افشاگری درباره اقدام مخابرات، همراه اول و ایرانسل در فیلتر کلاب‌هاوس

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که بر اساس مصوبه هیات وزیران موظف شده بود تخلف اپراتورهای همراه‌اول، ایرانسل و مخابرات برای ایجاد اختلال در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس را بررسی کرده و جزئیات آن را در سایت خود منتشر کند، امروز (شنبه) جزئیات فنی این تخلف را منتشر کرد.

همراه اول؛ با تغییر DNS

بر اساس بیانیه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، شرکت ارتباطات سیار ایران، با تغییر DNS (خدمات‌دهندگان نام دامنه) کلاب هاوس را بر روی اپراتور خود مسدود کرده است. تغییر دیگر انجام شده در روش مسدودسازی است که به جای بازگرداندن آدرس پیوندها اقدام به عدم پاسخ به آدرس سایت موردنظر کرده است. به نحوی که پاسخی برای درخواست این دامنه‌ها از سوی DNS سرورهای آن شرکت داده نمی‌شود اما با DNS های دیگر مانند ۸.۸.۸.۸ پاسخ داده می‌شود و این موضوع حکایت از این دارد که این دامنه بر روی DNS های اپراتور همراه اول مسدود شده است. همچنین در ابتدای اختلال با توجه به وجود DNS Cache احتمالا ۱۰۰ درصد کاربران با انسداد مواجه نمی‌شدند.

ایرانسل با تغییر در نحوه مسیریابی

در اپراتور ایرانسل مسدودسازی به صورت IP در برخی مناطق انجام شده است، به این صورت که ابتدا IP های دامه WWW.clubhouseapi.com استخراج شده و سپس روی روتر آن اپراتور مسدود شده است.

اپراتور ایرانسل اقدام به مسدودسازی در برخی مناطق خود کرده و در برخی مناطق دیگر انسداد را حذف کرده است. این انسداد به گونه‌ای به نظر می‌رسد که کاربر احساس می‌کند برنامه کلاب هاوس دچار اختلال است.

بعد از برقراری ارتباط بین کاربر و سامانه مرکزی نرم افزار، تجهیزات شبکه اپراتور با درصد بالایی بسته‌های ارتباطی را حذف می‌کند و این کار باعث اختلال شدید می‌شود و پیام رسان مکررا جهت برقراری مجدد ارتباط، اقدام می‌کند و کاربر پس از طی زمان انتظار طولانی به این نتیجه می‌رسد که ارتباط ممکن نیست.

شرکت مخابرات؛ مسدودسازی آدرس IP

در این اپراتور مسدودسازی به صورت آدرس IP انجام شده است به این صورت که ابتدای IP های دامنه سایت کلاب‌هاوس استخراج شده و سپس بر روی روتر آن اپراتور مسدود شده است. این انسداد نیز به گونه‌ای به نظر می‌رسد که کاربر احساس کند برنامه کلاب‌هاوس دچار اختلال شده است.

جریمه اپراتورهای متخلف

۲۹ فروردین ماه پس از گذشت ۱۰ روز از ایجاد اختلال اولیه در دسترسی به اپلیکیشن کلاب‌هاوس، وزارت ارتباطات پیشنهادی مبنی بر جریمه روزانه ۵۰ میلیارد تومانی اپراتورها برای ایجاد اختلال خودسرانه در این اپلیکیشن به هیات وزیران ارائه کرد. با گذشت حدود ۵ روز این پیشنهاد به تصویب رسید و ابلاغ شد.

هیات وزیران در جلسه ۲۹ فروردین ماه به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی و اطلاعات و سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد ماده واحده قانون، اجازه تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیر دولتی در زمینه پست و مخابرات –تعیین شده قانونی، مصوب ۱۳۹۲– تصویب کرد: به منظور حفظ حق دسترسی شهروندان و کاربران به خدمات فضای مجازی در صورتی که کارورها خارج از ترتیبات تعین شده قانونی، محدودیت، اختلال یا انسداد در نرم افزار، تارنماها (وب‌گاه‌ها)، برنامه‌های کاربردی وسایر خدمات مبتنی بر فضای مجازی به وجود آورند، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) اقدامات لازم را به عمل می‌آورد.

دولت چه کرد؟

بر اساس این مصوبه دولت، سازمان تنظیم مقررات موظف است با جمع آوری مستندات فنی، ظرف ۲۴ ساعت محدودیت، اختلال یا انسداد را به کارورها (اپراتورها) اعلام و هم‌زمان مراتب محدودیت، اختلال یا انسداد را در پایگاه اطلاع رسانی خود منتشر کند.

در صورتی که کارورها (اپراتورها) ظرف ۲۴ ساعت از زمان اعلام سازمان نسبت به رفع محدودیت، اختلال یا انسداد اقدام نکنند، سازمان تنظیم مقررات موظف است تا زمان رفع تخلف روزانه تا سقف ۵۰ میلیارد تومان کارور متخلف را جریمه کند. کارور موظف است با اعلام سازمان تنظیم مقررات مبالغ را به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز کند.

در صورتی که پس از یک هفته از اعلام سازمان تنظیم مقررات، کارور نسبت به رفع محدویت، اختلال یا انسداد اقدام نکرد، سازمان تنظیم مقررات مجاز است با رعایت وظایف و اختیارات مقرر در اساسنامه و دیگر قوانین و مقررات مربوط، علاوه بر جریمه تعیین شده در بند ۲ این تصویب‌نامه، نسبت به تعلیق (لغو موقت) یا کاهش مدت اعتبار پروانه کارور حداکثر به مدت دو سال اقدام کند.

۱۹ فروردین‌ماه شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس دچار اختلال شد. وزیر ارتباطات درباره فیلتر این شبکه اجتماعی گفت: چنین حکمی صادر و حتی مطرح نشده است، اما اختلال از سوی اپراتورها همچنان برقرار بود هرچند آن‌ها نیز اعلام کردند هیچ دستور قضایی مبنی بر فیلتر این شبکه اجتماعی صادر نشده است.

پس از آن روابط‌عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد با پایان ضرب‌العجل ۲۴ ساعته این وزارتخانه به اپراتورهای همراه اول، ایرانسل و مخابرات برای ایجاد اختلال عمدی در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از این اپراتورها شکایت کرد.

شکایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز با موضوع اختلال عمدی اپراتورهای مذکور در سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی و با استناد به ماده ۷۳۷ قانون مجازات اسلامی به دادسرای عمومی و انقلاب تهران تسلیم شد. بر اساس ماده ۷۳۷ قانون مجازات اسلامی ایجاد هرگونه اختلال در ارتباطات کشور جرم تلقی می‌شود.