ستاد ملی کرونا در آذرماه ۹۹ سفر افراد مبتلا به کرونا را ممنوع و استعلام الکترونیکی وضعیت مبتلایان به کرونا برای مسافران هوایی، ریلی و زمینی داخل کشور و رانندگان تاکسیهای اینترنتی را اجباری کرد.
در آن مصوبه تاکید شده بود: تمام شرکتهای هواپیمایی و نیز «ارائهدهنده سامانههای فروش بلیت مسافری به صورت انفرادی و چارتری» که در حال حاضر سامانههای آنها در دفاتر خدمات مسافربری و گردشگری کشور در حال استفاده است، ملزم هستند ضمن انجام تنظیمات فنی لازم از طریق گذرگاه خدمات الکترونیکی سروا (PGSB) که در سازمان فناوری اطلاعات ایران ایجاد و راهاندازی شده است، از امکان «استعلام الکترونیکی و ممانعت فروش بلیت» استفاده کنند.
براساس این مصوبه، فقط شرکتهای هواپیمایی، فرودگاهها، پایانههای ریلی و اتوبوسی و سامانههای فروش بلیت و دفاتر خدمات مسافرتی امکان دسترسی به چنین سامانهای را برای شناسایی مسافران مبتلا به کرونا داشتند. از همینرو، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نامهای از وزارت بهداشت درخواست کرد دسترسی به دادههای این بیماران برای تمام تاسیسات گردشگری از جمله هتلها برقرار شود. با این حال و با گذشت چهار ماه از آن مصوبه، پیگیریهای ایسنا نشان میدهد نه تنها هتلها که آژانسهای مسافرتی و سامانههای فروش بلیت هنوز به چنین سامانهای دسترسی ندارند و بدون استعلام، خدمات سفر میفروشند.
حرمتالله رفیعی ـ رییس هیاتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران ـ در گفتوگو با ایسنا تایید میکند که آژانسهای گردشگری هنوز به چنین سامانهای دسترسی ندارند و از زمانی که چنین مصوبهای صادر شده، چنین دسترسیای در اختیار آژانسها قرار داده نشده است.
مدیر یکی از آژانسهای مسافرتی نیز به ایسنا میگوید: برای فروش بلیت، کد ملی مسافر را که وارد میکنیم، اما به سامانهای برای استعلام از وضعیت بیماران کرونایی دسترسی نداریم و در سامانههای فروش بلیت نیز هنگام ورود کد ملی، هیچ پیامی درباره ابتلای مسافر به کرونا داده نمیشود. معمولا مسافران در فرودگاه و پایانههای ریلی رصد و استعلام میشوند. در برخی مسیرها، مثل اهواز مسافر باید تست کرونا ارائه دهد تا اجازه سوار شدن به هواپیما را داشته باشد.
مدیر فنی آژانس دیگری با تایید این اظهارات میگوید که معمولا پیش از فروش بلیت، از مسافر سوال میکنیم که در ۱۴ روز گذشته به کرونا مبتلا بوده و این حقوق یادآوری میشود که در صورت ابتلا از سفر ایشان در فرودگاه و قطار جلوگیری خواهد شد و هزینه بلیت از سوی شرکتهای هواپیمایی و قطار برگردانده نخواهد شد. اما مساله این است که بسیاری از مراجعهکنندگانِ آژانسها اصلا تست کرونا ندادهاند که در سامانهای ثبت شود، برای ما هم سوال است این افراد چگونه شناسایی میشوند!؟
با این وجود، در دیماه ۹۹، معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که از ابتدای آغاز طرح استعلام وضعیت سلامت مسافران، ۳۰ میلیون نفر در حوزههای مختلف حملونقل مورد بررسی قرار گرفتند و برای حدود ۲۷۰۰ مسافر بلیتی صادر نشد. علیرضا رییسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز به تازگی از شناسایی حدود ۲۱ هزار نفر کرونا مثبت که در نوروز سفر رفتند و نقض قرنطینه کردند، خبر داده است. اینک این سوال مطرح است اگر امکان شناسایی و رصد بیماران کرونایی وجود دارد، چرا در همان مبدأ از ادامه سفر این افراد جلوگیری نشده و نمیشود و چرا هنوز برخی تاسیسات گردشگری از جمله آژانسها و سامانههای فروش بلیت، امکان شناسایی این مسافران را ندارند؟ آیا این نقص به آژانسهای مسافرتی و ضعف نظارت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برمیگردد یا وزارت بهداشت و ستاد کرونا که از این بخش غافل شده است؟