مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در ادامه روند نظرسنجی های انتخاباتی که به منظور سنجش نگرش مردم ایران درباره انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ انجام شد، در فروردین ماه سال جاری یک نظرسنجی در مقیاس ملی را انجام داده است که در ادامه نتایج آن را بررسی میکنیم:
مشخصات پاسخگویان
بر اساس جزئیات منتشر شده از این نظرسنجی در این نظرسنجی اطلاعات از ۱۵۶۹ نفر شهریور به صورت مصاحبه تلفنی انجام شده است که ۴۹.۹ درصد پاسخگویان را مردان و ۵۱.۱ درصد آنها را زنان تشکیل میدهند. همچنین ۲۶.۶ درصد پاسخ گویان در بازه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۴۶.۹ درصد در سنین ۳۰ تا ۴۹ سال و ۲۶.۵ درصد در بازه ۵۰ سال و بالاتر بودند. ۶۵ درصد پاسخگویان این نظرسنجی میزان تحصیلات خود را غیر دانشگاهی و ۳۵ درصد دانشگاهی اعلام کردهاند. همچنین ۶۹.۶ درصد پاسخگویی آن را افراد متاهل و ۲۳.۹ درصد آنها را افراد مجرد تشکیل دادهاند. ۳۸.۱ درصد پاسخگویان این نظرسنجی در مراکز استانها ۳۶ درصد در سایر شهرها و ۲۵.۹ درصد در روستاها سکونت داشتند.
پراکندگی جغرافیایی جمعیت نمونه ۳۱۰ شهرستان و روستاهای تابعه آن را در بر می گیرد. نرخ پاسخ در این طرح نیز ۶۵ درصد بوده که این میزان نشان میدهد از هر ۱۰۰ نفر ۶۵ نفر به درخواست پرسشگران برای مصاحبه پاسخ مثبت دادند.
اطلاع مردم از زمان انتخابات ریاست جمهوری
در این نظرسنجی به منظور سنجش میزان توجه شهروندان به موضوع انتخابات از آنها پرسیده شده «همانطور که می دانید چند ماه دیگر قرار است انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شود آیا می دانید این انتخابات در چه ماهی برگزار خواهد شد؟»
۵۰.۲ درصد شهروندان از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیش رو اطلاع داشتند در مقابل نیست ۴۹.۸ درصد از پاسخگویان یا نمیدانستند انتخابات در چه ماهی برگزار می شود، یا به ماه های دیگری غیر از خرداد ماه اشاره کردند.
پیگیری اخبار مربوط به انتخابات
همچنین در این نظرسنجی از پاسخگویان پرسیده شده است «انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه برگزار خواهد شد، تا چه حد اخبار انتخابات را دنبال می کنید؟» ۴۱.۹ درصد پاسخگویان گفتند اخبار انتخابات را دنبال نمی کنند، ۲۶.۱ درصد کمی، ۲۰.۹ درصد تا حدی بگیره اخبار تحولات انتخاباتی هستند. افرادی که در حد زیادی اخبار مربوط به انتخابات را پیگیری می کند ۱۱.۱ درصد پاسخگویان را تشکیل می دهند.
دیدگاه پاسخگویان در خصوص میزان مشارکت مردم در انتخابات
۲۴ درصد پاسخگویان در جواب این پرسش که «فکر می کنید مردم تا چه میزان در این انتخابات (انتخابات ریاست جمهوری) شرکت می کنند» گفتهاند فکر میکنند مردم به میزان زیاد یا خیلی زیادی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد. میزان مشارکت مردم از نظر ۱۴.۴ درصد متوسط و از نظر ۴۰.۳ کم یا خیلی کم است. ۲۱.۳ درصد نیز گفتهاند نمیدانند مردم تا چه حد در انتخابات شرکت خواهند کرد.
میزان تمایل مردم به شرکت در انتخابات
در این نظرسنجی از شهروندان پرسیده شده است «خود شما برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری چه تصمیمی گرفته اید؟» که ۴۳.۳ درصد از پاسخگویان گفته اند در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد، ۴.۷ درصد احتمال زیاد شرکت خواهند کرد، ۲۰.۸ درصد هنوز تصمیم نگرفتهاند، ۵.۸ درصد احتمال کمی دارد شرکت کنند و ۲۵.۳ درصد به هیچ وجه شرکت نخواهند کرد. (با توجه به انجام نظرسنجی به صورت تلفنی دو نکته را باید در نظر داشت: اول اینکه حداکثر تمایل به مشارکت همان عدد گزینه «قطعاً شرکت نمی کنم» (حتی حدود چهار درصد کمتر) است و دوم اینکه با توجه به محافظه کاری ناشی از روش تلفنی عدد گزینه «به هیچ وجه شرکت نمیکنم» معتبر نیست چون بخشی از کسانی که قصد شرکت در انتخابات ندارند گزینه «هنوز تصمیمی نگرفتهام» را انتخاب میکند.)
یافتههای این نظرسنجی حاکی از آن است که ۱۹ درصد پاسخگویان در گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۴۲.۶ درصد در گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۵۶.۴ درصد پاسخگویان در گروه سنی ۵۰ سال به بالا تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات دارند. ۳۴.۱ درصد ساکنان مراکز استانها، ۴۱.۲ درصد ساکنان سایر شهرها و ۶۰.۲ درصد ساکنان روستاها گفته اند قطعاً در انتخابات شرکت خواهند کرد. همچنین ۴۷.۳ درصد افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی و ۱۶.۶ در افراد دارای تحصیلات دانشگاهی تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات گرفته اند.
شرایط مردم برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰
در جریان انجام این نظرسنجی از افرادی که تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات نگرفتهاند پرسیده شده است «در چه صورتی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کنید؟» که ۴۴.۹ درصد آنها گفتهاند بستگی دارد چه کسانی کاندیدا شوند، ۳۶.۸ گفتهاند اگر شرایط اقتصادی بهتر شود، ۵.۱ اظهار نموده اند تخت هیو شرایطی شرکت نمی کنند، ۲.۴ درصد بیان کردهاند اگر بدانم با شرکت نکردنم در انتخابات وضع بدتر می شود، در انتخابات شرکت خواهم کرد، ۴.۱ درصد به سایر موارد اشاره کردهاند و ۶.۷ درصد نیز به این سوال پاسخی نداده اند.
میزان رای احتمالی مردم به شخصیت های سیاسی (در صورت کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰)
از پاسخگویان پرسیده شده است «من اسم چند شخصیت سیاسی را میخوانم اگر هر کدام کاندیدای ریاست جمهوری شوند تا چه حد احتمال دارد شما به هر یک از این افراد رای بدهید؟» که در پاسخ ۳۶.۶ درصد کل افراد نمونه، به جز کسانی که قطعاً در انتخابات شرکت نمیکنند، گفته اند در صورت کاندیدا شدن ابراهیم رئیسی احتمال زیادی دارد که به وی رای دهند. این نسبت برای سید حسن خمینی ۲۲.۹ درصد، محمدباقر قالیباف ۱۳.۱ درصد، محمد جواد ظریف ۱۲.۵ درصد، سعید محمد ۷.۵ درصد، محسن رضایی ۶.۸ درصد، علی مطهری ۴.۹ درصد، سعید جلیلی ۴.۸ امیرحسین قاضیزاده هاشمی ۴.۵ درصد، علی لاریجانی ۴.۳ درصد، مسعود پزشکیان ۲.۴ درصد و حسین دهقان ۱.۵ درصد است.
همچنین ۶۰.۵ درصد پاسخگویان حسین دهقان را نمیشناختند؛ این میزان برای مسعود پزشکیان ۶۰.۴ درصد، سعید محمد ۵۸.۲ درصد، سعید جلیلی ۴۷.۴ درصد و امیرحسین قاضی زاده هاشمی ۴۶.۶ درصد است.
دیدگاه مردم در خصوص سطح اختیارات رئیس جمهور برای اداره کشور
«فکر می کنید در کشور ما سطح اختیارات رئیس جمهور برای اداره کشور به چه میزان است؟» از دیگر پرسش هایی است که در این نظرسنجی مطرح شده که ۲۸.۷ درصد از پاسخگویان سطح اختیارات رئیس جمهور را برای ادارهی کشور کم و ۳۳.۹ درصد زیاد دانستند. همچنین ۲۵.۴ پاسخگویان معتقد بودند که رئیس جمهور برای اداره کشور تا حدی اختیار دارد و ۱۲ درصد نیز به این سوال پاسخ ندادند.
امیدواری مردم به تغییر وضعیت کشور پس از انتخابات
در ادامه از پاسخگویان پرسیده شد «فکر میکنید با تغییر دولت در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ماه وضعیت کشور چه تغییری خواهد کرد؟» که ۳۲.۸ درصد پاسخگویان گفتهاند با تغییر دولت در انتخابات ریاست جمهوری وضعیت کشور بهتر می شود؛ در مقابل ۱۱.۷ درصد بیان کردهاند با تغییر دولت در این انتخابات به وضع کشور بدتر می شود. همچنین ۳۳.۲ درصد معتقد بودند با تغییر دولت در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ماه وضعیت کشور فرقی نخواهد کرد و ۲۲.۳ درصد پاسخگویان نیز در پاسخ به این پرسش اظهار بی اطلاعی کرده اند یا به آن جواب نداده اند. از کل افرادی که گفتهاند قطعاً در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کنند، بیش از نیمی از آنها (۵۱.۵ درصد) معتقدند با تغییر دولت وضعیت کشور بهتر میشود. ۴.۶ درصد آنها گفتهاند وضعیت کشور بدتر میشود و از نظر ۱۹.۶ درصد آنها تغییری در وضعیت کشور رخ نمی دهد.
دیدگاه مردم در خصوص تأثیر بازگشت به برجام در وضعیت کشور
از دیگر پرسش های مطرح شده در این نظرسنجی این بوده که«فکر میکنید اگر آمریکا و ایران به توافق برجام برگردند، چه تاثیری بر وضعیت کشور خواهد گذاشت؟» که ۴۶.۶ درصد گفتن وضعیت کشور بهتر خواهد شد ۵.۹ درصد بیان کردهاند وضعیت کشور قطر خواهد شد و ۲۸.۳ درصد معتقد بودند اگر آمریکا و ایران به توافق برجام برگردند، تاثیری بر وضعیت کشور نخواهد داشت. ۱۹.۲ درصد پاسخگویان نیز در پاسخ به این سوال اظهار بی اطلاعی کردند.
شرایط کاملا برای ایران و مردم بدبختش دشوارتر خواهد شد