هفتمین ماه از سال هجری قمری رجب نام دارد که نباید فضیلت آن را به بوته فراموشی سپرد؛ زیرا در میان ماههای دوازده گانه تنها و بدون ائتلاف با ماههای دیگر از حرمت برخوردار است.
در واقع چهار ماه در قرآن کریم با تعبیر «حرم» یعنی برخوردار از حرمت یاد شده است که یکی از آنها رجب نام دارد و در آن قتال و کشتار حرام است.
یکی از برترین شبهای رجب، لیله الرغائب است. از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است که فرمود: از نخستین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید؛ زیرا ملائکه و فرشتگان خداوند به آن شب، لیلةالرغائب میگویند و علت نام گذاری این است که، چون یک سوم از شب میگذرد تمامی فرشتگانی که در آسمانها و زمین هستند، در کعبه و اطراف آن جمع میشوند. در این هنگام خداوند آنان را مورد خطاب خویش قرار میدهد و میفرماید: «ای فرشتگان من! هر چه میخواهید از من بخواهید.»
فرشتگان عرض میکنند: «خداوندا! خواسته ما از تو این است که گناهان کسانی را که در ماه رجب روزه میگیرند، ببخشایی و آنان را مورد آمرزش خویش قرار دهی.» خداوند تبارک و تعالی میفرماید: «این کار را انجام دادم.»
شایسته است کسی که این حدیث را میشنود، در لیلة الرغائب، بر فرشتگان زیاد سلام و درود بفرستد تا تکلیفی را که آیه تحیت بر عهده ما گذاشته (و إذا حییتم بتحیّة فحیّوا بأحسن منها اوردوها)؛ «هرگاه به شما تحیّت گویند، پاسـخ آن را بهتر از آن بدهید، یا (لااقل) به همانگونه پاسـخ گویید.) ادا کرده باشد.
عارف کامل مرحوم آیت الله میرزا جواد آقای ملکی تبریزی در کتاب شریف المراقبات خود و عارف واصل آیت الله محمد تقی بهجت نیز به انجام چندین عمل در ماه رجب تأکید میکنند.
از جمله اعمال این شب نمازی است که گناهان بسیار به سبب آن آمرزیده شود و هر که این نماز را بجا آورد، چون شب اول قبر او شود، حق تعالی بفرستد ثواب این نماز را به سوی او به نیکوترین صورتی با روی گشاده و درخشان و زبان فصیح.
پس آن صورت نیکو با وی گوید:ای حبیب من بشارت باد ترا که نجات یافتی از هر شدت و سختی. فرد درگذشته گوید تو کیستی، به خدا سوگند که من رویی بهتر از روی تو ندیدم و کلامی شیرینتر از کلام تو نشنیده ام و بویی بهتر از بوی تو نبوییدم.
آن بشیر گوید: من ثواب آن نمازم که در فلان شب از فلان ماه از فلان سال به جا آوردی. آمدم امشب به نزد تو تا حق تو را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم. وحشت را از تو بردارم و، چون در صور دمیده شود، من سایه بر سر تو خواهم افکند در عرصه قیامت. پس خوشحال باش که خیر از تو هرگز معدوم نخواهد شد.
رسول خدا همچنین میفرماید: «هرکس نخستین پنج شنبه ماه رجب را روزه بگیرد، سپس بعد از نماز مغرب و عشا، دوازده رکعت نماز بخواند، در هر رکعت «حمد» یک مرتبه و «إنا أنزلناه» سه مرتبه و «قل هو الله أحد» دوازده مرتبه و سپس حاجت خود را از خداوند بخواهد، إن شاء الله برآورده خواهد شد.»