«۶ روز پس از یک سالگی کرونا در ایران، شیوع ویروس بار دیگر روند صعودی به خود گرفته است؛ تا جایی که روز گذشته بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت و با استناد به میزان افرادی که به بیمارستان مراجعه داشتهاند، ۸ هزار و ۳۳۰ مورد جدید ابتلا ثبت شده و ۹۱ نفر هم جانشان را از دست دادهاند. همه اینها در شرایطی است که تا اواسط بهمن، روند ابتلا و فوت، شیب کندی پیدا کرده بود، اما از شانزدهم بهمن با رسیدن تعداد ابتلاهای روزانه به بالای ۷ هزار نفر، در کمتر از یک ماه، آمار شیوع رسمی به بالای ۸ هزار مورد رسیده است. این آغاز رسمی پیک چهارم شیوع کرونا در سیصد و هفتاد و یکمین روز از ورود این ویروس به کشور است. پیک سوم در کشور با تلفات بسیار زیادی همراه بود؛ تا جایی که از اول آذر، محدودیتهای تردد و ممنوعیت فعالیت برخی از اصناف اعمال شد و تا هفتهها هم ادامه داشت. از اوایل دی، اما دایره قرنطینه کوچکتر شد و بسیاری بار دیگر ترددها و فعالیتهایشان را از سر گرفتند. نتیجه مستقیم این اتفاقات را میتوان روی نمودارهای شیوع ویروس در کشور دید.
در همین روزها گزارشهای رسیده از بیمارستانها نشان از وخیم شدن شرایط دارد. از اوایل اسفند بار دیگر روند مراجعه به بیمارستانها، صعودی شده است، میزان مراجعههای سرپایی و بستریها، برای کادر درمان برخی از مراکز درمانی، خاطره تلخ شیوع در اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ را تداعی کرده است. یکی از آنها، پرستار بیمارستان حضرت رسول است که به همشهری میگوید: «تعداد مراجعههای سرپایی زیاد شده، درست شبیه وضعیت اسفند ۹۸ و فروردین امسال که بیماری در اوجش بود. در روزهای گذشته دوباره تختهای آیسییو و داخلی کرونا پر شده و بیمارستان دیگر ظرفیت پذیرش بیمار جدید را ندارد.»
او میگوید، مردم همچنان دیر برای درمان اقدام میکنند و زمانی که به بیمارستان میرسند نیاز به بستری در بخش آیسییو دارند: «با کاهش تعداد مبتلایان در ماههای گذشته، تعدادی از بخشها به شرایط عادی بازگشته بود اما حالا با افزایش مراجعهها بار دیگر بخشها برای بیماران کرونایی در حال خالی شدن است.»
این پرستار به فاصله چند ساعت جابهجایی شیفت، متوجه اضافهشدن تعداد زیادی از بیماران در ۲ روز گذشته شده است. به گفته او، بیمارستان ۳بخش آیسییو دارد که هر بخش، ۱۰ تا ۱۲ تخت دارد و در مجموع نزدیک ۳۶تخت بخش مراقبتهای ویژه در بیمارستان وجود دارد و بخش داخلی کرونا هم ۴۰ تا ۵۰ تخت دارد که تمام این تختها پرشدهاند: «۷۰ درصد این بیماران سرپاییاند، از میان آنها ۳۰درصد نیاز به بستری دارند. از این تعداد، حدود ۱۳درصد، وخامت حال دارند و ۱۷ درصد هم در بخشهای مراقبتی بستری میشوند.»
پرستار بیمارستان حضرت رسول میگوید وضعیت در این بیمارستان از چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته شدت گرفته است و هر روز هم آمار مراجعهها بالاتر میرود.
پیک چهارم آغاز شده
این اتفاق اما تنها محدود به بیمارستان حضرت رسول نیست. در بیمارستان یافتآباد، بهعنوان نخستین مرکز پذیرشکننده بیمار کرونایی، وضعیت مشابهی حاکم است. محمدرضا ساور، سوپروایزر بیمارستان یافتآباد، به همشهری میگوید که بیماران تختهای آیسییو و بخش داخلی کرونا افزایش پیدا کرده است. تا اول اسفند ۱۴ بیمار در بخش داخلی کرونا بستری بود، حالا آمار به بالای ۲۲ نفر رسیده است. بخش ایزوله تنفسی هم که تا اول اسفند، حداکثر ۶ بیمار داشت، حالا ۱۲ بیمار دارد. او به نکته دیگری هم اشاره میکند و آن پایین آمدن سن مبتلایان است.
پیش از این هم اعلام شده بود که یکی از ویژگیهای کرونای انگلیسی ابتلای افراد در سنین پایین است. وزیر بهداشت هم در صحبتهایش به این موضوع اشاره کرده و برای اثبات گفتههایش، خبر از مرگ ۲ کودک یک و ۹ ساله در خوزستان بر اثر ابتلا به کرونای جهشیافته داده بود. حالا در این شرایط ساور، نگران است اوضاع به شرایط آبان و آذرماه بازگردد: «زمانی که میزان مراجعههای سرپایی بالا میرود، تعداد بستریها و در ادامه فوتیها هم بیشتر میشود. ظاهرا این پیک چهارم است که شروع شده.»
سوپروایزر بیمارستان شهدای هفتتیر هم تأکید میکند که از میان مراجعههای سرپایی، ۱۰ تا ۱۵ درصد بستری میشوند و از این میزان، ۳ تا ۵ درصد حالشان وخیم میشود. از بیمارستان لقمان هم خبر میرسد که تعداد مبتلایان با شیب ملایمی در حال افزایش است.
ایلاد علوی، متخصص عفونی بیمارستان لقمان، به همشهری میگوید که هنوز نمیتوان گفت که آمار در این بیمارستان بهشدت بالا رفته، اما روند مراجعه مانند وضعیتی است که از ۱۰ روز پیش شروع شده بود، میزان مراجعه و بستری بالا رفته، اما باید به این نکته هم توجه کرد که در این بیمارستان تنها بیماران بدحال بستری میشوند که واقعا نیاز به درمان جدی دارند. برخلاف بیمارستانهای دیگر که بیماران را با نشانههای متوسط بیماری هم بستری میکنند.
محمدرضا هاشمیان، فوق تخصص بیماریهای عفونی بیمارستان مسیح دانشوری هم میگوید که میزان بستریها در بخش آیسییوی این بیمارستان که به عنوان مرکز مراقبت از بیماران مبتلا به کرونا شناخته میشود، حدود ۱۰ درصد افزایش داشته است؛ هر چند که به گفته این متخصص، اوضاع مانند اسفند سال گذشته نیست.
نگرانی از افزایش تعداد شهرهای قرمز
پیش از این هشدارهای فراوانی درباره آغاز پیک چهارم بیماری در اسفندماه داده شده بود و به نظر میرسد نشانههای آغاز این پیک را میتوان در آمارهای وزارت بهداشت و میزان مراجعه به بیمارستانها دید. روز گذشته علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران، اعلام کرد که تنها در یک روز، ۲۸۰ بیمار جدید در بخش عادی کرونا و ۹۲ بیمار هم در بخشهای ویژه بیمارستانهای استان تهران بستری شدهاند. ۴۵۰۰ بیمار با علائم مشکوک به صورت سرپایی به مراکز بهداشتی و ۲۴۰۰ نفر هم به مراکز درمانی مراجعه کردهاند. با افزایش میزان ابتلا، شهرها در حال رنگ باختن هستند. آنهایی که زرد و نارنجی بودند بهتدریج وارد وضعیت قرمز میشوند؛ به طوری که هماکنون ۱۱ شهرستان در وضعیت قرمز، ۵۲ شهرستان در وضعیت نارنجی و ۲۱۷ شهرستان وضعیت زرد را تجربه میکنند.
بر اساس اعلام سخنگوی وزارت بهداشت، خوزستان همچنان در تب کرونا میسوزد و شهرهایی مثل آبادان، اهواز، بندر ماهشهر و خرمشهر در گروه قرمزها قرار دارند. به استناد گفتههای مسئولان وزارت بهداشت، رد پای ویروس انگلیسی در خوزستان دیده شده و تاکنون ۲ کشته داده است. در تهران هم ۳ مورد مرگ بر اثر ابتلا به این ویروس گزارش شده که اخیرا از سوی فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران، اعلام شد. علیرضا زالی روز گذشته هم درباره این ویروس جهشیافته صحبت کرد و گفت که این ویروس افراد زیر ۱۰ و بالای ۷۰ سال را درگیر میکند: «در استان تهران آمار مبتلایان و میزان بستری گروههای سنی زیر ۱۰سال از حدود ۰.۹درصد در اسفند ۹۸ به ۱۱درصد در بهمن ماه ۹۹ رسیده است و در گروه سنی بالای ۸۰ سال از ۷.۴ درصد به ۱۲ درصد و در گروه سنی بین ۸۰-۷۰ سال هم از ۱۱ درصد به ۱۴ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که میزان مبتلایان و بستری در گروههای سنی ۵۰-۴۰ سال و ۶۰-۵۰ سال و ۷۰-۶۰ سال نسبت به اسفندماه سال گذشته حدود ۱۲ تا ۱۸ درصد کاهش داشته است.»
زالی تأکید میکند که در این شرایط باید سختگیریهای بیشتری برای رعایت پروتکلها اعمال شود؛ چراکه قدرت انتشار ویروس، بالاتر رفته و احتمال افزایش موارد مرگومیر زیاد است: «گروههای سنی که قبلا آسیبپذیر نبودند، در مواجهه با ویروس جهشیافته بیشتر در معرض ابتلا قرار میگیرند و گروههای پرخطر نیز در مخاطره بیشتری قرار دارند.»
چند روز پیش علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، گفته بود که میزان رعایت پروتکلها به طور میانگین در کشور، ۱۴ درصد افت داشته که این میزان در برخی استانها بالاتر است؛ مثل خوزستان که زیر ۱۰درصد مردم پروتکلهای بهداشتی را رعایت میکنند.
پیک چهارم کرونا شروع شده، آمار ابتلا و فوتیها شیب تندتری به خود گرفته، میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی کاهش پیدا کرده و حالا در این شرایط، تردد بینشهری هم روند صعودی به خود گرفته است. همزمان با تعطیلات روزهای آینده و نزدیک شدن به پایان سال و احتمال افزایش زودهنگام سفرهای نوروزی، خطر انتقال بیشتر این ویروس بالا رفته است و نگرانیهایی از ورود آلودگی به مناطق کمخطرتر ایجاد شده است.»