مواد غذایی آلرژی زا را بشناسیم

عهدیه مرادی سه‌شنبه 28 بهمن در یک کارگاه آموزشی تغذیه، گفت: گرچه هر غذایی ممکن است آلرژی ایجاد کند، اما بیشتر آلرژی های غذایی، براثر مصرف هشت ماده غذایی ایجاد و علائم آن از چند دقیقه تا چند ساعت بعد از مصرف آن نوع غذا در نقاط مختلف بدن فرد ایجاد می‌شود.

مرادی با بیان اینکه "تورم زبان، دهان یا صورت"، "تنفس دشوار"، "افت فشار خون"، "استفراغ"، "اسهال"و "بثورات پوستی خارش دار" جزو علائم شایع آلرژی غذایی است، گفت: شیرگاو، تخم مرغ، آجیل‌های درختی، بادام زمینی، صدف، گندم، سویا و ماهی هشت ماده غذایی ایجاد کننده آلرژی محسوب می‌شوند.

شیر گاو

این کارشناس تغذیه با بیان اینکه شیرگاو، یکی از رایج‌ترین موادغذایی آلرژی‌زا در کودکان محسوب می‌شود، گفت: آلرژی به شیر گاو اغلب در نوزادان و کودکان خردسال مشاهده می شود، به ویژه هنگامی که قبل از شش ماهگی در معرض پروتئین شیر گاو قرار داشته باشند.

مرادی با یادآوری اینکه برابر بررسی‌ها، 2 تا 3 درصد از نوزدان و کودکان نوپا، تحت تاثیر این نوع از آلرژی (مصرف شیرگاو) واکنش نشان می‌دهند؛ گفت: در صورت تشخیص آلرژی شیر گاو، تنها درمان، پرهیز از مصرف این محصول و غذاهای حاوی آن، شامل خوراکی یا نوشیدنی است.

تخم مرغ

او دومین علت شایع در ایجاد آلرژی غذایی کودکان را تخم مرغ اعلام و خاطرنشان کرد: حدود 68 درصد از کودکانی که به تخم مرغ آلرژی دارند، حساسیت‌شان تا 16 سالگی رفع خواهد شد.

مرادی در عین حال گفت: شاید لازم نباشد از تمام غذاهای مرتبط با تخم مرغ پرهیز کرد، زیرا در تخم مرغ‌های گرم شده ممکن است شکل پروتئین های ایجاد کننده آلرژی تغییر کند.

آجیل‌های درختی

این کارشناس تغذیه علوم پزشکی شیراز، آجیل‌های درختی را شامل انواع برزیلی، بادام‌، پسته و گردو اعلام و اضافه کرد: آلرژی به آجیل‌های درختی نیز یکی از حساسیت‌های بسیار رایج محسوب می‌شود.

او گفت: افرادی که به این قبیل آجیل حساسیت دارند نسبت به محصولات غذایی ساخته شده با آنها نظیر کره‌ و روغن و ... حساسیت نشان می دهند. بنابراین به این افراد توصیه می شود از مصرف همه انواع آجیل های درختی خودداری کنند، حتی اگر فقط به یک یا دو نوع حساسیت نشان دهند.

بادام زمینی

مرادی گفت: آلرژی به بادام زمینی هم مانند آلرژی به آجیل‌های درختی، بسیار رایج است و می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک شدید و بالقوه کشنده شود. با این وجود، کسانی که به بادام زمینی آلرژی دارند اغلب به آجیل های درختی نیز حساس هستند.

صدف

او با یادآوری اینکه تشخیص آلرژی واقعی به غذاهای دریایی به دلیل وجود آلودگی در این نوع از موادغذایی، مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها، دشوار است، گفت: این امر به دلیل آنست که علائم می‌تواند مشابه باشد و هر دو مورد مشکلات گوارشی مانند استفراغ، اسهال و درد معده را به دنبال دارد.

این کارشناس تغذیه گفت: حساسیت به صدف با مرور زمان برطرف نمی شود، بنابراین بیشتر افراد مبتلا به این نوع از آلرژی باید برای همیشه صدف را از رژیم غذایی خود حذف کنند.

گندم

وی همچنین توضیح داد که آلرژی به گندم یک واکنش آلرژیک به یکی از پروتئین های موجود در این محصول گروه غلات و در کودکان شایع‌تر است.

مرادی با بیان اینکه کودکانی که به گندم آلرژی دارند، قبل از 10 سالگی حساسیتشان مرتفع می‌شود، گفت: مانند سایر آلرژی‌ها، آلرژی به گندم می تواند منجر به ناراحتی گوارشی، کهیر، استفراغ، بثورات، تورم و در موارد شدید آنافیلاکسی شود.

سویا

او با اشاره به اینکه آلرژی به سویا در حدود ۰.۴درصد از کودکان دیده می‌شود، گفت: این نوع از حساسیت بیشتر در نوزادان و کودکان زیر سه سال دیده شده است.

مرادی با یادآوری اینکه این حساسیت در اثر پروتئین موجود در سویا، یا محصولات حاوی سویا، ایجاد می‌شود، گفت: آلرژی حدود ۷۰ درصد کودکانی که به سویا حساسیت دارند، بعد از مدتی برطرف می‌شود.

او گفت: علائم آلرژی به سویا می تواند طیفی از خارش، سوزن سوزن شدن دهان و آبریزش بینی تا بثورات پوستی و آسم یا مشکلات تنفسی را شامل شود و در موارد نادر، آنافیلاکسی در پی داشته باشد.

ماهی

مرادی با بیان اینکه آلرژی به ماهی، شایع است و حدود 2 درصد بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد، گفت: بسیاری از افراد دارای آلرژی به ماهی، نسبت به یک یا چند نوع ماهی حساسیت دارند.

این کارشناس تغذیه در خصوص تشخیص موادحساسیت‌زا برای افراد، انجام نمونه برداری پوستی و آزمایش خون را رایج دانست و گفت: در کهیرهای مزمن باید عملکرد غده تیروئید مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص نبود آنتی بادی های ضدتیروئیدی اطمینان حاصل شود. زیرا در غیراینصورت امکان دارد نیاز به جایگزین‌های هورمونی باشد.

مرادی ادامه داد: در حالات شدید آلرژی، برای جلوگیری از حملات شدید از داروهای آنتی هیستامین استفاده می شود، البته اینگونه داروها امکان دارد موجب خواب آلودگی شده و در درازمدت افسردگی ایجاد کند.

این کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز خاطرنشان کرد که ویتامین سی، علاوه بر خواص مختلف، یک آنتی‌هیستامین طبیعی است.

پیشگیری و درمان آلرژی

مرادی، با اشاره به راهکارهای پیشگیری و درمان آلرژی‌های مختلف، گفت: مصرف ویتامین C با تجویز پزشک و به میزان 250 تا 1000 میلی‌گرم در روز، باعث جلوگیری از ترشح هیستامین و کاهش علائم حساسیت می‌شود.

او عملکرد بیوفلاونوئید را هم مانند ویتامین C دانست و گفت: موادغذایی طبیعی متعددی برای پیشگیری از بروز حساسیت، کاهش علائم آلرژی و درمان آن در دسترس است.

مرادی گفت: میوه‌های تازه خصوصا مرکبات، سبزی‌های تازه، آجیل خام، گوشت کم چرب، ماست کم چرب، حبوبات، برنج با سبوس، ذرت، گندم، لوبیا، باقلا، آب هویج، چغندر، کرفس، خیار، زنجبیل، پیاز، سیر، فلفل سیاه و قرمز، باعث ترشح یک نوع از آنتی بادی به نام IgA از دستگاه گوارش می شود.

این کارشناس تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز گفت: این آنتی بادی با پوشاندن مواد غذایی آلرژی زا به کمک احاطه اطرافشان، باعث جلوگیری از بروز واکنش حساسیتی می شود.