راهکارهایی برای شناسایی و مواجهه با مأموران قلابی

سردار علیرضا لطفی درباره مأمورنماها گفت: به‌طور معمول بخشی از اخبار حوادث رسانه‌ها به شناسایی و دستگیری مجرمان حرفه‌ای تحت پوشش مأموران نظامی، انتظامی و دستگاه‌های دولتی اختصاص می‌یابد. مجرمانی که اغلب با سوءاستفاده از شرایط ویژه‌ قربانیان مرتکب انواع جرایم از جمله سرقت، اخاذی، کلاهبرداری، اعمال منافی عفت و حتی در مواردی قتل نیز می‌شود.

وی با بیان اینکه این شیوه از ارتکاب جرم به‌ویژه علیه اتباع خارجی موضوعیت بیشتری دارد، گفت: تبعات و پیامدهای جرایمی که این افراد مرتکب می‌شوند، از منظر اجتماعی دارای اهمیت زیادی است، چرا که این قبیل جرایم باعث ایجاد رعب و وحشت در جامعه شده و امنیت عمومی را تهدید می‌کند. به همین دلیل قانون‌گذار مجازات مضاعفی را برای مرتکبان پیش‌بینی کرده است.

رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ به مجازات‌های قانونی برای جعل عنوان مامور اشاره کرد و گفت: برابر ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی «هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت، خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشکری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است، دخالت دهد یا معرفی کند، به حبس از شش‌ماه تا دوسال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، سندی جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت.»

لطفی با اشاره به ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی نیز گفت: بر این اساس نیز «هر کس بدون مجوز و به‌صورت علنی لباس‌های رسمی مأموران نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشان‌ها، مدال‌ها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود، مورد استفاده قرار دهد، در صورتی‌که عمل او، به مجازات قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد، به حبس از سه‌ماه تا یک‌سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد و در صورتی‌که از این عمل خود سوء استفاده کرده باشد، به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

وی با تاکید بر اینکه برخورد مأمورنمایان مجازات‌های قانونی به تنهایی کافی نیست، اظهارکرد: واقعیت این است که تشدید مجازات هر چند هزینه‌ ارتکاب جرایم را افزایش می‌دهد، اما هرگز کافی نیست. لازم است فرصت ارتکاب به جرم نیز تا حد ممکن محدود شود که این امر با آگاه‌سازی، آموزش و توانمندسازی قربانیان میسر خواهد شد، تا با افزایش آگاهی فرصت ارتکاب جرم از تبهکاران سلب شده و آنان در رسیدن به اهدافشان ناکام شوند.

مهم‌ترین شگردهای مأموران قلابی
رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ به تشریح شیوه‌ها و شگردهای مأموران قلابی پرداخت و گفت: مأموران قلابی با آگاهی از نقاط ضعف و تخلفات افراد و بزرگ‌نمایی آنها، وجهی را به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم طلب می‌کنند تا به‌اصطلاح از اقدام قانونی علیه قربانیان صرف‌نظر کنند. قربانیان این افراد عمدتا اتباع خارجی غیرمجاز و هموطنانی که سال‌ها خارج از کشور بوده‌اند، کسبه بدون جواز کسب، رانندگان فاقد گواهینامه، رانندگان کامیون و ... هستند.

وی با بیان اینکه برخی از مأمورنماها، با استفاده از مدارک شناسایی جعلی و با عناوین مختلف مانند مامور پلیس مبارزه با مواد مخدر، مأمور پلیس امنیت اخلاقی و ... به منازل یا خودروی افراد مراجعه و اقدام به اخاذی می‌کنند، گفت: این افراد بعضاً با کسب اطلاعات موردنیاز خود در حین صحبت، زمینه را برای ارتکاب جرائمی نظیر سرقت نیز فراهم می‌کنند.

لطفی با بیان اینکه بازرسی بدنی از افراد یا بازرسی خودروی آنان به بهانه‌ حمل مواد مخدر، سلاح یا کالای قاچاق، یکی دیگر از شگردهای این مجرمان محسوب می‌شود، گفت: همچنین گاهی این مامورنماها در پوشش مأموران اداره آب، برق و ... به در منازل مراجعه کرده و در خواست ورود به ساختمان را دارند.

نحوه تشخیص مأموران قلابی
رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره اینکه چگونه می‌توان مأموران قلابی را تشخیص داد، به ایسنا گفت: مأموران قلابی در انجام به اصطلاح مأموریت خود، به انحا مختلف از ارائه‌ کارت شناسایی یا حکم قضایی طفره می‌روند یا کارت نامعلومی را فقط در یک آن جلوی چشم قربانیان خود می‌گیرند و هرگز فرصت ملاحظه‌ دقیق را به آنها نمی‌دهند. این افراد معمولا سعی می‌کنند با به نمایش‌گذاشتن مبالغه‌آمیز سلاح، بی‌سیم یا دستبند همراه خود، افراد را بترسانند.

وی با بیان اینکه مجرمان مأمورنما تلاش می‌کنند تا در سریع‌ترین زمان ممکن اقدامات خود را انجام داده و از محل دور شوند، گفت: به همین خاطر معمولا دچار عجله و دستپاچگی هستند. مأموران قلابی معمولاً طعمه‌های خود را تهدید می‌کنند که در صورت عدم تمکین، آنها را به مراکز نظامی و انتظامی خواهند برد و تأکید می‌کنند که در آن مراکز، مجازات و تبعات بسیار سنگین‌تری در انتظارشان خواهد بود، اما نکته مهم این است که در صورت پیش‌قدم‌شدن افراد برای مراجعه به مراکز یادشده، به‌سرعت عقب‌نشینی می‌کنند.

لطفی با بیان اینکه مأموران قلابی معمولاً در نقاطی پرت و مکان‌هایی که کمتر محل تردد گشت نظامی و انتظامی است، مرتکب اعمال مجرمانه می‌شوند، گفت: مامورنماها برای اینکه قدرت عکس‌العمل را از طرف مقابل سلب کنند، از ایجاد جو روانی و خشونت استفاده می‌کنند.

توصیه‌های پیشگیرانه برای مقابله با مأموران قلابی
رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ با ارائه توصیه‌های پیشگیرانه برای مواجهه با مأموران قلابی نیز گفت: شهروندان لازم است که همواره توجه داشته باشند مأموران پلیس مسئول تعیین و اعمال هیچ نوع مجازات کیفری یا مالی یا اخذ مبلغ جریمه و ... به‌صورت مستقل نیستند.

وی با بیان اینکه برابر دستورالعمل رسمی نیروی انتظامی، کلیه‌ مأموران این نیرو چه با لباس انتظامی و چه با لباس شخصی، حتی بدون درخواست فرد مورد بازرسی، مکلف به نشان‌دادن کارت شناسایی خود هستند، گفت: لازم است شهروندان قبل از ارائه‌ هرگونه پاسخ یا توضیح، با حفظ آرامش و خونسردی، از مأمورانی که به آنان مراجعه می‌کنند کارت شناسایی بخواهند و به دقت مندرجات کارت را ملاحظه و ضمن تطبیق عکس با صاحب کارت، به تاریخ اعتبار آن نیز توجه کنند.

لطفی با بیان اینکه مأموران قبل از مراجعه به منزل شهروندان موضوع را به کلانتری محل اطلاع می‌دهند، گفت: بنابراین اگر شهروندان پرونده‌ای در مراجع قضایی ندارند و به‌طور کلی اصل موضوع برایشان مبهم بود، از کلانتری محل و پلیس ۱۱۰ استعلام کنند و در صورت ممانعت این افراد از تماس باید به مأمور ‌بودن آنها شک کرد.

رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ افزود: همچنین در صورتی‌که فرد مدعی در برابر درخواست ارائه‌ کارت شناسایی، تحکم کرد یا برخورد شدیدی از خود بروز داد، لازم است شهروندان خونسردی خود را حفظ کرده و بر حق قانونی خود پافشاری کنند.

وی با بیان اینکه مأموران برای ورود به منازل باید علاوه بر کارت شناسایی معتبر، حکم قضایی ورود به منزل با درج مشخصات کامل را نیز ارائه کنند، گفت: به افرادی که بدون حکم و صرفاً با نشان‌دادن کارت شناسایی، قصد ورود به منزل را دارند نباید اعتماد کرد و حتما لازم است مراتب از طریق مرکز فوریت های پلیسی ۱۱۰ به پلیس اطلاع داده شود. مواردی از این قبیل به فوریت در این مرکز مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

لطفی با تاکید بر اینکه مأموران واقعی در ابتدا به‌دنبال احراز هویت افراد هستند، گفت: بنابراین لازم است شهروندان به نوع درخواست مأمور توجه کنند. یک مامور واقعی ابتدا کارت شناسایی افراد را درخواست می‌کند و اگر مأموری در همان ابتدا کیف یا سوئیچ خودرو را درخواست کرد، حتما باید به او شک کرد.

وی تصریح کرد: شهروندان توجه داشته باشند که حتی اگر اتهامی که به آنان زده شده، واقعیت هم داشته باشد، ابتدا باید از پلیس‌بودن فرد مطمئن شوند چراکه خطر افتادن در دام سارقان، با بررسی اتهام موضوع توسط پلیس واقعی، قابل مقایسه نیست. همچنین آشنایی با قوانین و مقررات و اعتماد به نفس، از نکات دیگری است که می‌تواند به ناکام گذاشتن مأموران قلابی منجر شود.

رییس پلیس آگاهی تهران بزرگ گفت: در صورت پیشنهاد مأموران برای مراجعه به کلانتری، شهروندان توجه داشته باشند که حتما خودشان پشت فرمان بنشینند و هرگز خودروی خود را در اختیار آنان قرار ندهند. همچنین سعی کنند شماره‌ی پلاک خودروی آنها را به فرد دیگری نیز اعلام کنند تا در صورت بروز هرگونه اتفاق، امکان ردیابی این افراد وجود داشته باشد.

لطفی درپایان تصریح کرد: شهروندان باید به یاد داشته باشند که حفظ جان از حفظ مال مهم‌تر است. بنابراین اگر احساس کردند که ممکن است جانشان به خطر بیفتد، با سارقان مقابله نکنند. در چنین شرایطی، آنچه می‌تواند برایشان چاره‌ساز باشد، دقت در چهره‌ و جزئیات رفتار سارقان و سپردن آن به حافظه است.