مطهری: کشته شدن ۲۳۰ نفر به‌خاطر اعتراض قابل قبول نیست/ عربستان و امارات را ترساندیم/ باید مسائل منطقه‌ای را کم‌رنگ‌تر کنیم تا برجام پا بگیرد

علی مطهری که به صراحت در کلام و سخنان تند و تیز معروف است خود را برای ریاست جمهوری اصلح می داند، دلیلی برای رد صلاحیتش نمی بیند، نقشه با علی لاریجانی (شوهر خواهرش) را رد می کند و دیدگاه متفاوتی درباره ناآرامی های آبان 98 دارد.

متن کامل گفتگوی علی مطهری را در ادامه می خوانید:

علی مطهری بالاخره اصولگراست یا اصلاح طلب؟ شخصیتی که در کیهان یادداشت های انتقادی می نوشت چطور تغییر رویکرد داد؟

قرار نیست که همه حتما در یکی از این دو قالب قرار بگیرند. من واقعا حرف خودم را می زنم. یک جاهایی اصولگراها استقبال می کنند و یک جاهایی اصلاح طلب ها. من یک اصولی برای خودم دارم و حرف های خودم را می زنم و بیشتر هم همان نظریه های شهید مطهری است. درباره مجلس هشتم، آقای مصلحی رئیس ستاد بزرگداشت شهید مطهری بودند آن جا من گفتم تصمیم دارم به مجلس بیایم خود ایشان صحبت کردند و اسم بنده را در لیست گذاشتند.حالا اگر به گروه دیگری هم می گفتم شاید این اتفاق می افتاد.

چطور شد ماه عسل شما با احمدی نژاد و اصولگرایان قبل از پایان دوره مجلس هشتم پایان یافت؟

البته ماه عسلی نبود، من وقتی وارد مجلس شدم برخی رفتارها را دیدم که این ها با اصول اسلامی قابل قبول نبود. ما می دیدیم که تخلفاتی از طرف احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور انجام می شود و سوال از رئیس جمهور را مطرح کردیم اما دوستان اصولگرای ما مقاومت می کردند و به هیچ وجه زیر بار نمی رفتند یا مثلا کسی را گرفته بودند که 60روز در بازداشت بوده و ما اعتراض می کردیم و می گفتیم خلاف فصل سوم قانون اساسی است و باید وزیر اطلاعات یا دادگستری احضار شوند. این ها با این کارها مخالف بودند یعنی اهمیتی قائل نبودند و راه ما از این ها جدا شد، حالا اگر اسمش را ماه عسل می گذارید بله چنین چیزی تمام شد.

با توجه به همکاری شما در مجالس هشتم تا دهم با علی لاریجانی و نسبتی که با ایشان دارید(همسرخواهر شما هستند) برخی می گویند علی مطهری موج ساز برای لاریجانی شده و در انتخابات به نفع او کنار خواهد کشید. نظر شما چیست؟

این حرف درست نیست و دلیل اش این است که اصلا ایشان خبر نداشت که من اعلام کاندیداتوری کردم، من هم چنین برنامه ای ندارم. اصلا این طور نیست که نقشه ای باشد و بخواهم به نفع ایشان کنار بروم. این که در نهایت به چه صورت دربیاید بحث دیگری است. مثلا فرض کنید که چند روز مانده به انتخابات ، احساس شود رای یک نفر پایین است و برای این که طرف مقابل شما رای نیاورد ممکن است یکی کنار برود. این ها بستگی به شرایط آن روز دارد.

اگر فردی بیاید که به نظر شما بهتر باشد یا اجماع بیشتری داشته باشد،امکان دارد کنار بکشید؟

آن دیگر بستگی به تحولاتی دارد که تا روز انتخابات بیفتد و این که وضع نظرسنجی ها چگونه شود که الان روشن نیست و نمی توان گفت چه کسی بیشتر مدنظر مردم است.

در ذهن شما نیامده که اگر فلانی در انتخابات بیاید شما به خاطر او کنار می کشید؟

بین کسانی که الان مطرح هستند هیچ کدام را برتر نمی دانم البته ممکن است کسانی سابقه اجرایی یا مدیریتی بیشتری داشته باشند اما در مجموع خودم اصلح هستم حالا اگر کسی هم در آینده بیاید و احساس کنم فلان شخص اصلح و برتر است باید کنار بکشیم.

با توجه به ردصلاحیت شما در مجلس یازدهم، چقدر امیدوارید که برای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان تایید شوید؟
من دلیلی برای رد صلاحیت خودم نمی بینم و به نظرم در آن زمان هم شورای نگهبان اشتباه کرد. جلسه ای که با این ها داشتیم به درگیری و مجادله کشید چون من حرف های این ها را قبول نداشتم و در نهایت هم جلسه را ترک کردم و حتی گفتم حیف خون شهید مطهری که شما عضو حقوقدان شدید. به هر دلیلی بود آن ها هم من را رد صلاحیت کردند، بازهم واقعا دلیلی برای رد صلاحیت خودم نمی بینم.

در این مدت نظر شما که عوض نشده، فکر می کنید نظر آن ها عوض شده باشد؟

احتمال دارد، من که نظرم و حرف هایم همان هاست ولی آن ها باید روش خودشان را عوض کنند. این که یکی در جایی انتقادی داشته باشد این به معنای عدم التزام عملی به نظام نیست و نباید این طور سخت گیری کنند. این که فقط چند نفر بیاورند و بگویند یکی از این ها را انتخاب کنید، این انتخابات واقعی نمی شود. حتی صحبت رهبری درباره مشارکت باشکوه در انتخابات می تواند باعث تجدید نظر در روش شورای نگهبان شود چون مشارکت بالا در جایی خواهد بود که افراد مد نظر مردم در صحنه باشند و مردم حق انتخاب آن ها را داشته باشند.

با نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان یا شورای ائتلاف اصولگرایان ارتباطی دارید؟ اگر شما در هیچ مجمع انتخاباتی به عنوان نامزد نهایی مطرح نشوید، باز هم ادامه می دهید؟

من به صورت مستقل وارد شدم ضمن این که با هر دو گروه ارتباط و رفاقت دارم. ما هستیم حالا هر کدام از این گروه های اصولگرا و اصلاح طلب حمایت کنند استقبال می کنم و اگر هم حمایت نکنند به راه خودم ادامه می دهم. البته ممکن است در نهایت ببینیم وجود دو سه نفر همفکر باعث می شود یک نفر تندرو رای بیاورد که آن جا باید تدبیر شود. انسان نباید در هر شرایطی تا آخرین لحظه بماند، ممکن است جایی لازم باشد کسی کنار برود تا نتیجه بهتری بگیریم.

برای وزارت خارجه و معاون اولی خودتان گزینه هایی در نظر دارید؟

برای وزارت خارجه بهتر از آقای ظریف را نداریم و هر کسی روی کار بیاید به نظرم باید از ایشان استفاده کند. درباره معاون اولی هم افرادی در ذهن من هستند اما فعلا نمی خواهم اسم بیاورم.

آقای ظریف برای ریاست جمهوری چقدر مناسب است؟

به نظرم برای وزارت خارجه مناسب تر است در ریاست جمهوری فشارهای خارج از دولت وجود دارد و نیاز به افرادی هست که باید پوست کلفت تر باشند و مقاومت بیشتری داشته باشند ضمن این که معتقدم از همه گروه ها باید استفاده کرد. چه اصولگرا چه اصلاح طلب و حتی خارج از این گروه ها. این که یک گروهی بیاید و بقیه را بیرون بریزد به کشور آسیب زده، باید اصلح ها را پیدا کنیم و از روی روابط نباید پست ها را تقسیم کرد.

با توجه به نارضایتی های فعلی در جامعه فکر می کنید نقاط ضعف اصلی دولت روحانی چه بوده است؟

دولت روحانی در شرایط بسیار سختی کار را گرفت و مخصوصا در دولت دوم حوادث طبیعی مثل سیل، زلزله و کرونا داشت، ترامپ و فشار حداکثری و تحریم هایی که در 42سال گذشته سابقه نداشته هم بود. لذا دولت به شدت تحت فشار بوده ولی اگر می خواستند بیان کنند به نفع آمریکا می شد. مدام هم به دولت حمله می شود که بی عرضه هستند. قطعا سوء مدیریت هم بوده اما باید به شرایط توجه کنیم. یک نقطه ضعف دیگرش این است که اجازه دخالت خارج از دولت در کارهای اجرایی داد و در مقابل آن ها کوتاه آمد و اقتدار دولت را حفظ نکرد. در مجموع منهای ماجرای تلخ بنزین که فاجعه بود، معتقدم عملکرد دولت روحانی متوسط بوده است.

خب اگر شما رئیس جمهور بودید و تصمیم کلان بر افزایش قیمت بنزین گرفته می شد با اعتراضات مردم چه برخوردی می کردید؟

دولت باید این کار را چند سال پیش انجام می داد و بعد هم حداقل یک ماه با مردم صحبت می کردند حتی خود رئیس جمهور باید درباره این موضوع حرف می زد. وقتی شما به مردم شخصیت می دهید عکس العمل ها نرم تر خواهد شد. این کار انجام نشد و مردم احساس بی احترامی کردند.

حتی در دوره آقای احمدی نژاد دیدید که خود او برای گران کردن بنزین چند بار با مردم حرف زد و مردم را آماده کرد، یارانه را ریخت و زیرکی به خرج داد ولی اینجا بی محابا وارد شدند و گفتند بعدها یارانه هم می دهیم که کار از کار گذشته بود. در ادامه هم با معترضان خیلی بد برخورد شد. خود مسئولان گفتند 230 نفر کشته شدند که این در جمهوری اسلامی قابل قبول نیست. ضرورتی ندارد ما ظرف دو سه روز یک اعتراضی را بخوابانیم، می شد 20 روز طول بکشد ولی کسی کشته نشود. کار بسیار غلطی دولت کرد و واقعا در این حد بود که حتی رئیس جمهور ساقط شود حداقل می خواستیم وزیر کشور را استیضاح کنیم اما اجازه آن را هم ندادند. این اشتباه بزرگ آثار بدی نیز داشت و حتی معتقدم ترور سردار سلیمانی بعد از این بود که آمریکا احساس کرد نظام جمهوری اسلامی پایگاه مردمی خودش را از دست داده و جرئت پیدا کرد تا چنین جنایتی را انجام دهد.

یکی از حواشی شما موضوعات فرهنگی است و با فیلم ساپورت پوشان که در مجلس نشان دادید خبرساز شدید. اگر رئیس جمهور شوید چه برنامه ای برای این حوزه مثل حجاب و گشت ارشاد و ... دارید؟

من معتقدم مسائل فرهنگی چه حجاب باشد و چه فیلم سینمایی و ... نمی تواند کاملا رها و بدون نظارت باشد، از طرف دیگر هم من اعتقادی به سخت گیری زیاد ندارم. در درجه اول دولت موظف است که در محیط های کاری خودش روی این مسئله نظارت کند. در خیابان هم در همین حد که منجر به برهنگی نشود باید نظارتی داشته باشیم ولی این که یک خانم حجابش کامل نیست نمی شود این ها را خیلی سخت گیری کرد همان طور که الان هم هست و خیلی از خانم ها حجاب کامل ندارند و حکومت هم کاری ندارد.

یک بحث مهم ما در دولت آینده سیاست خارجی و برجام است. چطور می شود این بن بست را حل کرد؟

اولا سیاست خارجی ما در 7-8 سال اخیر درباره کشورهای همسایه و عربی و اسلامی خوب نبوده و در حدی که باید باشد، نیست. ما باید این ها را به دوست خودمان تبدیل کنیم و نباید بترسانیم. ما در واقع عربستان و امارات را ترساندیم و به نوعی در دامان اسرائیل انداختیم، کارهای زشتی هم مثل حمله به سفارت عربستان داشتیم. این خیلی نقطه ضعف است که ارتباط خوبی با کشورهای اسلامی نداریم و خودمان جزیره ای درست کردیم و فقط با حزب ا... و حماس کار می کنیم. ما باید دنیای اسلام را علیه اسرائیل بسیج کنیم زیرا آزادی فلسطین با اتحاد اسلامی به دست می آید نه این که خودمان به تنهایی این کار را انجام دهیم و تنها فشارش بر عهده مردم ما باشد.

درباره برجام معتقدم که رفتن ترامپ و آمدن بایدن واقعا نعمتی بود و به نفع ماست و شخصا معتقدم بایدن مصمم است که به برجام برگردد اما موانع داخلی در کنگره دارد، فشار از طرف اسرائیل هم وجود دارد و مایل نیستند که برجام زنده شود. در داخل ایران هم عده ای نمی خواهند این اتفاق بیفتد و علامت هایی می دهند که این کار انجام نشود. همه این موانع باید از بین برود اما معتقدم بالاخره ظرف یکی دو ماه آینده به تدریج تحریم ها برداشته می شود و دو طرف به صورت گام به گام به سمت برجام حرکت می کنند.

اصولا برجام را توافق درستی می دانید؟

بله من برجام را مثبت می دانم و از ابتدا هم یک توافق درستی بوده و آثار خوبی برای کشور ما دارد. البته ما باید با تدبیر عمل کنیم. فعلا حساسیت این ها روی مسائل منطقه ای هست و به نظرم برای مدتی ،مسائل منطقه ای را کمی کم رنگ تر کنیم تا برجام پا بگیرد و محکم شود و بعدا دنبال آرمان خودمان برویم. ما که نمی توانیم از مسئله آزادی فلسطین بگذریم اما باید ببینیم از چه راهبردها و تاکتیک هایی وارد شویم. الان باید اول تحریم ها از بین برود، این به نفع کشور است و می تواند باعث قدرت داخلی ما بشود چون تا در داخل قوی نشویم نمی توانیم کاری کنیم. الان فشار بر مردم زیاد است و مشکلات معیشتی باید حل شود. فعلا نیاز نیست برخی کارهای احساسی و هیجانی انجام دهیم تا ان شاءا... تحریم ها برداشته شود ولی هدف های خارج از مرز ما در جای خودش محفوظ است.

شما جایی گفتید که به آقای روحانی پیشنهاد دادید تا آقای قالیباف را معاون اول خودتان کنید و گفتید معتقد به استفاده از همه ظرفیت ها فارغ از گروه و جناح هستید اما چرا در دوره حضور خودتان در مجلس، تنش ها را با ارکان مختلف مثلا سپاه افزایش دادید؟

مقام اظهارنظر با عمل متفاوت است. امکان دارد جایی مخالف کسی باشید و برخلاف نظر او اظهارنظر کنید اما در مجموع او را شایسته همکاری بدانید و همکاری کنید. دلیل نمی شود همه با هم قهر باشند. ممکن است من خیلی جاها نظرات مخالفی راجع به برخی افراد داشته باشم و در عین حال بگویم آدم با تقوایی است و باید از او استفاده هم بشود. فرض کنیدآقای روحانی و آقای قالیباف با آن همه تنشی که در تبلیغات داشتند با هم کار می کردند، حتما مردم احساس بهتری داشتند و فکر می کردند همه می خواهند کشور پیش برود. من به این کار اعتقاد دارم و یک رئیس جمهور قوی کسی است که بتواند همه افراد را کنار هم بنشاند و اداره کند. وقتی طرف مقابل شما 16میلیون رای آورده، شما از او هم دو سه تا وزیر بگذار تا راضی و آرام شوند، حتی اشکال ندارد وزیر اهل سنت یا وزیر زن داشته باشیم منتها باید اصلح و بهترین باشد.