شرط اتحادیه اروپا برای صادرات واکسن آسترازنکا
سران اتحادیه اروپا این موضوع را روز پنجشنبه ۲۵ مارس (۵ فروردین) در پایان نشست مجازی خود که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز در آن شرکت داشت، بیان کردند. این هشدار در بحبوحه اختلافات میان اتحادیه اروپا و بریتانیا بر سر واکسن کووید۱۹ و همزمان با آغاز موج سوم شیوع کرونا در بسیاری از کشورهای اروپایی مطرح شده است.
مقامات بروکسل با تقویت سازوکار کنترلی خود بر صادرات واکسن، قصد دارند کشورهای اروپایی تولید کننده واکسن و آنهایی که واکسیناسیون را قبلاً آغاز کرده‌اند، در اولویت دریافت قرار دهند.
این سازوکار محدودکننده صادرات، خشم بریتانیا را که مهم‌ترین مشتری واکسن صادراتی اروپاست، برانگیخته است. با این حال لندن و بروکسل گفته‌اند که برای یافتن راه‌حلی مذاکره می‌کنند و مارک روته، نخست وزیر هلند گفته است که این مذاکره احتمالا در روز شنبه به نتیجه می‌رسد.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در پایان نشست روز پنجشنبه هشدار داد: «آسترازنکا پیش از آن که به فکر صادرات (واکسن کووید) به خارج از اتحادیه اروپا باشد، باید به قرارداد عمل کرده و سفارش‌های عقب افتاده اروپا را تأمین کند.»
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه نیز پس از نشست دیروز در برابر روزنامه‌نگاران گفت: «ساده‌لوحی بس است. تا زمانی که شرکت‌های دارویی به تعهدات خود در برابر اتحادیه اروپا پایبند نیستند، ما باید تمام صادرات آنها را مسدود كنیم.»
قرار بود شرکت داروسازی سوئدی-بریتانیایی آسترازنکا در سه ماهه نخست سال جاری میلادی ۱۲۰ میلیون دُز واکسن به اتحادیه بدهد، اما تا این زمان تنها ۳۰ میلیون دُز تحویل ۲۷ کشور اروپایی داده است.
مجموع صادرات واکسن‌های تولیدی اتحادیه اروپا از تمام مارک‌ها به بریتانیا، تاکنون به حدود ۲۱ میلیون دُز رسیده است. اما اروپایی‌ها خود تاکنون هیچ واکسنی از بریتانیا دریافت نکرده‌اند. این در حالی است که شرکت آسترازنکا در قرارداد خود متعهد شده است که بخشی از محصولات دو واحد تولیدی خود در بریتانیا را به اتحادیه اروپا صادر کند. آسترازنکا چنین توضیح داده که قراردادش با لندن ایجاب می‌کند سفارش‌های بریتانیا را در اولویت قرار دهد.
همزمان با برگزاری نشست اتحادیه اروپا، آسترازنکا روز پنجشنبه از قول «منه پانگالوس»، معاون اجرایی خود در توییتر نوشت که این شرکت به تعهد خود برای تحویل سفارش واکسن کووید به کشورها به شکل «گسترده و منصفانه» پایبند است.
شرکت خدمات مالی و بیمه‌ای «اویلر هرمس» برآورد کرده که تأخیر اتحادیه اروپا در برنامه واکسیناسیون که اکنون به هفت هفته رسیده، ممکن است تا ۱۲۳ میلیارد یورو برای اقتصاد آن در سال ۲۰۲۱ خسارت به بار بیاورد.
۲۷ کشور اروپایی در بیانیه نهایی نشست روز پنجشنبه خود تأکید کرده‌اند که «تسریع در تولید، تحویل و انتقال واکسن‌ها برای مهار بحران یک نیاز فوری است» و «تلاش‌ها در این راستا باید تشدید شود».
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده که روز پنجشنبه پس از نخستین نشست مطبوعاتی خود در کاخ سفید به نشست مجازی سران اتحادیه اروپا پیوست، اعلام کرد که میزان موارد تزریق واکسن کرونا در برنامه واکسیناسیون کشورش را دو برابر کرده و تا پیش از صدمین روز از ریاست جمهوری‌اش به ۲۰۰ میلیون مورد خواهد رساند.
