تاب‌آوری؛ شاخصی برای بررسی حکمرانی در پاندمی کرونا
دکتر علیرضا زالی در اولین وبینار تخصصی درس آموخته های مدیریت شهری در پاندمی کرونا و راهکارهای افزایش تاب آوری شهر تهران، ایده پردازی در خصوص تاب آوری در کرونا را منجر به ایجاد نقشه راه نوینی برای آینده بهتر شهر برشمرد.
وی با اشاره به خصوصیات ناهمگون و کاملا متفاوت کلانشهر تهران خاطرنشان کرد: پایتخت کشور در دوران کرونا آثار تخریبی سخت تر و پیچیده تر و کاملا متفاوت تری را نسبت به سایر شهرها تجربه کرد.
به گفته زالی واکنش اجتماعی تهران در مقابله با پدیده های تخریبی طبیعی یا غیرطبیعی از جمله بیماری‌های بیولوژیک با مولفه های متنوع و متغیری بروز کرد و در دوران شیوع کرونا الگوی کاملا متفاوتی نسبت به سایر شهرهای کشور داشته است.
وی تاب آوری و رویکرد افراد جامعه نسبت به کرونا را یکی از شاخص های تطبیقی و سنجه های بررسی حکمرانی در پاندمی کرونا در عرصه جهانی برشمرد و بحث دینامیسم در مدیریت حکمرانی مبتنی بر مولفه های مترتب بر کرونا را بحث بسیار مهمی ذکر کرد.
زالی با توجه به جنبه های تخریبی اقتصادی اجتماعی کرونا به چهره متفاوت این بیماری عالمگیر نسبت به روزهای آغازین شکل گیری آن در عرصه ملی و جهانی اشاره کرد .
وی افزود: با گذشت زمان آثار زیانبار غیر بیولوژیک و غیرزیستی این بیماری بیشتر جلوه می کند. با توجه به مانایی و استمرار این بیماری نحوه تبیین تاب آوری شهر بسیار پیچیده تر از سایر حوادثی است که قبلا در مباحث کلاسیک تاب آوری شهرها به آن توجه شده است.
به گفته زالی کرونا به ما آموخت که در تقویت تاب آوری شهر باید به چندین مدل توجه کنیم و در این خصوص به گام چهارم مقابله با بیماری و طرح شهید سلیمانی و استفاده از ظرفیت های جدید اجتماعی آن اشاره کرد که با همکاری سرای سلامت شهرداری ها و نیروهای بسیجی و ... انجام شده است.
تاثیر بازیابی هویت در محلات در تاب آوری
وی بازیابی هویت در محلات را از دستاوردهای این طرح برشمرد و خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم ابعاد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و مراوداتی هر محله را به عنوان یک هویت مستقل تقویت و ترویج کنیم که بدون تردید جزو اولویت‌های برنامه های اجتماعی شهرداری قرار دارد در تاب آوری اجتماعی نیز اثرگذار خواهیم بود. بنابراین به عنوان یک راهبرد موثر باید محلات را به عنوان کانون اعتلافی وجود نیروهای همگرایی مردمی داشته باشیم.
زالی همگرایی همه دستگاهها و سازمانی های شهری تهران در مقابله با کرونا را دومین مدل موفق برشمرد و اظهار کرد: کرونا علیرغم تمام تلخی ها به ما آموخت که با وحدت، همگرایی ، ایجاد وفاق بین بخشی وافزایش بروندادهای اجتماعی و مداخله ای می توانیم نقش موثری در افزایش تاب آوری داشته باشیم.
شکل گیری مودت و افزایش عطوفت اجتماعی در تهران را از دیگر نکات مطرح شده توسط دکتر زالی بود و در ادامه گفت: کرونا موجب شد دلها و عواطف شهروندان تهرانی به هم نزدیک شود و یک غلیان عاطفی در کالبد شهر تهران شکل گیرد که ماحصل این اتحاد بن مایه ترمیمی برای افزایش تاب آوری اجتماعی بود.
نقش مهم سازمان های مردم نهاد و خیرین در افزایش تاب آوری
دکتر زالی به نقش مهم سمن ها و خیرین در عرصه مقابله با کرونا اشاره کرد که در افزایش تاب آوری شهروندان تهرانی موثر هستند و با حفظ کرامت شهروندی در اعطای کمک های مردمی الگویی موفق را در این خصوص رقم زده‌اند و به تامین بسته های حمایتی تشویقی و معیشتی برای گروه های اسیب پذیر پرداخته اند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود از همکاری و مشارکت شهروندان تهرانی در طول یک سال اخیر برای رعایت شیوه نامه های بهداشتی به صورت بسیار مسئولانه قدردانی کرد و گفت: سلوک فردی و اجتماعی شهروندان در زمینه رعایت شیوه نامه های بهداشتی تبلوری از احترام به حقوق شهروندی است که در تهران به خوبی در حال جریان سازی است.
تاثیر ترویج تکریم به حقوق شهروندی در تاب آوری
وی در ادامه استفاده از ماسک در محیط های شهری و پر ازدحام برای رعایت حال دیگران و رعایت شیوه نامه های بهداشتی از سوی افراد را ترویج تکریم به حقوق شهروندی ذکر کرد و افزود: ترویج این فرهنگ در شرایط فعلی در تهران الزامی است و می تواند باعث افزایش تاب آوری اجتماعی در مقابله با کرونا شود.
نقش افزایش سواد سلامت عمومی در تاب آوری
زالی ضمن تقدیر از ارایه آموزش های همگانی در دوران کرونا با مشارکت بخش ها و رسانه های مختلف و فضای مجازی یادآورشد: این آموزش ها به گونه ای طراحی شد که شهروندان از اطلاعات اصیل، دقیق و اولیه و پایه برای مراقبت از خود مطلع شدند و این افزایش سواد سلامت عمومی به صورت غیرمستقیم نقش حفاظتی و ایجابی درافزایش تاب آوری اجتماع در مقابله با کرونا داشته است که می تواند به عنوان یک برنامه دراز مدت در برنامه های مدیریت شهری مورد توجه قرار گیرد.
به گفته وی تحکیم مجدد بنیان خانواده، رجعت افراد برای ماندن بیشتر در خانه، شکل گیری عواطف جدید درون خانواده ها ، تکریم سالمندان و توجه به گروههای آسیب پذیر از جمله مواردی هستند که در سایه تلخی های کرونا در تهران شکل گرفته و به تاب آوری کمک کرده است.
نقش مدافعان سلامت در ارتقای تاب آوری و امنیت فکری مردم
زالی در ادامه ضمن تقدیر از تلاش های مدافعان سلامت، حضور آنان را باعث امنیت فکری و ارتقای تاب آوری شهروندان دانست که با سلحشوری پا به میدان نهاده اند و میزبان بیماران کرونایی در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی هستند و ضمن کاهش اضطراب بیماران و شهروندان به ارایه خدمات درمانی و بهداشتی پرداخته اند.
وی خاطرنشان کرد که این رشادت مدافعان سلامت علاوه بر این که سرمایه اجتماعی نوینی را برای آنان ایجاد کرده است بر تاب آوری اجتماعی مردم شهر و امنیت فکری آنان نیز موثر بوده است.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران در خاتمه سخنان خود از زحمات و مشارکت های مدیریت شهری، شهردار و بخش های مختلف مجموعه شهرداری تهران که در فرایندی همگرا و وفاق آمیز در کنترل بیماری کرونا خدمات چشمگیری را انجام داده‌اند، قدردانی کرد.
