دست رد مجلس انقلابی به شفافیت

در ابتدای هفته اولویت بررسی طرح شفافیت آرای نمایندگان را با سروصدای بسیار به عنوان دستاوردی بی‌بدیل تصویب کردند و دیروز در عین ناباوری کلیات آن را رد کردند. برخی از اعضای همین مجلسی که این‌چنین طرح شفافیت آرا در آن به سخره گرفته شد، همان‌هایی هستند که بر مجلس دهم می‌تاختند که چرا این طرح را تصویب نکرده‌اند.

زمانی که دوفوریت این طرح (نه حتی کلیات آن) در مجلس دهم رأی نیاورد، حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان در سخنانی اظهار کرد: «آی مجلس شورای اسلامی، چه کسی به شما حق داده که شفاف رأی ندهید و شفاف رأی‌دادن را تفتیش عقاید بدانید؟». او چنان با خشم فریاد می‌زد که بسیاری نگران حنجره او شده بودند اما اکنون که کلیات طرح رد شده، سکوت اختیار کرده است و بر نمایندگان همفکرش نمی‌تازد. همان‌ زمان رسانه‌های اصلاح‌طلب دراین‌باره نوشتند: ‌حرفی که آقای پناهیان زده است، نشان می‌دهد از فرایند تصویب قانون، فوریت، محتوا و کلیات، جزئیات و اینکه چه جایگاهی دارند، مطلع نبوده است. رسانه‌های اصولگرا هم از او حمایت کردند و نوشتند: سخنان حجت‌الاسلام پناهیان درباره لزوم شفافیت آرای نمایندگان کاملا درست است و واقعا روحانیان، علما و مردم حق دارند که شفافیت آرای نمایندگان را مطالبه کنند.

حال که اصولگرایان خود رأی به رد این طرح داده‌اند و خبری از سردادن وامصیبتا نیست، یکی از نکات جالب در مواجهه با این رفتار دوگانه، دفاع از تصمیم خود و همچنان حمله به مجلس‌دهمی‌هاست. مجتبی توانگر، یکی از نمایندگان مجلس در توییتی با اعلام رد کلیات این طرح در صحن مجلس نوشته است: «این طرح در مجلس دهم فقط ۵۹ رأی کسب کرده بود». البته این نماینده مردم در مجلس توضیح نداده است چرا ۳۵ درصد از نمایندگان مجلس یکدست اصولگرای یازدهم با این طرح مخالف بوده‌اند! از دید این نماینده همین که در مجلس دهم طرح شفافیت، آرای کمتری داشته، نمره قبولی برای مجلس یازدهم است. نکته بعدی که در توییت این نماینده مجلس مغفول مانده، آرای منفی اصولگرایان به این طرح است. در مجلس دهم فراکسیون امید طراح اصلی این طرح بود و در نهایت هم تقریبا به تعداد اصلی این فراکسیون نه اسمی آن، رأی آورد؛ اما در مجلس یکدست یازدهم به میزان مدعیان شفافیت رأی کسب نکرد. البته بعد از رد این طرح برخی نمایندگان به ابراز تأسف چنین رفتار دوگانه‌ای پرداخته‌اند. مثلا محمدباقر قالیباف در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: به طرح شفافیت، رأی موافق دادم ولی متأسفانه این طرح تصویب نشد. امیدوارم با ایجاد اصلاحات مدنظر نمایندگان و افزوده‌شدن به دامنه شفافیت، طرح مجددا به صحن بیاید و در همین مجلس، قفل تصویب شفافیت آرا شکسته شود.

علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز رأی‌نیاوردن طرح شفافیت آرای نمایندگان را بسیار تلخ و عبرت‌آموز دانست و گفت که امروز مجلس فرصت بسیار خوبی را برای اصلاح کشور از دست داد. رضایی، نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت که رأی‌نیاوردن طرح شفافیت آرای نمایندگان یک نمره منفی در کارنامه مجلس یازدهم است.

بهارستان‌نشینان که از همان ابتدای شروع به کار خود نیم‌نگاهی به دور بعدی مجلس داشته‌اند، نشان داده‌اند نمی‌خواهند رفتاری بروز دهند که با مهر رد صلاحیت شورای نگهبان مواجه شوند؛ از این رو دل در گرو این طرح ندارند و مانده‌اند میان شعارهای انقلابی که از شفافیت سر داده‌اند و منافعی که ممکن است با آشکارشدن آرایشان در مجلس از دست برود، کدام را انتخاب کنند و در نهایت هم اول هفته به شفافیت رأی دادند و آخر هفته آن را حذف کردند.

عبدالحسین روح‌الامینی در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در مخالفت با طرح شفافیت آرای نمایندگان گفت: بنده با شفاف‌سازی مخالف نیستم بلکه با روش رسیدن به آن مخالف هستم. وی با بیان اینکه نباید نمایندگانی را که استدلال دارند برای موافقت و مخالفت‌کردن با موضوعی تحت‌الشعاع قرار دهیم، اظهار کرد: چرا باید امروز صبح جلسه غیرعلنی برگزار شود و نگران نتیجه رأی‌گیری روز گذشته درباره کلیات بودجه باشیم؟ نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آیا مجلس در رأی به اعتبارنامه‌ها، انتخاب هیئت‌رئیسه و اعضای کمیسیون‌ها نیز شفاف عمل کرده است، تصریح کرد: نمی‌توانیم ویترینی نظر دهیم اما خلافش عمل کنیم. شفافیت به معنای پخش علنی جلسات کمیسیون‌ها و به این معناست که شفافیت یعنی یک نماینده عبد و عبید یک نهاد یا NGO در داخل کشور نشود.

روح‌الامینی گفت: ما پیرو مسئله عدالت‌خواهی به درخواست رئیس قوه قضائیه با دوربین به لواسان رفتیم و زمین‌خواری‌ها را افشا کردیم. بنابراین عقیده به یک شیء و التزام به او، التزام به لوازم آن را می‌خواهد. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نمی‌توانیم ویترین شفافیت به خود بگیریم اما اقدامات کاریکاتوری انجام دهیم، گفت: بنابراین اصل شفافیت و مراقبت لازم و ضروری است اما نباید باعث عدم انجام و ایفای نقش نمایندگی شود و از ترس عدالت‌خواران طور دیگر رفتار کنیم.

بهارستانی‌ها چه ویترینی با ادعای شفافیت باشند، چه نباشند، در حال حاضر اعتباری برای سخنانشان در این زمینه نمی‌توان قائل شد؛ هرچند هنوز معتقدند مجلسی انقلابی دارند. علی حدادی، نماینده مردم طالقان و ساوجبلاغ در مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «حتی یک رأی کمتر هم قابل قبول نیست. مجلس انقلابی باید شفافیت آرا را تصویب کند. هرچند قاطبه مجلس و نمایندگان موافق باشند اما با حتی یک رأی کمتر هم نتیجه همان عدم شفافیت است! ما خواستار بررسی و رأی‌گیری مجدد هستیم. آرای نمایندگان باید شفاف باشد. مجلس انقلابی باید شفاف باشد». در این بین برخی نمایندگان مجلس درخواست رسیدگی مجدد را مطرح کرده‌اند و در نامه‌ای به هیئت‌رئیسه خواستار شدند که مجددا طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد که اگر هم این‌گونه شود، بعید است به نتیجه مطلوبی ختم شود. به هر حال نمایندگان اصولگرای مجلس تاکنون ثابت کرده‌اند نمی‌خواهند در اتاق شیشه‌ای قرار بگیرند که مردم بی‌واسطه ناظر اعمالشان باشند.