به گزارش روز چهارشنبه پایگاه اینترنتی انگلیسی THE LANCET این مطالعه که در نشریه LANCET منتشر شده است، روی بیش از ۲۰ هزار نفر انجام شده است. ۷۵ درصد افراد شرکت کننده در این مطالعه واکسن اسپوتنیک V و بقیه دارونما دریافت کردند.
یک چهارم افراد شرکت کننده در این مطالعه دچار بیماری های پیش زمینه ای بودند که عامل مهمی برای شدت بیماری کرونا محسوب می شود.
بر اساس نتایج این مطالعه، ۱.۳ درصد افراد گروه کنترل و یک دهم درصد افرادی که واکسن دریافت کرده بودند، از روز بیست و یکم تزریق دوز اول واکسن دچار عفونت کرونا شدند که این موضوع نشان می دهد ایمنی مورد نیاز برای پیشگیری از این بیماری در مدت ۱۸ روز بعد از تزریق دوز اول واکسن به دست آمده است.
اثر محافظتی این واکسن در همه گروه های سنی از جمله در گروه سنی بالای ۶۰ سال مشاهده شده است و در افرادی که دچار عفونت کرونا شده بودند نیز شدت این بیماری خفیف بود.
در افراد گروه دریافت کننده واکسن ۳ مورد مرگ مشاهده شد که از افرادی بودند که بیماری زمینه ای شدیدداشتند و به نظر می رسد که مرگ آنها ارتباطی با واکسیناسیون نداشته است.
در این مطالعه عارضه جدی مهمی در گروه دریافت کننده واکسن مشاهده نشده است.
بر اساس این مطالعه کارایی واکسن اسپوتنیک V، بیست و یک روز پس از تزریق دوز اول واکسن ۹۱.۶ درصد است؛ همچنین شدت بیماری کرونا بعد از تزریق اول واکسن کاهش می یابد.
در روند تولید این واکسن گزارشاتی در مورد عدم شفافیت روند تولید آن وجود داشت اما نتایج مطالعه اخیر شفاف بوده و اصول علمی واکسیناسیون در آن رعایت شده است؛ این به آن معنی است که واکسن مفید دیگری برای مقابله با کووید-۱۹ تولید شده است.
بر اساس این نتایج واکسن «اسپوتنیک V» در پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان و مرگ بر اثر کرونا هم کاملا موثر بوده و هیج عارضه جانبی جدی نداشته است.
به این ترتیب از نظر اثربخشی، این واکسن در رده واکسنهای تایید شده شرکت های «فایزر- بایونتک»، «مدرنا» موسسه ملی سلامت آمریکا و «آسترازنکا» قرار میگیرد.
از آنجایی که واکسیناسیون گسترده با این واکسن پیش از انتشار نتایج مرحله آخر کارآزمایی بالینی شروع شده بود، در مورد آن شبهه هایی به وجود آمد اما اکنون محققان میگویند این واکسن بیخطر بودن و کارایی خود را نشان داده است.
این واکسن را موسسه پژوهشی گمالیا ساخته و در ساخت آن از فناوری ویروس حامل استفاده شده که از نظر فناوری شبیه به واکسن های استرازنکا/دانشگاه آکسفورد و واکسن تکنوبتی شرکت بلژیکی یانسن (متعلق به شرکت آمریکایی جانسون اند جانسون) است.
در فناوری ویروسِ حامل، یک ویروس بیخطر را حامل یک پیام ژنتیکی و وارد بدن میکنند. سیستم ایمنی وقتی این ویروس را شناسایی میکند، این پیام را هم میخواند و به خاطر میسپارد و خود را آماده مقابله با این پیام ناشناخته میکند.
هنگامی که ویروس کرونا که هنوز برای سیستم ایمنی بسیاری از انسانها ناشناخته است وارد بدن شود، سیستم ایمنی از روی همان پیام، ویروس را شناسایی میکند و بر ضد آن وارد عمل میشود و بر اساس همان شناخت و آمادگی قبلی، بسیار موثرتر عمل میکند.
واکسن اسپوتنیک V در دو نوبت تزریق میشود؛ به فاصله ۲۱ روز و برخلاف دیگر واکسنهای دونوبتی کرونا، نوبت اول و دوم با هم فرق دارند، با این ایده که تفاوت دو نوبت هم اثربخشی آن را زیاد میکند هم دوام تاثیر آن را.
واکسن اسپوتنیک V برخلاف واکسنهای فایزر و مدرنا که از فناوری جدیدتر امآرانای استفاده کردهاند، نیاز به نگهداری در سرمای زیاد ندارد و در یخچال معمولی میتوان آن را نگهداری کرد.
قیمت این واکسن برای هر نوبت حدود ۱۰ دلار است
در واکسن اسپوتنیک که اولین واکسن کرونایی بود که ساخت آن اعلام شد، دو نوع آدنوویروس (۵ و ۲۶) دستکاری ژنتیکی شده است و حامل رمز ژنتیکی پروتئین شاخکی ویروس کرونا هستند. پروتئین شاخکی در واقع مثل کلیدی عمل کرده که سلول را برای ورود ویروس کرونا آماده میکند.
به این ترتیب پروتئین شاخکی به سیستم ایمنی معرفی میشود تا راه شناسایی و خنثی کردن آن را یاد بگیرد و بر ضدش فعال شود.