در سال گذشته بسیاری از افراد خانهنشینی و انزوا را انتخاب کردند تا شیوع ویروس همهگیر کرونا را کاهش دهند، اما امسال شرایط تا حدودی عادیتر شده و تزریق واکسن به تعدادی از افراد، امیدی دوباره را نوید میدهد. برگزاری این نوع مراسم نوروز در روزهای کرونایی، بدون شک در زندگی همه افراد تصاویر فراموش نشدنی ایجاد خواهد بود.
با توجه به اینکه مبارزه با بیماری همهگیر کووید- ۱۹ همچنان ادامه دارد، جشنها به صورت مجازی یا مطابق با دستورالعملهای بهداشتی برگزار میشوند و همه امیدوارند که روزهای پر از امید و شادی در انتظار آنان خواهد بود.
جشن نوروز معمولان زمانی برای دیدار خانواده و دوستان است، اما نوروز امسال نیز همانند سال گذشته متفاوت است و با توجه به اینکه برای دومین سال متوالی همهگیری ادامه دارد، نمیتوان همانند گذشته جشن برپا کرد، البته بسیاری از خانوادهها در میان جشنهای خانوادگی، بسیاری از سنتهای این ایام را با توجه به دستورالعملهای بهداشتی برگزار میکنند و همچنان به آینده امیدوارند.
سازمان ملل نوروز را بهعنوان روزی جهانی و جشن بهار و پیوند انسان با طبیعت معرفی کرده است و نوروز را بزرگداشت بهار و باروری و غلبه بر تاریکی و ظلمت میداند. این جشن نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان و کشورهای آذربایجان، افغانستان و کشورهای سراسر آسیای میانه و دیگر جوامع برگزار میشود.
ایران
نوروز در ایران بستر سنت و فرهنگ، طولانیترین تعطیلات و زمانی مهم است. این مراسم همراه با مراسم خانهتکانی و چهارشنبه سوری که نماد پاکی در زمان زرتشتیان بوده، برگزار میشود. همچنین ۵۰ روز قبل از نوروز در شهرهایی مانند یزد و اصفهان جشنوارهای به نام سده (بزرگترین جشن آتش و از جشنهای باستانی ایرانی) برگزار میشود.
آذربایجان
مردم این کشور در نوروز دور هم جمع میشوند و شیرینیهای سنتی مانند باقلوا، شکربوره و گوقال که به ترتیب نمایانگر ستاره، ماه و خورشید است و همچنین غذاهای اصلی مانند پلو (غذای گوشتی به همراه زعفران)، دلمه (برگ درخت انگوربا گوشت، برنج و گیاهان معطر) و کباب میپزند، همچنین، کودکان با کلاهگردانی از همسایهها و جمعکردن شیرینی و شکلات خود را شاد میکنند. جشنوارههای خیابانی شامل آواز و رقص سنتی، طنابزنی و شخصیتهای خندهدار کچل و کوسا که تقابل بین زمستان و بهار را نشان میدهد در این کشور برجسته است. نقاشی تخممرغ بزرگترین جشنواره در باکو، پایتخت آذربایجان است. از دیگر سنتهای آذری، پریدن از روی آتش، پیشگویی برای زمان ازدواج دختران و رفتن به مزار اموات است.
افغانستان
افغانستان سال نو را به روشی مشابه همسایگان خود برگزار میکند و این جشن عمدتا در شمال کشور، به ویژه در استان بلخ برگزار میشود. در دهه ۱۹۹۰ طالبان برگزاری نوروز را ممنوع کردند و آن را یک جشن بتپرستانه میدانستند، اما بسیاری از خانوادهها جشن را به صورت شخصی برگزار میکردند. در ایام نوروز، افراد بسیاری برای شرکت در جشنواره گولی سرخ به شهر مزار شریف در استان بلخ میروند. رویداد اصلی نوروز بزرگداشت چهل روز اول سال است که دشتهای سبز با لالههای قرمز پر میشوند. بزکشی، ورزش ملی افغانستان از عادات محبوب در ایام نوروز است که تا حدی شبیه چوگان است، اما سوار بر اسب به جای توپ، یک بز مرده را حرکت میدهند. در جشن نوروزی افغانستان، کلچه نوروزی (بیسکویت ساخته شده با آرد برنج)، سبزی چالو (اسفناج و بره کاری با برنج) و هفت میوه مرسوم است.
آسیای مرکزی
در قزاقستان نوروز یا ناوروز با ساخت یورت نمدی (خانههای عشایر سنتی) مشخص میشود که در آن یک دستارخان (جدول غذا) گذاشته شده است و nauryz koje، سوپی دلچسب که با استفاده از هفت ماده تهیه میشود. در قرقیزستان، ظروف بزرگ آب در آستانه نوروز به خانه آورده میشود تا نمادی از سلامتی باشد. در هنگام برگزاری جشن در این منطقه ورزشهای سنتی مانند کشتی، اسب سواری و بازیهای رومیزی مرسوم است.
کردستان
نوروز در میان ۳۰ میلیون جمعیت کرد سراسر عراق، ترکیه، سوریه و همچنین کردهای قومی ایرانی جشن گرفته میشود. علاوه بر جشنهای مرسوم، این جشن یک اسطوره کردی است.
دبیرکل سازمان ملل متحد آنتونیو گوترش اظهار کرد: نوروز الهامبخش بازسازی و بازیابی به روشی عادلانه و ماندگار در هماهنگی با طبیعت عمل میکند، همانطور که جهان در میان شیوع ویروس کرونا بازسازی میشود.
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا در میان همهگیری بیماری کووید-۱۹ برای تبریک آغاز سال نو در پیامی ویدئویی همگان را به پیروی از دستورالعملهای بهداشتی ترغیب کرد. فیلیپو گراندی، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل نیز برای همه افرادی که نوروز را جشن میگیرند آرزوی صلح، سعادت و خوشبختی کرد.