بازی برجامی تندروها
خبرهای بازتاب یافته از مذاکرات وین در این روز ها حاکی از روند به رو جلو و موفقیت آمیز گفت وگو ها است. هر چند جزییاتی از نتایج به دست آمده در جریان مذاکرات رسانه ای نشده اما به نظر می‌رسد اعضای کمیسیون مشترک برجام موفق شده اند تا راهی برای بازگشت آمریکا به توافق و لغو تحریم ها بیابند.
به گفته «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رییس هیات مذاکره کننده «مذاکرات به مرحله‌ای رسیده است که طرف‌ها می‌توانند برای نوشتن یک متن مشترک شروع به کار کنند». حجت‌الاسلام والمسلمین «حسن روحانی» نیز در دیدار جمعی از فعالان سیاسی اظهار کرد که «مذاکرات حدود ۶۰، ۷۰ درصد پیشرفت داشته است و اگر آمریکایی ها در چارچوب صداقت حرکت کنند در زمان کوتاهی به نتیجه خواهیم رسید.» همین پیشرفت های قابل ملاحظه در جریان مذاکرات، نگرانی برخی در داخل و خارج از کشور را به دنبال داشته تا علیه برجام و گفت وگوهای وین یکصدا شوند.
در این پیوند به تازگی «علی ربیعی» سخنگوی دولت در یک نشست خبری گفته است که «برجام درس های زیادی به ما یاد داد، مهم ترین عبرتی که از سرنوشت برجام گرفتیم این بود که تصور نمی‌کردیم یک جناح خاص، رقابتی سالم را تا مرز عداوتی مسموم پیش ببرد و گاهی همصدا با بدخواهان ایران کند.»
سخنگوی دولت ادامه داد: اینها یک روز دولت را متهم به نابودکردن دستاوردهای هسته‌ای، یک روز متهم به عدم توجه به توانمندی داخلی و یک روز هم متهم به وادادگی کردند و علیه کسانی که در راه دفاع از منافع ملی و آسایش مردم، در حال مصاف دیپلماتیک با قدرت‌های جهانی بودند، تهمت و قلم زدند. حتی زمانی که دولت زورگو و قانون شکن ترامپ از برجام خارج شد و سخت ترین تحریم‌های تاریخ را علیه ملت ما وضع کرد، این افراد دست از تخریب و افترا علیه دولت در خط مقدم آن جنگ اقتصادی دست برنداشتند.
از مهرماه ۱۳۹۲ که مذاکرات هسته ای در دولت یازدهم آغاز شد، مخالفان با نام «دلواپسان» با ابزارهای مختلف در صدد به بن بست کشاندن گفت وگو ها برآمدند. آن ها با بازو های رسانه ای خود ابتدا هر نوع گفت وگو و مذاکره ای را با غرب زیر سوال بردند. سیاه نمایی از مذاکرات، دامن زدن به شایعه ها، به چالش کشیدن ساده ترین و مرسوم ترین آداب دیپلماتیک از جمله ترفندهای طیف تندرو برای تقابل با مذاکرات بود.
ماجرای پیاده روی ۱۵ دقیقه ای وزیران امور خارجه ایران و آمریکا در شهر ژنو در ماه های پایانی ۱۳۹۳ هنوز از اذهان عمومی پاک نشده است؛ رخدادی که با هیاهو و حاشیه سازی های زیادی از سوی مخالفان دولت همراه شد. در حالی که بسیاری از تحلیلگران این پیاده روی را نه خطای دیپلماتیک بلکه رسم و عرف دیپلماسی می دانستند. انتقادات طیف تندرو در سطح اعلامی و تبلیغاتی باقی نماند و برخی نمایندگان نیز تلاش کردند در سطح اعمالی دستی بر آتش داشته باشند و ظریف را به مجلس فراخواندند.
برخی از همین نمایندگان تندرو در مجلس، «علی اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی را به دفن در زیر سیمان تهدید کردند. توهین، تحقیر، اتهام زنی به دیگر اعضای دیپلماتیک در این سال ها بارها صورت گرفته و ادامه داشته است. در حالی که تیم هسته ای و دولت گام به گام با مصوبات شورای عالی امنیت ملی و حمایت نظام پیش رفته اند.
رهبر انقلاب همواره از مذاکرات و تیم مذاکره کننده حمایت کرده اند. به عنوان نمونه آبان ماه ۱۳۹۲ در این باره فرمودند «هیچ کس نباید این مجموعه مذاکره‌کنندگان ما را با مجموعه شامل آمریکا - همان شش دولت، به‌اصطلاح پنج بعلاوه یک - سازشکار بداند؛ این غلط است؛ اینها ماموران دولت جمهوری اسلامی ایران هستند، اینها بچه های خودمان هستند، بچه های انقلابند؛ یک ماموریتی را دارند انجام می‌دهند. کار سختی هم هست [که] بر عهده اینهاست.
حتی در شرایط کنونی که مذاکرات وین با خوشبینی و موفقیت دنبال می شود، مخالفان دولت به دلهره افتاده اند و در رسانه های خود اصل مذاکره با طرف غربی را زیر سوال می برند. این در حالی است که رهبری چند روز پیش تاکید کردند: «تشخیص مسوولان این است که بروند مذاکره کنند اما باید مراقبت شود که مذاکره فرسایشی نشود چرا که برای کشور ضرر دارد.»
با همه این تفاسیر، مخالفان دولت تا به امروز از کارشکنی و سنگ اندازی در مسیر برجام دست نکشیده اند. آنها یک روز بیانات رهبری در ارتباط با ضرورت فرسایشی نشدن مذاکرات را برجسته کرده و گفت وگوها را فرسایشی جلوه می دهند و یک روز شایعه توافق موقت و تعلیق چندماهه تحریم ها را مطرح می کنند. از نگاه ناظران این قبیل موضع گیری ها، بازی در زمین دشمنان ایران از جمله رژیم صهیونیستی است که با تمام توان در صدد به شکست کشاندن مذاکرات است.
