تشدید تخاصم موجود میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده امریکا از یکسو و اعمال شدیدترین تحریمهای اقتصادی تاریخ معاصر از سوی واشنگتن از سوی دیگر سبب شده تا در سالهای اخیر هر بار که بحث توقیف نفتکش در رسانههای ارتباطجمعی داخل و خارج از ایران مطرح میشود، بسیاری از ناظران ناخودآگاه به یاد ۴ نفتکش ایرانی توقیف شده توسط امریکا بیفتند، اما واقعیت آن است که در یکی، دو سال اخیر ایران نیز در توقیف نفتکشهای مختلف که در آبهای سرزمینی ناقض قوانین بودهاند با قاطعیت عمل کرده است.
نفتکش انگلیسی استتنا ایمپرو که پنجم مهرماه سال گذشته پس از فراز و فرودهای بسیار بالاخره رفع توقیف، آزاد شد و به آبهای آزاد برگشت، یکی از معروفترین نفتکشهای توقیف شده توسط ایران است. نفتکش اماراتی نیز از دیگر مواردی بود که حاشیههایی را برای ایران ایجاد کرده بود، اما حدود یکسال بود که خبری از توقیف نفتکش نبود تا اینکه روز گذشته دوباره خبری در این زمینه، ابتدا در رسانههای خارجی اعلام و سپس از سوی منابع رسمی داخلی و رسانههای فارسیزبان مورد تایید قرار گرفت. خبری که حکایت از توقیف نفتکشی متعلق به کرهجنوبی داشت؛ کشوری که روابطش با تهران، حداقل پس از اعمال تحریمهای واشنگتن علیه ایران، پر فراز و نشیبتر از همیشه بوده است.
خبررسانی غیررسمی
ماجرا با خبرگزاری آسوشیتدپرس آغاز شد. این رسانه ظهر روز گذشته بود که در گزارشی از «احتمال» توقیف یک نفتکش توسط نیروهای نظامی جمهوری اسلامی سخن به میان آورد و نوشت: «یک نفتکش با پرچم کرهجنوبی که عازم امارات بود به آبهای سرزمینی ایران رفته و نگرانیهایی درباره توقیف آن ایجاد شده است، آخرین دادههای ماهوارهای، محل این نفتکش را در نزدیکی اسکله بندرعباس نشان میداد.» این خبر به سرعت در رسانهها و شبکههای اجتماعی فارسیزبان بازنشر و با واکنشهای گسترده افکار عمومی مواجه شد. برخی کاربران توقیف نفتکش را به منزله تشدید تخاصمها در خلیجفارس دانستند و برخی دیگر از لزوم اثبات اقتدار نظامی جمهوری اسلامی در آبهای سرزمینی و فراسرزمینی خود سخن به میان آوردند تا اینکه دو خبرگزاری فارس و تسنیم کنار سایر رسانهها به نقل از منابعی آگاه، موضوع توقیف نفتکش کرهای در ایران را تایید کردند.
خبرگزاری تسنیم یکی از اولین رسانههایی بود که به نقل از منابعی آگاه کنار انتشار تصاویری از نفتکش متعلق به کرهجنوبی که توسط سپاه توقیف شده بود، به ذکر جزییاتی از چرایی این مساله پرداخت و نوشت که «یکی از دلایل توقیف این کشتی، ایجاد آلودگی زیستمحیطی و شیمیایی در خلیجفارس است.»
جزییات رسمی
«سپاهنیوز» نیز به عنوان پایگاه اطلاعرسانی رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گزارشی موضوع توقیف نفتکش توسط این نهاد نظامی را رسما تایید و جزییاتی درباره چرایی این مهم منتشر کرد. این پایگاه اطلاعرسانی، توقیف نفتکش کرهجنوبی را کار «دریادلان» نیروی دریایی سپاه اعلام کرد و درباره آن نوشت: «این نفتکش که از مبدا بندر الجبیل عربستان در خلیجفارس در حرکت بود، به دلیل نقض پیاپی قوانین زیست محیطی دریایی توسط ناوگروه ذوالفقار منطقه یکم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توقیف شد.»
سپاه همچنین درباره محموله این نفتکش نیز اعلام کرد: «این کشتی با پرچم کرهجنوبی به نام HANKUK CHEMI حامل ۷ هزار و ۲۰۰ تن مواد شیمیایی نفتی بوده است.» روابط عمومی سپاه درباره خدمه کشتی نیز در بیانیه خود آورده است: «خدمههای این شناور نفتی از ملیتهای کرهجنوبی، اندونزی، ویتنام و میانمار هستند.» پایگاه اطلاعرسانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همچنین درباره آخرین وضعیت این نفتکش کرهجنوبی نیز اعلام کرد: «این نفتکش پس از توقیف در لنگرگاه بندرعباس پهلو گرفت و پرونده آن برای طی مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی کشور خواهد شد.» این نهاد نظامی همچنین در بخش پایانی بیانیه خود یادآور شد: «توقیف این شناور به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی و با حکم دادستانی استان هرمزگان در ساعت ۱۰ صبح پانزدهم دیماه انجام شد.»
روابط تهران- سئول
توقیف نفتکش کرهجنوبی، اما حال در شرایطی صورت گرفته که از برخی رسانهها اخباری مبنی بر احتمال توافق ایران و کرهجنوبی بر سر طلب ایران به گوش میرسید. سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در همین راستا و با ابراز نارضایتی از روند آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در کرهجنوبی، از سفر زودهنگام قائممقام وزیر خارجه کرهجنوبی به تهران برای حل و فصل اختلافهای مالی دو کشور خبر داده و درباره اهداف این سفر گفته بود: «او به ایران سفر میکند تا با مقامات کشورمان صحبت کند و امیدواریم این سفر خاتمهای بر کندیهای موجود در این روند باشد.»