افزایش مصرف برق با استخراج «بیت کوین» فرافکنی است؟
در ادامه گزارش یکم بهمن ۱۳۹۹ روزنامه ایران آمده است: این روزها بسیاری علت خاموشی را صنعت استخراج رمز ارز (ماینینگ) می‌دانند ولی مسئولان وزارت نیرو و ارتباطات در کنار فعالان این حوزه اعتقاد دارند نه تنها این صنعت عامل خاموشی نیست بلکه این صنعت می‌تواند خود به شرایط تحریم در کشور، ثروت‌آوری و ساخت زیرساخت‌های نیروگاهی کمک کند.
یک صنعت کارآمد
بعد از خاموشی‌هایی که در کشور پیش آمد نوک حمله به سوی صنعت استخراج رمزارز (ماینینگ) بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی رفت. «نسیم توکل» یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران در توئیتی پای خارجی‌ها در استخراج رمز ارز را به میان کشید و نوشت که چینی‌ها در کشورمان در منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان بیت کوین استخراج می‌کنند وصنعت استخراج رمز ارز عامل خاموشی در کشور است. بعد از این توئیت و هجمه‌هایی که صورت گرفت سخنگوی وزارت نیرو اعلام کرد که مصرف برق از سوی ماینرها تنها ۲ درصد است. وزیر ارتباطات نیز گفت: «طبق اطلاعاتی که از معاون وزیر نیرو دریافت کرده‌ام بیش از دو هزار و ۲۰۰ درخواست برای احداث مزرعه استخراج رمز ارز ثبت شده که ۸۷۰ درخواست شرایط اولیه داشته‌اند و پروانه فعالیت برای آنها صادر شده است. ۴۵۰ مورد از این تعداد با وزارت نیرو قرارداد بسته‌اند اما ۱۴ انشعاب متصل شده که ۱۱۵ مگاوات مصرف آنهاست. از سوی دیگر نزدیک به ۱۵۰۰ مرکز غیرقانونی استخراج رمز ارز هم شناسایی شده که ۴۰۰ مگاوات بوده و ۱۳۷ مگاوات آن قطع شده است. حال سوال این است که این میزان چقدر در خاموشی تأثیر دارد؟»
در زمینه فعالیت خارجی‌ها در کشور نیز سخنگوی وزارت نیرو در خبری که در ۲۳ دی ماه در سایت این وزارتخانه منتشر شده به اینکه در سه منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان و ماکو، البرز مزارع بیت کوین خارجی به‌صورت قانونی راه‌اندازی شده اذعان کرد که در مجموع ۱۷۵مگاوات برق مصرف می‌کنند بنابراین به تأیید مسئولان این میزان برق هم دلیل بر خاموشی نمی‌تواند باشد.
امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات همچنین در گفت‌وگو با «ایران» نیز تأیید کرد که سهم صنعت استخراج رمز ارز از مصرف برق آنقدر زیاد نیست که باعث خاموشی در کشور شود و کل برآوردی که از میزان مصرف برق این صنعت شده به قدری پایین است که کمتر از یک تا دو درصد است بنابراین اطلاق خاموشی گسترده به این صنعت نوپا نادرست است.
ناظمی گفت: به نظر می‌رسد چون درباره صنعت استخراج رمز ارز اطلاعات عمومی کمی وجود دارد به همین علت در زمینه اینکه این صنعت زیاد برق مصرف می‌کند، باورپذیری را برای عموم بیشتر می‌کند.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات درباره فواید این صنعت برای کشور نیز گفت: صنعت استخراج رمز ارز اندازه توانش برای کشورمان کارآمدی دارد بخصوص که می‌توانیم از آن در شرایط کنونی برای کشور استفاده کنیم که وقتی در زمینه فروش نفت و گاز و محصولات آن تحریم هستیم بنابراین صنعت استخراج رمز ارز می‌تواند به شکل‌گیری و تقویت زیرساخت‌های حوزه نیرو و نیروگاهی کمک کند، چرا که برخی از فعالان این صنعت تمایل دارند که واحدهای نیروگاهی را راه‌اندازی کنند بنابراین بهتر است نگاه همراه تری با فعالان این صنعت وجود داشته باشد تا از آن استفاده کرد.
ناظمی در زمینه سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه صنعت استخراج رمز ارز نیز گفت: در استخراج رمز ارز همه حتی خارجی‌ها می‌توانند با همان شرایط و تعرفه مصوب شده که برای داخلی‌ها وجود دارد، در صنعت ماینینگ در کشورمان سرمایه‌گذاری کنند و در همین راستا نیز در منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان سرمایه‌گذاری کرده‌اند و شرایط ویژه‌ای هم برای خارجی‌ها در نظر گرفته نشده است.
فرافکنی برای محروم کردن کشور
اما فعالان بخش خصوصی در دفاع از این صنعت و سرمایه‌گذاران خارجی چه گفتند. محمدرضا شرفی رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاکچین ایران معتقد است افزایش مصرف برق با استخراج بیت‌کوین نوعی فرافکنی است و رسانه‌های خارجی به‌دنبال محروم کردن کشورمان از فواید مثبت این صنعت هستند. شرفی با بیان اینکه با فعالان بخش خصوصی استخراج رمز ارز در کشور برخورد سختگیرانه‌ای می‌شود، گفت: فعالان نمی‌توانند در این حوزه فعالیت کنند چون به علت گران بودن تعرفه برق مقرون به صرفه نیست. از آذر سال گذشته هم که وزارت صمت صدور مجوز را آغاز کرد، حدود هزار مجوز صادر شده که اکنون به‌دلیل محدودیت‌هایی مانند انشعاب برق، محدودیت محل استقرار، سرمایه و... تنها۲۰ مجموعه فعالیت می‌کنند. وی افزود: در حالی که این صنعت با مصوبه ثبت دستگاه‌ها در سایت بهین یاب و رفع تعزیرات هیأت دولت به سمت ثبات و آرامش پیش می‌رفت ولی گویا برخی با ایجاد هجمه‌های تبلیغاتی هدفمند در جامعه و ارتباط کاستی‌ها به این صنعت به‌دنبال اهدافی چون محروم کردن ما از این صنعت هستند.
این مسئول با بیان اینکه طبق برآورد دو سال قبل، ۵۰۰ هزار دستگاه در ایران وجود دارد، گفت: به طور حتم تعدادی از این دستگاه‌ها از رده خارج شده‌اند چون عمر حداکثری دستگاه‌های استخراج رمز ارز ۲ سال است و باید به روزرسانی شوند بنابراین تعدادی از این دستگاه‌ها نیز از رده خارج شده‌اند.
وی افزود:۹۰ درصد فعالان در این حوزه در مناطق آزاد و ویژه در حال کار هستند این در حالی است که صدور جواز در مناطق ویژه هم براحتی انجام نمی‌شود از این‌رو محدودیت‌های ایجاد شده در کنار شرایط اقتصادی موجود متقاضیان را به مسیرهای غیرقانونی هدایت می‌کند. شرفی اعتقاد دارد صنعتی که بالاترین نرخ تعرفه در کشور را دارد و در قیاس با دیگر صنایع نه تنها هزینه‌های تولید و انتقال برق را پوشش می‌دهد، بلکه برای صنعت برق منفعت قابل توجهی مانند تأسیس نیروگاه، کمک به دور زدن تحریم‌ها و... را دارد اما آگاهانه مورد هجوم انواع اتهامات قرار گرفته است.
عباس آشتیانی رئیس کمیسیون استخراج رمز ارز سازمان نصر کشور نیز گفت: موج خبری که به راه افتاده براساس اطلاعات غیرواقعی است و برخی می‌خواهند با بحث‌های غیرعلمی و فرافکنی ضعف مدیریتی در تهیه برق را به گردن صنعت استخراج رمز ارز بیندازند که این روزها ترند شده است. آشتیانی با بیان اینکه هم اکنون تنها با فرصت سوزی از تولید ۲ میلیارد دلار رمز ارز در نزدیک به دو سال گذشته جلوگیری شده، درباره سرمایه‌گذاری چینی‌ها نیز گفت: اعضای اتاق بازرگانی ایران یکسال و نیم است در جریان جزئیات فعالیت چینی‌ها در استخراج رمز ارز در رفسنجان در قالب همکاری قانونی مشترک ایران و چین هستند از این‌رو واکنش آنها جای سؤال دارد. باید گفت فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی نه تنها هیچ رانت و آسیبی به کشور وارد نمی‌کنند، بلکه مزایایی هم برای کشورمان دربردارد.
علی بابک نیا کارشناس رمزارز با بیان اینکه برخی درباره علت خاموشی‌ها اطلاعات غلط به مردم می‌دهند، گفت: سرمایه‌گذاران خارجی هم به‌صورت قانونی و با تعرفه مصوب دولت در حال استخراج رمز هستند و اینکه تقصیر را گردن آنها بیندازیم کاملاً غیرکارشناسی است و به نظر می‌رسد این قبیل اقدام ها مدیریت شده در راستای اهداف سیاسی و تخریب فعالان بخش خصوصی است. وی افزود:۴ میلیارد دلار در سال گردش مالی این صنعت در جهان است و کشور ما می‌تواند با اختصاص ۱۵۰۰ مگاوات برق یا ۵۰۰ هزار متر مکعب گاز از ۱۰ درصد بازار جهانی معادل ۴۰۰ میلیون دلار بهره‌مند شود.
امید علوی دیگر کارشناس نیز با اشاره به اینکه در زمینه فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی مانند چینی‌ها برخی درس غلط می‌دهند، گفت: چنین حرکت‌هایی به ضرر کشور است هم اکنون بسیاری از کشورهای همسایه در حال جذب سرمایه گذارهای خارجی هستند تا از این صنعت سود ببرند. وی درادامه گفت: از سوی دیگر این صنعت می‌تواند با راه‌اندازی نیروگاه‌های خودتأمینی ۲ هزار مگاوات به ظرفیت کشور بدون سرمایه‌گذاری دولتی اضافه کند مهمتر اینکه می‌توان در مدت دو سال تا ۵۰ هزار شغل مستقیم و تا ۲۰۰ هزار نفر شغل غیرمستقیم ایجاد کرد.
بی انصافی در حق ماینینگ
علی قریب عضو هیأت رئیسه کارگروه استخراج انجمن بلاکچین ایران نیز معتقد است بعد از نبود قانون و وجود مشکلاتی برای فعالان بخش خصوصی در صنعت استخراج رمز ارز، بالاخره این صنعت از سوی هیأت دولت قانونی اعلام شد و تلاش کردند تا موانع سر راه این صنعت را با کمک وزارت صمت، ستاد مبارزه با قاچاق کالاو ارز و تعزیرات بردارند از این‌رو سرمایه‌های بخش خصوصی راهی فعال کردن و رونق دادن به این صنعت شد ولی به نظر می‌رسد عده‌ای به‌دنبال سنگ‌اندازی برای این صنعت هستند. قریب گفت: صنعت استخراج رمز ارز قابلیت ایجاد شغل و ثروت بالایی برای کشور دارد ولی شاهد رویکرد منفی و بازدارنده عده‌ای با این صنعت هستیم. این در حالی است که صنایع دیگر مانند ذوب فلزات، فولاد و... برق بسیار بیشتری مصرف و کمترین قیمت را هم پرداخت می‌کنند ولی صنعت استخراج رمز ارز کمترین برق (کمتر از یک درصد) و بیشترین مبلغ را برای برق یعنی پنج برابر دیگر صنایع پرداخت می‌کند بنابراین متهم کردن صنعت استخراج رمز ارز بی‌انصافی است.
سجاد کرمی عضو هیأت رئیسه کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین ایران نیز اعتقاد دارد حاشیه‌سازی برخی از رسانه‌های زرد در اقشار عموم جامعه و متأسفانه دامن زدن برخی از مسئولان به آن باعث ایجاد شائبه‌هایی شد و تمام حواشی ایجاد شده به‌دلیل عدم پذیرش همکاری با بخش خصوصی از سوی برخی از بخش‌های حاکمیتی است. سجادی گفت: اگرچه در چند هفته اخیر با وجود همکاری‌های وزارت صمت، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سازمان تعزیرات در ساماندهی و خوداظهاری صنعتگران شرایط در این حوزه به سمت آرامش می‌رفت ولی برخوردهای ضربتی ناشی از نبود بررسی کارشناسی مانند قطع کردن برق مزارع مجاز استخراج رمزارز آن هم بدون اطلاع قبلی، باعث شد که امید فعالان به فعالیت قانونی در این صنعت از بین برود.
