چرا عربستان، امارات و اسرائیل مخالف توافق ایران و امریکا هستند؟

سرویس بین الملل- برخی از بازیگران منطقه‌ای ترجیح می‌دهند واشنگتن و تهران رابطه‌شان تیره و تار باقی بماند و مصالحه‌ای میان آن دو رخ ندهد.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ "تریتا پارسی" بنیانگذار شورای ایرانی – امریکایی (نایاک) در مقاله‌ای در نشریه "فارین افیرز" درباره مشکل دولت‌های منطقه با توافق ایران و امریکا می‌نویسد:"در حالی که "جو بایدن" رئیس جمهوری امریکا خواستار بازگشت امریکا به توافق هسته‌ای با ایران است، عربستان و امارات دو کشور از تنها سه کشوری در جهان که با این توافق مخالف هستند، اصرار دارند که باید در مذاکرات آینده میان ایران و امریکا حضور داشته باشند. نمایندگان این دو کشور معتقدند که حضور آنان می‌تواند نقص احتمالی در توافق را اصلاح کند: عدم حصول توافق در مهار سیاست‌های منطقه‌ای ایران که در دوره قبلی مذاکرات در دستور کار قرار نداشت.

با این وجود، واقعیت آن است که ریاض و ابوظبی بیش‌تر مایل هستند خصومت میان امریکا و ایران حفظ شود و این موضوع برای‌شان در مقایسه با تقویت توافق هسته‌ای اولویت دارد. زمانی که توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ میلادی در جریان مذاکره حاصل شد، این کشور‌ها نقش مخربی داشتند و تلاش می‌کردند تنش را کاهش نداده بلکه ان را تداوم بخشند تا با این کار حضور فعال امریکا در منطقه و حفاظت از منافع آن کشور‌ها را تضمین کند.

بایدن نیازمند آن است که ترجیحات و اولویت‌های این کشور‌ها را تغییر دهد، اگر می‌خواهد آن کشور‌ها شرکای مفیدی در جریان مذاکرات‌اش با ایران باشند. عربستان، امارات و اسرائیل استدلال می‌کنند که توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ میلادی نگرانی‌های منطقه‌ای آنان درباره فعالیت‌های ایران را نادیده گرفت. با این وجود، واقعیت آن است که در زمان مذاکرات هسته‌ای ایران با دولت اوباما این کشور‌ها از ترس آنکه مصالحه واشنگتن در حوزه هسته‌ای با ایران منجر به اعطای امتیازات منطقه‌ای به آن کشور شود با در دستور کار قرار گرفتن مسائل منطقه‌ای در مذاکرات هسته‌ای مخالفت کردند.اکنون، اما این سه کشور ادعا می‌کنند که از ابتدا خواستار گنجاندن مسائل منطقه‌ای در مذاکرات بوده‌اند.

"کالین کال" یکی از مقام‌های ارشد وقت امریکا در دولت اوباما در تیم مذاکرات هسته‌ای که به بایدن نزدیک بود در سال ۲۰۱۵ میلادی گفت: "ما هرگز حتی یک مکالمه و مذاکره با سعودی‌ها در مورد تعداد سانتریفیوژ‌های ایران نداشتیم". عربستان اگر دو گزینه برای انتخاب داشته باشد که یکی ایران منزوی و مجهز به بمب اتمی و دیگری ایران پذیرفته شده در سطح بین‌المللی اما بدون بمب اتمی باشد قطعا اولی را ترجیح می‌دهد. عربستان علاقه چندانی به دیپلماسی منطقه‌ای از خود نشان نداد. حتی زمانی که امریکا خواستار پرداختن به نقش ایران در سوریه از طریق مذاکرات چندجانبه در وین بود، دولت سعودی در ابتدا از مشارکت خودداری ورزید.

در مقابل، عربستان، اسرائیل و امارات از کارزار "فشار حداکثری" ترامپ و تحریم ایران حمایت کردند. عربستان سعودی معتقد بود تا زمانی که امریکا و ایران یکدیگر را دشمن بدانند واشنگتن تعهد نظامی خود را در خاورمیانه حفظ خواهد کرد و این تعهد یک چتر امنیتی برای عربستان، امارات و اسرائیل است که به آن وابسته هستند.

در نتیجه، از دید این سه کشور تا زمانی که امریکا برای مهار نفوذ سیاسی ایران و تضعیف اقتصاد آن تلاش کند، توازن قوا در منطقه به طور مصنوعی به نفع این کشور‌ها خواهد بود؛ چرا که نمی‌توانند به تنهایی قدرت خود را بدون کمک امریکا حفظ کنند.

نویسنده این یادداشت افزوده است: بایدن اکنون باید راهی سازنده برای گنجاندن این کشور‌ها در مراحل بعدی مذاکرات پیدا کند. امریکا باید دغدغه‌های این کشور‌ها را مدنظر قرار دهد؛ از جمله حمایت ایران از دولت اسد در سوریه، حمایت ایران از حوثی‌ها در یمن و حمایت از بازیگران غیردولتی در سراسر منطقه. تهران، اما با سیاست‌های عربستان و امارات از جمله تامین مالی و سلاح‌رسانی آنان به شبه نظامیان، تبلیغ وهابیت توسط ریاض و خرید گسترده تسلیحات امریکایی توسط سعودی‌ها، اماراتی‌ها و اسرائیلی‌ها مشکل دارد. اگر ریاض و ابوظبی در مذاکرات بعدی حاضر به مصالحه در این موارد نشوند قادر به شکستن بن بست ایجاد شده در منطقه نخواهند بود بلکه بر شدت آن خواهند افزود".

او در پایان نوشته است:"سعودی‌ها و اماراتی‌ها تنها زمانی انگیزه کافی برای مشارکت در دیپلماسی منطقه‌ای با حسن نیت را دارند که مطمئن باشند امریکا تسلط نظامی خود را بر منطقه حفظ می‌کند و از منافع آنان حفاظت خواهد کرد. موفقیت در چنین گفتگو‌هایی احتمالا مصالحه‌ای دردناک است و به کاهش خرید تسلیحات آنان از امریکا می‌انجامد. امریکا شاید از این فرصت استفاده کرده و نیروهایش را از منطقه خارج سازد. هیچ یک از این گزینه‌ها برای سعودی‌ها و اماراتی‌ها جذاب نیستند. آنان وضعیت موجود را ترجیح می‌دهند: لذت بردن از یک چتر امنیتی امریکایی که توسط مالیات‌دهندگان امریکایی هزینه آن تامین می‌شود و امریکا و ایران نیز درگیر با یکدیگر باقی خواهند ماند. برای تضمین صلح منطقه‌ای واقعی، امریکا نیازمند برداشتن گامی دردناک است. دولت بایدن باید برای عربستان و امارات روشن سازد که دوران هژمونی امریکا بر خلیج فارس پایان یافته است. تنها در آن صورت است که ریاض و ابوظبی نتیجه می‌گیرند دیپلماسی منطقه‌ای بهترین گزینه است و در صلح به شریک امریکا تبدیل خواهند شد".