چرا سفر قالیباف به روسیه جنجالی شد؟
«محمدباقر قالیباف» رییس مجلس شورای اسلامی صبح روز یکشنبه ۱۹ بهمن ماه، به دعوت «ویچیسلاو والودین» رییس دومای دولتی روسیه، به همراه چند تن از نمایندگان دیگر مجلس، عازم مسکو شد. سفری که گرچه به منظور تعمیق روابط ایران و روسیه انجام می‌شود اما بر اساس شواهد و آنطور که گفته شده، وی حامل پیامی برای رییس جمهوری روسیه هم است. این سفر از زمان انجام آن تا دیدار رییس مجلس با «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری این کشور اما با حاشیه هایی هم همراه بود.
خبرهای مربوط به سفر رییس مجلس و دیدار وی با رییس جمهوری روسیه، هفته‌ها در شبکه‌های مجازی و کانال‌های خبری منتشر شده و مورد تحلیل قرار می‌گرفت. گروهی این سفر و دیدار را انتخاباتی و گروه دیگر راهبردی می‌دانستند. مخالفت‌ها و حمایت‌ها از این سفر با اظهارنظر «مجتبی توانگر» نماینده مجلس که پیش از این از دیدار قالیباف و پوتین و تسلیم نامه رهبر انقلاب به وی خبر داده بود؛ با شدت بیشتری ادامه یافت و توانگر این بار از لغو این دیدار به دلیل عدم پذیرش پروتکل‌های مورد نظر کرملین از سوی رییس مجلس سخن گفت. موضوعی که به سرعت در فضای مجازی انعکاس یافت و واکنش‌های بسیاری در پی داشت. همزمان با فرود هواپیمای رییس مجلس در باند فرودگاه مسکو، شبکه‌های اجتماعی مملو از هشتگ نام رییس مجلس بود و هر یک از دو گروه منتقد و حامی وی درباره این سفر و اهمیت آن، دلایل عدم برگزاری دیدار دوجانبه و محتوی پیامی که رییس مجلس با خود به روسیه برده است، به بحث و تحلیل و گاهی مزاح و توهین پرداختند.
واکنش‌ها به لغو یک دیدار
«قالیباف، پروتکل‌های بهداشتی دیدار پوتین را نپذیرفت» انتشار این جمله در صفحه توییت مجتبی توانگر، نقطه آغاز انتقادات مخالفان از قالیباف و دفاع حامیان از وی بود. اظهارنظرهای منتشر شده در فضای مجازی از سوی کاربران شناس و ناشناس حکایت از آن داشت که گزاره اشاره شده فوق از سوی کاربران پذیرفته نشده و نپذیرفتن پروتکل‌های بهداشتی از سوی قالیباف برای آنها قابل باور نیست. با چنین رویکردی توییت‌های متنوعی که اغلب حاوی شوخی با این موضوع و کنایه درباره این سفر بود، نشر و بازنشر شد. این درحالی بود که حامیان رییس مجلس، مخالفان را متهم به تخریب وی و تلاش برای به حاشیه راندن اهمیت سفرش کردند.
«محمدسعید احدیان» مشاور رسانه‌ای رییس مجلس همزمان با اوج گیری این انتقادات در توییتی نوشت: «تا دیروز می‌گفتند چرا قالیباف حاضرشده است پروتکل‌های روسیه را قبول کند؛ حالا که به دلیل زمانبندی پذیرفته نشد، بازی جدید شروع کردند تخریب‌گران می‌خواهند این نکته که رهبرانقلاب تاکید داشتند دراین مقطع مهم، پیام تاریخی خود را فقط ازطریق آقای قالیباف منتقل کنند، به حاشیه ببرند.»
«مهدی محمدی» مشاور امور راهبردی رییس مجلس هم در رشته توییت دیگری درباره این سفر توضیحاتی داد و تاکید کرد: «طبیعی است کسانی که با همه توان پیگیری کردند تا این سفر منتفی شود، یا پیامی داده نشود، یا پیام را فردی به جز آقای قالیباف منتقل کند و اکنون هم مانده‌اند که ماجرا چیست و چرا هر چه زدند به در بسته خوردند، عصبی و پریشان باشند اما این حاشیه‌ها به این ماموریت تاریخی لطمه‌ای نمی‌زند.»
توانگر هم در ادامه توییت‌های حمایتی خود از قالیباف نوشت: «همان‌هایی که هرچه تلاش کردند و به در و دیوار زدند حتی از محتوای پیام مهمی که رئیس‌مجلس به روسیه می‌برد هم نتوانستند مطلع شوند، متاسفانه نیروهای خود را بسیج کرده‌اند تا این سفر تاریخی را به نحوی دروغین روایت کنند. فصل‌جدید سیاست‌خارجی برای حل مشکلات اقتصادی آغاز شده است.»
حامیان قالیباف اما توضیح ندادند که منظور از تخریب گران، تلاشگران برای منتفی کردن این سفر و درودیوار زنندگان چه کسانی هستند اما به بسیار کوشیدند تا سفر رییس مجلس به روسیه و دیدار وی با رییس دومای این کشور را استراتژیک تحلیل کنند. این تلاش‌ها از سوی دیگر طیف‌های اصولگرا هم مورد انتقادهای تند قرار گرفت.
اصولگرایان اما تنها منتقدان این روزهای رییس مجلس و رویدادهای دو روز گذشته نبودند؛ بسیاری از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای هم در این زمینه به اظهارنظر پرداختند. «عباس عبدی» فعال سیاسی و رسانه‌ای هم از مشاوران رییس مجلس انتقاد کرد. «سید عطاءالله مهاجرانی»، وزیر ارشاد دولت اصلاحات هم در توییتی نوشت: «وقتی دیپلمات‌های شناخته شده‌ای مثل دکتر خرازی و دکتر ولایتی به عنوان مشاوران ارشد یا عالی با آیت‌الله خامنه‌ای همکاری دارند و زبان دیپلماسی و تعامل را می‌دانند. چه ضرورتی دارد که پیام را رئیس محترم مجلس که در دیپلماسی سابقه و سررشته‌ای ندارد، ببرد و در ماموریت ناتوان بماند؟»
«حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران هم با تاکید بر اینکه اگر رییس جمهوری روسیه وقت ملاقاتی تنظیم نکرده، رییس مجلس نباید اعتبار مجلس ایران را کم می‌کرد؛ تصریح کرده است: «اطمینان دارم که آقای قالیباف حامل پیام مقام معظم رهبری به آقای پوتین، رئیس جمهور روسیه نبوده است چراکه اگر حامل پیام مقام معظم رهبری به پوتین بود یقینا آقای پوتین ملاقات می‌کرد.»
منتقدان سفر رییس مجلس آن را انتخاباتی تحلیل کرده و انجام نشدن دیدار رسمی میان رییس مجلس و رییس جمهوری روسیه را نوعی تخفیف شان ایران در جایگاه بین المللی ارزیابی می‌کنند. برخی خبرهای منتشر شده در شماری از کانال‌ها هم مدعی هستند نامه رهبر انقلاب با اصرار رییس مجلس به وی تحویل داده شده و پوتین هم این دیدار را به دلیل شائبه انتخاباتی بودن آن نپذیرفته است.
محتوی نامه‌ای که قالیباف به روسیه برده است نیز از محورهای مهم مباحث طی روزهای آینده بود؛ محتوایی که تاکنون کسی درباره جزییات آن سخن نگفته است اما رییس مجلس هنگام عزیمت به مسکو آن را در راستای تعمیق روابط ایران و روسیه دانست.
«محمد حسین فرهنگی» سخنگوی هیات رییسه مجلس در این زمینه گفته است: «از جزئیات نامه اطلاعی ندارم و شاید هم درست نباشد که مفاد نامه منتشر شود. اما در مجلس دیپلماسی پارلمانی پیگیری می‌شود و بخشی از آن توسط رییس مجلس که سخنگوی کل مجلس شورای اسلامی است انجام می‌شود و این سفر هم در این راستا صورت می‌گیرد.»
روزهای آینده و پاسخ احتمالی دولت روسیه به نامه‌ای که قالیباف حامل آن بوده میزان اهمیت و نتایج این سفر را مشخص خواهد کرد. قدر مسلم آن است که نحوه برنامه‌ریزی و انتشار خبر دیداری که هنوز قطعی نشده است؛ اقدامی حرفه‌ای و متناسب با جایگاه رییس مجلس جمهوری اسلامی نبوده و شاید به همین دلیل است که منتقدان این نوع رفتارها را انتخاباتی ارزیابی می کنند. رفتارهایی که نتیجه آن محدود به شخص یا گروه خاص نبوده و با منافع ملی و جایگاه بین المللی جمهوری اسلامی گره خورده است.
بالا بکشه این سفر رو با پول ملت بدبخت ترتیب داد ؟ .....