مستمریبگیران تامین اجتماعی که از نیمه فروردینماه ۱۴۰۰برای دریافت احکام جدید حقوقشان انتظار میکشیدند، بالاخره روز جمعه، ۲۰ فروردینماه با دیدن احکام، شوکه شدند؛ چون آنچه پیش روی خود میدیدند با حساب و کتابهایی که درباره دریافتی ماهانهشان در سال جدید انجام داده بودند، فاصله معناداری داشت. آنها انتظار داشتند که با اجرای مرحله دوم متناسبسازی، بیش از آنچه در حکمشان درج شده، عایدشان شود.
انتقادهای بازنشستگان از سراسر کشور که شفافیت و انتشار فرمول محاسبه افزایش مستمریشان در فروردین ۱۴۰۰را مطالبه میکنند، مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی را بر آن داشت تا دستور دهد که محاسبات احکام جدید مستمریبگیران سایر سطوح (غیرحداقلبگیر) مورد بررسی مجدد قرار گیرد.
درباره جزئیات مشکلی که در احکام حقوقی جدید بازنشستگان ایجاد شده و سازمان تامین اجتماعی وعده داده که نسبت به رفع مشکلات تا پایان اردیبهشتماه اقدام کند، با علی دهقانکیا، رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی شهر تهران به گفتوگو پرداختیم.
علی دهقانکیا درباره مشکلی که در احکام حقوقی جدید بازنشستگان ایجاد شده بود، گفت: در احکام حقوقی جدید بازنشستگان که هفته گذشته صادر شده است، بهجای اینکه فیشهای حقوقی اسفندماه بازنشستگان مبنای عمل باشد، حقوق تیرماه ۹۹ آنها یعنی حقوق قبل از متناسبسازی مرحله اول، ملاک قرار گرفته است.
رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی شهر تهران تأکید کرد: اصل مشکلی که در احکام جدید ایجاد شده مربوط به بازنشستگان سایر سطوح است و به حداقلبگیرها ارتباطی ندارد. احکام حقوق حداقلبگیرها مشکلی ندارد و صدور همین احکام هم براساس توافق رفع تبعیض که بین کانون عالی بازنشستگان و سازمان تأمین اجتماعی صورت گرفته، انجام گرفته است. دریافتی این بازنشستگان با ۳۰ سال سابقه بدون فرزند، ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و با یک فرزند ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است که این میزان را در فروردینماه دریافت خواهند کرد.
دهقانکیا افزود: قرار شد این متناسبسازی که الآن برای احکام حقوق بازنشستگان سایر سطوح انجام شده و مورد ایراد است، فعلا در فروردینماه اجرا شود تا اصلاح لازم در احکام این بازنشستگان صورت گیرد. بنابراین قرار بر این است تا حقوق فروردینماه بازنشستگان سایر سطوح که احکام جدیدشان نیز نیاز به اصلاح دارد، براساس همان حکم صادرشده در هفته گذشته پرداخت شود و پس از آنکه احکام حقوقشان اصلاح شد، مابهالتفاوت حقوق فروردینماه را همراه حقوق اردیبهشتماه دریافت کنند. رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی شهر تهران یادآور شد: سایر سطوح کسانی هستند که در زمان بازنشستگیشان ۲ یا ۳ برابر حداقل دستمزد و یا سقف را میگرفتند. برای بازنشستگان سایر سطوح، متناسبسازی مرحله دوم باید براساس حقوق اسفندماه یعنی با لحاظ افزایش متناسبسازی مرحله اول انجام گیرد و تفاوت ضریب مستمری زمان اجرای متناسبسازی با ضریب مستمری در زمان برقراری مستمری، ضربدر ۷۵ درصد شود.
دهقانکیا در توضیح بیشتر در اینباره گفت: بهعنوان مثال، فردی را درنظر بگیرید که ۱۰سال پیش بازنشسته شده و در زمان بازنشستگی، ۳ برابر حداقل دستمزد حقوق میگرفته است، اما دریافتی او بعد از ۱۰ سال به مرور زمان پایین آمده و به ۲برابر حداقل دستمزد رسیده؛ یعنی در این فاصله یک حقوق کم شده است. قرار است آن یک حقوق ضربدر ۷۵ درصد شود و هر عددی که بهدست آمد به افزایش ۲۶ درصدی سالانه اضافه شود. همچنین یکی از مدیران شعب تامیناجتماعی تهران که نخواست نامش فاش شود گفت: اجرای فرایند متناسبسازی حقوق بازنشستگان برای افرادی که قبل از سال ۱۳۸۵بازنشسته شدهاند، خوشایندتر است. چون مستمری افرادی که در دهه ۷۰ یا نیمه اول دهه ۸۰ بازنشسته شده و در سال بازنشستگیشان نزدیک به سقف هم دریافت میکردند، در طول سالهای بعد از بازنشستگی با سرعت بسیار آرامی افزایش پیدا میکرد، اما سال به سال که میگذشت، آنها دیگر مانند زمان بازنشستگیشان به اندازه نزدیک به سقف، دریافتی نداشتند. او توضیح داد: طی سالهای اخیر فاصله دریافتی بازنشستگان دهههای ۶۰ و ۷۰ و نیمه اول دهه ۸۰ از سقفبگیران دهه ۹۰ به اندازهای زیاد شده بود که دیگر مستمری آنها نزدیک مستمری حداقل بگیرانی شده بود که در نیمه دوم دهه ۸۰ و دهه ۹۰ بازنشسته میشدند.
بهعنوان مثال، فردی که در سال ۷۵ با مستمری نزدیک به سقف بازنشسته شده بود، چون درصد افزایش سالانه مستمریها تا سال ۸۵خیلی کم بوده و سقف دستمزد با احتیاط و شیب ملایم افزایش پیدا میکرده است، مستمری آنها در طول سالیان کم شده و دیگر نزدیک به سقف دریافت نمیکردند. این در حالی است که میانگین رشد مستمری بازنشستگان از سال ۸۵ به بعد درصد بیشتری رشد داشته است. به همین جهت میتوان گفت که بازنشستگان قبل از سال ۱۳۸۵، در پی اجرای فرایند متناسبسازی حقوق بازنشستگان، تناسب بیشتری با سقف دستمزد فعلی حاصل کرده اند. البته همچنان تصمیمگیریها و جلسات و رایزنیهای کانونهای بازنشستگی و وزارت کار درباره فرایند متناسبسازی برای بازنشستگان سایر سطوح ادامه دارد.
واکنش رسمی سازمان تامین اجتماعی به انتقادهای بازنشستگان
سازمان تامین اجتماعی در اطلاعیهای آورده است: «نظر به انعکاس نقطهنظرات مستمریبگیران عزیز سازمان از سوی مدیران کل استانها و کانونهای بازنشستگان سراسر کشور مبنی بر وجود پارهای اشکالات و ابهامات در چگونگی افزایش مستمری فروردین ۱۴۰۰ برخی از غیرحداقلبگیران، با وصول نظرات و بررسی کارشناسی به عمل آمده، وجود بعضی ایرادات نرمافزاری در محاسبات مستمری متناسبسازی شده درخصوص متوسطبگیران (غیرحداقلبگیران) ملاحظه شد که مستلزم اصلاح فنی و نرمافزاری است. بر این اساس مقرر شد بهمنظور جلوگیری از توقف در پرداخت مستمریها، پرداخت بر مبنای محاسبات فعلی استمرار یابد و همزمان نسبت به بررسی و رفع ایرادات نرمافزاری و اعمال اصلاحات و صدور احکام جدید برای مستمریبگیران فوق تا پایان اردیبهشت سالجاری اقدامات لازم انجام شود.»