صالحی: ایران به میدان کوانتوم آمده
سومین آزمایش انتقال امن کوانتومی فوتون‌ها از سازمان انرژی اتمی ایران تا برج میلاد با حضور علی‌اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی و سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، در آستانه دهه فجر امشب دوشنبه ششم بهمن ماه در محل برج میلاد رونمایی شد.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران در این باره گفت: آزمایش انتقال اطلاعات از طریق کوانتوم میان برج میلاد و سازمان انرژی اتمی انجام شد؛ با این فناوری هر اطلاعاتی را می‌توان ارسال کرد.
وی افزود: ساخت رایانه‌های کوانتومی، ساعت اتمی، تشخیص به موقع بیماری و سرطان‌ها و ماهواره و رادار‌های کوانتومی از جمله دستاورد‌های مهم این فناوری جدید است.
صالحی افزود: می‌توانیم اطلاعات رمزگذاری شده را در دو نقطه دریافت کنیم؛ در تابستان ۱۴۰۰ با پهپاد و در ۱۴۰۴ با ماهواره این کار انجام خواهیم داد. فقط شش کشور در جهان به این فناوری دست یافته‌اند؛ فناوری انتقال کوانتومی کاملا امن است.
لازم به ذکر است، این آزمایش با تجهیزات پیشرفته و به همت متخصصان و پژوهشگران مرکز فناوری‌های کوانتومی سازمان انرژی اتمی ایران انجام می‌شود. در این روش انتقال با برقراری ارتباط کوانتومی مبتنی بر درهم‌تنیدگی، پیام‌ها به شیوه‌ای امن رمزگذاری و انتقال اطلاعات در مسیر مشخص شده بین دو نقطه مورد نظر انجام می‌شود. سپس پیام مورد نظر توسط کلید کوانتومی رمزگذاری، به مقصد ارسال و در آنجا مجدداً به کمک کلید کوانتومی که به دلیل بهره‌گیری از درهم‌تنیدگی کوانتومی قابل کپی‌برداری و هک نیست، رمزگشایی می‌شود.
آزمایش انتقال امن کوانتومی فوتون‌ها تاکنون در ۳ فاز: آزمایشگاهی در فاصله ۲ متری، مابین دو ساختمان به مسافت ۳۰۰ متر و اخیراً بین ساختمان مرکز فناوری‌های کوانتومی ایران تا تراز ۳۰۰ متری برج میلاد به مسافت ۱۶۵۰ متر انجام شده است.
این دستاوردها به عنوان بخشی از زیرساخت مورد نیاز و گامی به‌سوی ماهواره کوانتومی، رادار/لیدارکوانتومی و شبکه‌های کوانتومی تلقی می‌شود.
فعالیت‌های عملیاتی مرکز فناوری‌های کوانتومی ایران، به‌عنوان متولی و پیشرو و تنها مرکز آزمایشگاهی موجود در کشور، از سال ۱۳۹۷ در ۴ حوزه اصلی فناوری‌های کوانتومی (مترولوژی و حسگری کوانتومی؛ مخابرات کوانتومی؛ شبیه‌سازی آنالوگ و دیجیتال کوانتومی؛ رایانش و محاسبات کوانتومی) تعریف شده و در حال اجرا است که می‌توان به رادار کوانتومی و تصویربرداری کوانتومی، رمزنگاری کوانتومی در فضای آزاد و در بستر فیبر نوری، اندازه‌گیری کوانتومی کمیت‌های مختلف فیزیکی، ساعت اتمی، مغناطیس سنجی کوانتومی، نقشه کوانتومی مغز، ژیروسکوپ و مسیریاب کوانتومی و تولید چشمه‌های درهم‌تنیده مجتمع در بستر موج‌بر نیز اشاره کرد.
فناوری‌های کوانتومی به عنوان یکی از مهم‌ترین فناوری‌های قرن ۲۱ به شمار می‌آید که در حال ایجاد انقلابی شگرف در علم و تکنولوژی است.
