فضای مجازی در هفتههای منتهی به انتخابات به یکی از اصلی ترین عرصههای فعالیت نامزدها، رسانهها و کاربران برای اعلام نظر در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ تبدیل شده است. کاربران در فضای مجازی به اظهار نظر در خصوص مسایلی چون مشارکت در انتخابات می پردازند و چهره های مختلف جریان های سیاسی در شبکه هایی نظیر توییتر و کلاب هاوس به صریح ترین شکل مورد نقد و تحلیل قرار می گیرند.
تلگرام و گمانهزنی درباره حضور رئیسی، جهانگیری و لاریجانی در انتخابات
سخنان منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت اصولگرایان مبنی بر انتخاب سیدابراهیم رئیسی به عنوان گزینه قطعی این نهاد اجماع ساز اصولگرایان، از جمله خبرهای مهمی بود که روز گذشته در شبکه های اجتماعی وایرال شد. یک کانال تلگرامی در این باره و از قول متکی نوشت: گزینه قطعی ما رییسی است. ما در شورای وحدت به این جمعبندی رسیدهایم که آقای رییسی کاندیدای اصلح ریاست جمهوری هستند. امیدواریم به زودی از زبان خود ایشان اعلام کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را بشنویم و شاهد ثبتنام ایشان باشیم. آقای لاریجانی تحت هیچ شرایطی نامزد شورای وحدت برای انتخابات ریاست جمهوری نیست.
با این حال، علی لاریجانی از جمله چهره های بالقوه ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است که در روزهای اخیر گمانه زنی در خصوص حضور یا عدم حضور وی افزایش چشمگیری پیدا کرده است. کانال تلگرامی اصولگرای تسنیم در مطلبی با عنوان «کاهش احتمال نامزدی علی لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰» گزارش داد: برخی اخبار حاکی از آن است که احتمال ثبتنام علی لاریجانی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ بسیار کاهش یافته است. پیشتر از علی لاریجانی به عنوان یکی از نامزدهای این انتخابات نام برده میشد، و بعضی از چهرههای اصلاح طلب از احتمال حمایت از او در انتخابات سخن میگفتند. ضمن آنکه این گمانهزنی مطرح میشد که شاید شورای وحدت طیف راست سنتی در اصولگرایان هم در شرایطی از او حمایت کند؛ خود علی لاریجانی تاکنون دربارهی این موضوع صحبت نکرده است. با این وجود برخی منابع میگویند که اسحاق جهانگیری به احتمال زیاد به گزینه اصلی اصلاحطلبان تبدیل خواهد شد و شورای وحدت طیف راست سنتی هم اعلام کرده که گزینه اصلی آنها آیتالله رییسی است و نه علی لاریجانی. بر این اساس منابع خبری میگویند که احتمال ثبت نام علی لاریجانی کاهش یافته و به احتمال زیاد او در حال حاضر در این انتخابات نامزد نخواهد شد.
محمدرضا باهنر فعال سیاسی اصولگرا نیز در مصاحبه ای که به تازگی انجام داده بر گزاره نامزد نشدن علی لاریجانی صحه گذاشته اما نامزد شدن وی را نیز غیرممکن ندانسته است. یک کانال تلگرامی منتسب به جریان اصولگرایی در بازنشر سخنان وی آورد: لاریجانی صراحتا می گوید کاندیدا نمی شوم. اواخر ماه شعبان من با آقای لاریجانی ملاقات داشتم، ایشان به صورت جدی میگفت «من نامزد نیستم». شورای وحدت تا جایی که ما اطلاع داریم، سراغ کسانی رفته که اینها خودشان اعلام کردند «ما نامزد هستیم» یا یکی از نزدیکانشان گفته ایشان نامزد هست و آن فرد هم موضوع را تکذیب نکرده، ولی آقای لاریجانی هر کسی از ایشان سوال میکند، میگوید «نه، من نیستم». باز میگویم در عالم سیاست معنایش این نیست که ایشان متعهد است، قسم خورده است یا به کسی امضاء داده است که نیاید.
گفت و گوی روزگذشته غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی بازتاب زیادی در کانال های تلگرامی و فضای مجازی داشت. این گفت و گو که در بستر صوتی در تلگرام انجام شد، در خصوص معادلات سیاسی اصلاح طلبان و اصولگرایان در انتخابات پیش رو و همچنین معرفی گزینه نهایی اصلاح طلبان بود که کرباسچی در جایگاه مهمان به پرسش کاربران پاسخ داد. امکان برگزاری گروه و اتاق های صوتی در کانال های تلگرامی تمهیدی است که مدیران تلگرام در پی بروز و رقابت با پلتفرم کلاب هاوس به این شبکه اجتماعی پر مخاطب اضافه کردند. یک کانال تلگرامی در بازنشر بخشی از سخنان کرباسچی از قول وی نوشت: تلاش کارگزاران سازندگی این است که در قالب جبهه اصلاحات در انتخابات حضور پیدا کند. از تصمیمات اخیر ظریف برای شرکت در انتخابات خبر ندارم؛ برداشت دوستان ما این است که زمینه حضور ظریف در انتخابات وجود دارد. آقای محسن هاشمی آمادگی برای شرکت در انتخابات را دارد. جبهه اصلاحات در این انتخابات بیش از یک نفر را معرفی نخواهد کرد. آقای روحانی در دولت اولش موفق بود؛ اگر ترامپ وجود نداشت قطعا شرایط امروز به وجود نمیآمد. من میدانم که خیلی از نیروهای اصولگرا دارند روی یک چهرهای که بتواند شرایط کشور را مدیریت کند، فکر میکنند؛ آقای لاریجانی این پتاسیل را دارد. آقای لاریجانی یک سری دشمنان سیاسی قسم خورده دارد؛ میخواهند از حضور لاریجانی در انتخابات وحشت بیندازند. تا این لحظه حمایت کارگزاران از لاریجانی شایعه است اما ممکن است شرایط جوری پیش برود که از وی حمایت شود.
مصاحبه اخیر ناصر ایمانی فعال سیاسی اصولگرا در خصوص تحلیل وضعیت انتخابات و نامزدهای احتمالی جریانات سیاسی مختلف، مورد توجه کانال های مختلف تلگرامی قرار گرفت، یک کانال تلگرامی پرمخاطب در این باره از قول ایمانی نوشت: دو جناح سیاسی کشور مشکلات داخلی دارند و این باعث شده که نتوانند تحرکات لازم را برای گرم کردن فضای انتخابات داشته باشند. در جناحهای کشور نوعی بداخلاقی سیاسی داریم که فضای مجازی هم به آن کمک کرده است. در این باره نقش رسانههای خارجی را نمیتوان نادیده گرفت. در این فضای بداخلاقی سیاسی اگر کسی بخواهد اعلام داوطلبی کند به شدت مورد تخریب قرار میگیرد و اگر نقطه تاریکی در زندگی او باشد در این فضا این موضوع چنان بزرگ میشود که افکار عمومی تحت تاثیر قرار گیرد. در صورت غیبت رییسی در انتخابات، احتمالا جبهه پایداری از جلیلی حمایت کند.
توییتر و تبیین دیالکتیک توسعه سیاسی و انتخابات
یک کاربر توییتر با کسوت جامعه شناسی در تبیین ابعاد مختلف انتخابات و توجه به ابعاد مختلف آن توییت زد: انتخابات حداقل سه بُعد دارد: رقابت، مشارکت و اثربخشی. رقابت و اثربخشی، مولد مشارکت است؛ نه برعکس. توسعه سیاسی و حل مسأله با انتخابات، نیازمند هر سه است.