برگزاری آن تمایل داشتند.
چند ماه پیش رو حیاتی است؛ انتظار نمیرود که ژاپن در بهترین حالت تا فوریه ۲۰۲۱ واکسیناسیون سراسری را آغاز کند.
با این حال، گرچه توکیو شانس سومی نخواهد داشت، کمیته بین المللی المپیک و سازماندهندگان به وضوح اعلام کردند که تعویق مجددی در کار نخواهد بود. باتوجه به اینکه میلیاردها دلار بابت حق پخش تلویزیونی و حامیان مالی، در مخاطره قرار دارد، شواهد حاکی از آن است که نسخهای مختصر و متفاوت از دورههای قبل المپیک در ۲۳ جولای ۲۰۲۱ آغاز خواهد شد اما این اتفاق در کشوری کرونازده و نگران با مردمی که به نظر آماده رها کردن رویای المپیکی خود هستند، رخ خواهد داد.
با تعویق یک ساله المپیک ۲۰۲۰ توکیو به دلیل شیوع ویروس کرونا، این تورنمنت از ۲۳ جولای تا ۸ آگوست ۲۰۲۱، (اول تا ۱۷خردادماه ۱۴۰۰) و پارالمپیک نیز از ۲۴ آگوست تا پنجم سپتامبر ۲۰۲۱ (دوم تا چهاردهم شهریورماه ۱۴۰۰) در پایتخت ژاپن برگزار خواهد شد.