محمدجواد آذری جهرمی در کانال تلگرامی خود به سوالات کاربران پاسخ داد. وی درباره ساختار قیمتگذاری اینترنت توضیح داد: سه اپراتور تلفن همراه و بیش از ۲۰ اپراتور که خدمات اینترنت خانگی ارائه میدهند، در کشور وجود دارد. به لحاظ کلی ساختار شرکتهای ارتباطی ایران در ارائه خدمات در بازار رقابتی است. معمولا در بازارهایی که به صورت رقابتی فعالیت میکنند و فضای انحصاری ندارند، تعرفهگذاری بر اساس آزاد و رقابتی است و فضای رقابت است که قیمت بازار را تعیین میکند.
وزیر ارتباطات و فناروی اطلاعات با بیان اینکه دولت تعرفهگذار بستههای اینترنتی نیست، افزود: اپراتورها در رقابتها با یکدیگر قیمت بستهها را تعیین و ارائه میکنند. آن چیزی که دولت مشخص میکند، سقف قیمت است. در حال حاضر قیمت هر کیلوبایت اینترنت از سوی کمیسیون تنظیم مقررات که نهاد تصمیمگیر برای تعرفهگذاری است، ۰.۴ریال تعیین شده، یعنی سقف قیمت برای هر گیگ اینترنت میتواند ۴۰ هزار تومان باشد. اپراتورها میتوانند در رقابت با یکدیگر، بستههای متنوعی ارائه دهند که شرایط بازار و فضای رقابتی که بین آنها وجود دارد این قیمت را مشخص میکند. البته این قیمتها برای تلفن همراه است و شرایط تلفن خانگی کمی متفاوت است.
حذف بستههای شبانه و نامحدود اپراتورها به شرایط رقابتی آنها برمیگردد
آذری جهرمی درباره حذف بستههای شبانه و نامحدود اپراتورها توضیح داد: این مسئله بیشتر به شرایط رقابتی بین اپراتورها برمیگردد. آنها بستههای متناسب با ساعتها و گروههای مختلف در جذب مشتریان ارائه میکنند. حذف بستهها از سوی یک اپراتور باعث میشود کاربران به سمت اپراتور دیگری که این بستهها را دارد، بروند. ما به عنوان تنظیمگر بازار باید مراقب باشیم اپراتورها با یکدیگر تبانی نکنند زیرا این کار به ضرر مشتریان میانجامد. مانند اتفاقی که دو ماه پیش رخ داد و دو اپراتور ایرانسل و همراه اول در یک هماهنگی با یکدیگر قیمت بستهها را بالا بردند و بستههای پرطرفدار را حذف کردند. این مصداق تبانی است که ما به آن ورود کردیم، تذکر دادیم و به جریمه تهدیدشان کردیم تا بستهها را به حالت قبل برگرداندند.
وی ادامه داد: ما برای کنترل بازار برای اپراتور غالب مقرراتی را فرض میکنیم، از جمله این که اپراتورهای غالب برای تغییر قیمت و حذف بستههای خود باید از سازمان تنظیم مقررات اجازه بگیرند. این فرآیند، نظارتی است که ما بر آنها داریم و در شرایط عادی در تعیین قیمت بستهها دخالتی نمیکنیم و اپراتورها با هم رقابت میکنند، مگر اینکه بخواهند تبانی کنند یا قیمت بستهها را بالاتر از سقف ارائه دهند.
وزیر ارتباطات با اشاره به منطق ارائه بستههای شبانه اپراتورها بیان کرد: منطق حکم میکند شبکههای ارتباطی نیز مانند شبکههای برق که ساعت اوج مصرف و کممصرفی دارند، در ساعات کممصرفی بستههایی با قیمت کمتر ارائه بدهند تا به این واسطه مشتریان را به سمت ساعات کممصرف هدایت کنند. زیرا در صورت مصرف کاربران در اوج مصرف، اپراتور باید سرمایهگذاری بیشتری برای توسعه ظرفیت شبکه انجام دهد و پس از توسعه شبکه، صرفا در ساعت محدودی میتواند از ظرفیت بالای توسعه دادهشده کسب درآمد کند. بنابراین منطقی است اپراتورها به لحاظ قیمتی، در ساعت کمباری بستههایی با قیمت کمتر ارائه دهند.
اعتراضات مراجع فرهنگی در رابطه با بستههای شبانه
آذری جهرمی درباره این که چرا بستههای شبانه و نامحدود از سوی اپراتورها حذف شدند، گفت: در بسیاری کشورهای دنیا این بستهها ارائه میشود. اما واقعیت این است که اعتراضاتی از سوی مراجع فرهنگی در کشور در رابطه با بستههای شبانه مطرح شد و ما ابلاغیهای دریافت کردیم که میگفت کاربران به سمت بستههای اینترنت رایگان شبانه سوق پیدا نکنند، زیرا تاثیر منفی روی دانشآموزان و دانشجویان داشت که شب بیدار میماندند و صبح نمیتوانستند از کلاسهایشان استفاده کنند. به همین دلیل توصیه کرده بودند که این بستهها حذف شود.
وی ارائه بستههای شبانه اینترنت از سوی اپراتورها را یک درخواست منطقی دانست و بیان کرد: با توجه به نامههایی که شاید به خود اپراتورها هم ارسال شده بود، آنها هم بر این اساس منطق را زیر پا گذاشتند؛ منطق ایجاب میکند در ساعت پیک شبانه، بستههای ارزانقیمت ارائه شود. این موضوع باعث شد ما دو ماه پیش دوباره اپراتورها را فرا بخوانیم و به آنها توصیه کردیم بستههای شبانه را ارائه کنند تا بخشی از بار ترافیکی شبکه را به ساعتهای کمباری انتقال دهند.
وزیر ارتباطات خطرنشان کرد: البته ما دخالتی در این موضوع نداریم و شرایط رقابتی اپراتورهاست. به نظر میرسد اگر یک اپراتور بسته شبانه ارائه کند، بقیه اپراتورها هم در فضای رقابتی چارهای ندارند جز این که به آن سمت بروند. الان توصیه رسمی ما به اپراتورها این است و به آنها اعلام کردیم و سازمان تنظیم مقررات پیگیر است که بستههای شبانه را به سبد ارائه خود برگردانند. البته الان هم بستههای شبانه ارائه میشود اما میتوانند به این سمت هدایت شوند که بستههای ارزان قیمت و رایگان بدهند.
اینترنت بهصورت انحصاری در اختیار شرکت زیرساخت است
آذری جهرمی درباره انحصار شرکت زیرساخت گفت: این شرکت بعد از خصوصیسازی به عنوان بخش دولتی مخابرات فعالیت خود را آغاز کرد. با قانونی که در اجرای سیاستهای کل اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصیسازی مخابرات مطرح و توسط مجلس تصویب شد اکنون اینترنت در ایران بهصورت انحصاری در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت قرار گرفته است. ما در تلاش هستیم با تفسیرهایی که از این قانون وجود دارد و اختیاراتی که دولت دارد، تا قبل از اتمام دولت دوازدهم، شرایطی را فراهم کنیم که واردات پهنای باند از طریق شرکتهای مختلف میسر و انحصار شرکت زیرساخت شکسته شود.
وی ادامه داد: بر این اساس ما اولین مرکز داده بینالملل (ixp) را با نام منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات در مجموعه فرودگاه پیام دایر کردیم. این مرکز یکی از اجزای شبکه ملی اطلاعات است که در سند مصوب آمده است. زیرساخت این شبکه فراهم است و کارهای فنی نیز انجام شده تا ما را به سمتی ببرد که تا مرداد ۱۴۰۰ انحصار را از شرکت زیرساخت برداریم. هر چند کار دشواری است اما تمام تلاش خود را به کار میگیریم.
تلاش برای شکستن انحصار مخابرات در حوزه فیبر نوری
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به اینکه چرا راهکاری برای استفاده از فیبرنوری شرکتها در مناطقی که مخابرات فیبر کشیده وجود ندارد، اظهار کرد: راهکار این موضوع، مصوبهای بوده که در سال ۹۶ در کمیسیون تنظیم مقررات تحت عنوان «بیتاستریم» داشتیم. بر اساس این مصوبه مخابرات موظف است با شرکتهای دیگر همکاری کند تا امکان ارائه خدمات به سایر شرکتها فراهم شود. چند ماه قبل بین شرکت مخابرات ایران دو شرکت آسیاتک و شاتل در تهران، قم، بوشهر و سایر استانها قراردادهایی امضا شد تا این دو شرکت نیز بتوانند خدمات فیبرنوری ارائه دهند.
آذری جهرمی در ادامه با بیان اینکه سهامداران مخابرات همواره بر رفع انحصار نگاه بدبینانه دارند و دخالتهای مدیریتی مانع از انجام این کار شد، گفت: مخابرات خیلی سخت در این مسیر حرکت میکند و ضمانتهای اجرایی آن مصوبه نیز به اندازه کافی نیست. زمانی که قرار بود انحصار نسل سوم و چهارم اینترنت همراه در اپراتور رایتل برداشته شود، همین خصلت مدیران و سهامداران مخابرات ایران در سهامداران رایتل هم وجود داشت، سازمان تامین اجتماعی و وزارت رفاه پیگیر بودند که این انحصار نسل سوم و چهارم همراه شکسته نشود، در حالی که همان زمان من اعلام کردم شکستن این انحصار باعث رشد رایتل خواهد شد.
وی ادامه داد: عملا نیز این اتفاق رخ داد و پس از این که اپراتورهای همراه اول و ایرانسل توانستند خدمات نسل سه و چهار را ارائه کنند، تعداد مشتریان رایتل ۱۰ برابر رشد کرد و درآمدش هم رشد قابل توجهی داشت، زیرا وقتی بازار بزرگ میشود سهم آن شرکت هم بزرگ خواهد شد، در حالی که رایتل به تنهایی نمیتوانست بازار را بزرگ کند. ایستادگی مخابرات ایران به لحاظ اقتصادی غلط و ضد تصمیمهای خودشان است، زیرا انحصار هیچگاه سازنده نیست. البته ما نیز باید برای تصمیمان ضمانتهای اجرایی داشته باشیم و در دستور کارمان است تا جرایم سنگینی را برای مصوبهها وضع کنیم.
قیمت اینترنت 5G گران نیست
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به اینکه آیا قیمت اینترنت نسل پنجم گران است، بیان کرد: زمانی که نسل پنجم برقرار شود، سرعت بالا میرود و میزان مصرف نیز افزایش مییابد. در دنیا معمولا اینگونه است که به ازای هر ۱۰۰ درصد رشد ترافیک، قیمت ۵۰ درصد کاهش پیدا میکند. این فرمول در اقتصاد پهنای باند مصرفی کاربران در تمام دنیا اجرایی میشود و اصولا قیمت اینترنت همواره نزولی است و هیچ وقت صعودی نیست، در مقابل کمک میکنند ترافیک رشد کند و مصرف بالا برود.
آذری جهرمی با بیان اینکه بالا بودن قیمت، ضد مصرف کاربران است، گفت: ما نیز این فرمول را در این چند سال داشتیم. تاثیر اینترنتی که توسط شرکت زیرساخت برای اپراتورها تامین میشود، کمتر از ۵ درصد است و ۹۵ درصد تعرفه اینترنت مصرفی مردم به تصمیمات اپراتور برمیگردد. این تصور که برخی مطرح میکنند چون اینترنت در انحصار زیرساخت است، به همین دلیل گران است، تصور غلطی است. کمتر از ۵ درصد از هزینه اپراتورها برای بستههای اینترنتی به شرکت زیرساخت پرداخت میشود، اما اپراتورها هزینههای دیگری مانند هزینه اجاره فضا برای دکل، خرید تجهیزات، برق و نیروی انسانی دارند که هزینه بالایی است.
وی با بیان اینکه معمولا با افزایش ترافیک، قیمتها کاهش پیدا میکند، توضیح داد: طبیعی است وقتی اینترنت نسل پنجم ارائه شود و مصرف بالا رود، قیمتها کاهش پیدا خواهند کرد. این روال منطقی بازار است و اگر تصمیمی خلاف این گرفته شود، ضد توسعه اینترنت و فناوری اطلاعات در ایران است. گران شدن اینترنت به این معنی است که علاقهمند به توسعه اینترنت نیستیم. سیاست کلی ما همواره کاهش قیمت اینترنت بوده.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: در مدت چهار سال گذشته هم همه چیز گران شد، اما قیمت اینترنت تثبیت شد و دولت اجازه نداد قیمت اینترنت افزایش پیدا کند، هرچند با رشد بازار درامد اپراتورها بالا رفت. بنابراین فراگیری 5G منجر به کاهش قیمت میشود. در شورای عالی فضای مجازی هم مصوب شده که هزینه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سبد هزینه خانوار نباید بیش از 2.5 درصد شود و تعرفهگذارها باید مصوبه شورای عالی فضای مجازی را رعایت کنند و قیمتها کاهش پیدا کند بنابراین جای نگرانی درباره قیمت 5G نیست.
تامین اعتبار برای خرید قسطی گوشی و مودم
آذری جهرمی درباره گرانی مودم و گوشیهای همراه توضیح داد: ما تولیدکننده نیمههادی در ایران نیستیم و بسیاری از مودمها و گوشیهای تولیدی داخل کشور وارداتی هستند و واردات نیز به قیمت ارز وابسته است. نسبت به دوسال پیش تا الان قیمت گوشی و مودم رشد سرسامآوری داشته، همانطور که نرخ ارز به دلیل تحریمهای ظالمانه و وضعیت دیپلماسی بینالمللی رشد قابل توجهی داشته و روی تمام زندگی مردم و قمیت کالاها تاثیر گذاشته است.
وی با بیان اینکه تولید گوشی و مودم در حوزه مسوولیتهای وزارت ارتباطات نیست، خاطرنشان کرد: این موضوع بیشتر در حوزه وزارت صمت است اما چون قیمت مودم و گوشی و قدرت خرید مردم در ین حوزهها ارتباط مستقیم با توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ایران دارد، ما از تولیدات این حوزه حمایت میکنیم. اقدامات گوناگونی هم در این رابطه انجام شده است، برای اینکه تعرفه واردات قطعات این شرکتها را کاهش دهیم.
وزیر ارتباطات ادامه داد: اخیرا اتفاق خوبی افتاده و با موافقت رئیس جمهوری و دستور رئیس سازمان برنامه و بودجه، یک خط اعتباری ۵۰۰ میلیارد تومانی درنظر گرفته شده است و در تلاشیم این خط اعتباری بهصورت مسقتیم به دست مصرفکننده نهایی برسد. یعنی شرایطی را فراهم کنیم که این ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار به شکل وام مناسب و بهاندازه برای خرید گوشی و مودم در اختیار مردم قرار بگیرد. شرایط اجرای این تصمیم توسط کارگروهی که در این زمینه تشکیل شده در حال نهایی شدن است و امیدواریم تا پایان فروردین ماه این شرایط و نحوه بهرهمندی مردم برای خرید گوشی و مودم از این وام را اعلام کنیم.
آذری جهرمی افزود: از طرف دیگر برخی بانکها برای ارائه وام خرید مودم و گوشی برای مردم ابراز آمادگی کرده و دراین موضوع همراه ما شدهاند که برخی منابع غیردولتی هم از طریق بانکها در این زمینه سرمایهگذاری شود. زیرساختهای این کار در حال فراهم شدن است تا فرد بتواند از طریق پیامک یا سامانه آنلاین، درخواست ثبت مودم بدهد و دستگاه با پست و از طریق اپراتور مربوطه برای او ارسال شود، کاربر هم پول مودم را ظرف ۲۴ ماه بهصورت قسطی بانک برگرداند. این کارها انجام شده تا قدرت خرید مردم افزایش پیدا کند. امیدواریم این کار از فروردین قابل اجرا باشد. تامین ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار از دولت در این شرایط کشور کار سختی بود که خوشبختانه با مساعدت رئیس جمهوری و کمک سازمان برنامه بودجه انجام شده است.
به جای توسعه VDSL، به سمت اینترنت خانگی 5G رفتیم
وی درباره توسعه VDSL بیان کرد: سیم مسی نقطه نهایی ارتباط از کابینت مخابراتی تا منزل کاربران، در انحصار شرکت مخابرات و از اشتباهاتی بوده که در خصوصیسازی انجام شده است. ما برنامه داشتیم تاپایان امسال ۵ میلیون پورت VDSL در شهرهای قم، تهران و هشت شهر دیگر واگذار کنیم، که مخابرات ایران نتوانست منابع مالی این کار را تامین کند و از طرفی هم با شرکتهای بخشخصوصی علیرغم قراردادی که بسته بود (بیت استریم) همکاری نکرد. نتیجه آن شده که حالا در حد یک میلیون پورت VDSL نصبشده داریم و نتوانستیم به دلیل عدم همکاری مخابرات به برنامه اصلی در دراین زمینه برسیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: ما تلاش کردیم به برنامهمان برسیم که به جای تمرکز رویVDSL ، حرکت به سمت 5G FWA یعنی اینترنت خانگی 5G است. اولین شرکتی که این خدمات را عرضه میکند، مبیننت است. این شرکت از دوشنبه آینده اولین مجموعه کاری خود را در زمینه 5G خانگی در تهران افتتاح میکند و به تدریج در سال آینده نقاط بیشتری را پوشش میدهد تا ما از برنامه توسعه اینترنت خانگی خود عقب نمانیم. البته در این بین مذاکرات ما با مخابرات هم ادامه دارد امیدواریم که آنها هم سرمایه لازمشان تامین شود و دست از لجبازی با بخش خصوصی بردارند تا آنها هم بتوانند کارشان را ادامه دهند.
مصوبه مجلس، قطعا باعث گرانی اینترنت خواهد شد
آذری جهرمی درباره مصوبه مجلس برای افزایش حق سهم اپاتورها گفت: گفتنیها را گفتهایم و حالا باید منتظر بمانیم. مجلس به مصوبه قبلی ابهام وارد کرده و آن را به کمیسیون تلفیق برگردانده است. دو روز قبل کمیسیون تلفیق در این زمینه جلسهای داشتهاند که هنوز اطلاعات رسمی از نتیجه این جلسه اعلام نشده است و مصوبه کمیسیون تلفیق باید در صحن مجلس به تصویب برسد.
وی ادامه داد: اگر مصوبه افزایش ۱۰ درصدی حقالسهم اپراتورها در هر شرایطی تصویب شود، نیازی به این نیست که اجازه افزایش بهای تعرفه به اپراتورها داده شود. تنها قیمتی که الان گذاشته شده، 0.4 ریال برای هر کیلوبایت یا ۴۰ هزار تومان برای هر گیگ است و به صورت خودکار اگر مالیاتی که دولت از اپراتورها میگیرد افزایش پیدا کند، اپراتورها هم میتوانند تا سقف مجوز، تعرفه را بالا ببرند و این اتفاقی است که با قانونی شدن این مصوبه اتفاق خواهد افتاد و اینترنت 100 درصد گران خواهد شد، در حالی که گرانی اینترنت ضد توسعه و رشد فناوری اطلاعات در ایران است.
وزیر ارتباطات با بیان اینکه اگر این مصوبه تبدیل به قانون شود، لازمالاجراست، گفت: اکنون تمام صحبت ما با مجلس، نمایندگان و افکار عمومی این است که در یک روال مردمسالاری در خصوص موضوعی که قرار است قانون شود، گفتوگو کنیم. این اظهارات که با این مصوبه، اینترنت گران نمیشود و اپراتورها حق این کار را ندارند، کارشناسی نیست و اگر این روال تبدیل به قانون شود، تاثیر بهسزایی در قیمت اینترنت در ایران خواهد داشت. به شخصه امیدوارم این مصوبه در کشور اجرا نشود و منابع مالی مورد نیاز برای تولید و نظارت در فضای مجازی و این خواسته نمایندگان، از منابع دیگری تامین شود.
اینترنت موبایل در ایران، از ارزانترین اینترنتهای جهان است
آذری جهرمی درباره انتقادات نسبت به قیمت اینترنت بیان کرد: شاید بتوان گفت ما یکی از ارزانترین اینترنتهای جهان داریم، دلیل اول اینکه ارزش ریال ایران پایین است و به دلیل تحریمها ارز ایران ارزش خود را به نحو قابل توجهی از دست داده است، یعنی اگر در دنیا ۱ گیگ اینترنت موبایل ۲ یورو باشد که به هر گیگ ۶۰ هزار تومان تبدیل میشود، البته در خارج از ایران هم درآمدهایشان با یورو است و قابل قیاس با ایران نیست.
وی ادامه داد: نکته دوم این است که اپراتورها در مقطعی در یک رقابت منفی، قیمتها را دامپ کردند، یعنی قیمتها را پایین آوردند برای اینکه سایت رقبایشان که اینترنت خانگی بود را از مدار خارج کنند. این رقابت تا حدی پیش رفت که کاربران آنها با این فرایند عادت کردند و دیگر امکان افزایش قیمت به شیوه سایر نقاط دنیا و یا روال منطقی را نداشتند. در این شرایط قیمت اینترنت ایران یکی از ارزانترین اینترنتهای دنیا است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین خاطرنشان کرد: اما واقعیت این است که شاخصی که باید بسنجیم، مقرون به صرفه بودن است که در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. منظور از مقرون بهصرفه بودن دیگر الزاما ارزان بودن نیست، یعنی نگاه کنیم، پولی که کاربر برای اینترنت پرداخت میکند، نسبت به درآمدش به چه صورت است. در این شاخص در حال حاضر ایران مطابق با آخرین گزارش مجمع جهانی اقتصاد، در جمع ۲۵ کشور اول دنیا است، در اینترنت موبایل هم وضعیت ایران در این شاخص خیلی مناسب است و در جمع ۱۵ کشور اول جهان است.
مشکل اینترنت در ایران، از خدمات خانگی است
آذری جهرمی با بیان اینکه اشکالی که وجود دارد، در اینترنت خانگی است، اظهار کرد: ظاهر اینترنت خانگی در ایران ارزانتر از اینترنت موبایل است. اما واقعیت این است که در سایر کشورها اینترنت خانگی به خاطر دایر شدن خدمات فیبرنوری، کیفیت مناسبی دارد. ما در ایران به خاطر مشکلات با مخابرات در خصوصیسازی و اینکه سرمایهگذاری در این شرکت مدتهاست متوقف شده، رشد خوبی در اینترنت خانگی نداشتیم. سرعت اینترنت خانگی در سایر نقاط دنیا بالاتر است، در حالی که بابت این سرعتی که در ایران ارائه میشود، پولی که گرفته میشود بیش از مبلغی است که در دنیا مرسوم است.
وی ادامه داد: هرچند به ظاهر قیمت اینترنت خانگی در ایران ارزانتر از موبایل است، اما به نسبت جهانی، خدمات گرانقیمتی است و با توجه به سرعتی که دارد، اینترنت موبایل مقرون به صرفهتر است. این در حالی است که در دنیا اینترنت موبایل لوکس محسوب میشود و افراد بیشتر از اینترنت خانگی استفاده میکنند. درواقع اتفاقات سال ۸۸ و خصوصیسازی مخابرات دو اثر داشت، رشد بالای اپراتور همراه اول که از یک مدیریت صحیح در این مجموعه حکایت داشت و رقابت خوبی بین ایرانسل و همراه اول شکل گرفت و فضا منطقی رشد کرد، اما در اینترنت خانگی و مخابرات، پسرفت داشتیم و سالهاست سرمایه گذاری در این خصوص انجام نشده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه مخابرات همیشه میگوید درآمدش کم است و تعرفه را افزایش دهید، افزود: ما هم میگوییم سرویس جدید دایر کنید که تعرفه بر آن اساس بالا رود. بالا رفتن تعرفه روی سرویس قدیمی امکانپذیر نیست. این یک چرخه باطل است که باید از آن خارج شویم. سهامداران اپراتورها باید بخش اعظمی از هزینه لازم برای سرمایهگذاری را بیاورند، چون ما نمیتوانیم از جیب مردم همه هزینه را تامین کنیم. ما به عنوان دولت اعلام کردیم حاضر هستیم خودمان نیز آورده بیاوریم و مابقی سهامداران مخابرات هم باید این را بپذیرند. این شکل از همکاری خوب پیش رفته و امیدواریم به توافق برسیم.
آذری جهرمی ادامه داد: هرچند زمان زیادی گذاشتیم ولی داریم به نقاط خوبی میرسیم که مخابرات هم از بنبست خارج شود و تن به رقابت و سرمایهگذاری دهد و ما شاهد رشد توسعه اینترنت خانگی باشیم. طبیعتا چون مخابرات خصوصی شده است، دولت نمیتواند سرمایهای به آن تزریق کند جز قدرالسهم ۲۰ درصدی که در مخابرات دارد و به همان اندازه میتواند سرمایهگذاری کند. ما نمیتوانیم پولی از بیتالمال در مخابرات سرمایهگذاری کنیم، اما تلاش برای حل این مشکل ادامه دارد و امیدواریم حل شود.
باشد , و پنجاه درصد فن اوری پنجاه درصد زیست شناسی.
بجای همکاری ابهام افکنی نخواهد شد .