جزئیات تجارت ایران با ۱+۵ قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام
سید روح الله لطیفی - سخنگوی گمرک ایران - طی گزارشی جزئیات تجارت ایران و ۱+۵ در سال ۱۳۹۹ را تشریح کرد.
بر اساس این گزارش، تجارت بین ایران و ۱+۵ به بیش از ۳۸.۶ میلیون تن کالا به ارزش ۲۴ میلیارد دلار می رسد که سهم صادرات ۲۸میلیون تن و به ارزش ۹میلیارد و ۸۳۶ میلیون دلار و واردات از این کشورها ۱۰ میلیون و ۵۴۵ هزار تن به ارزش ۱۴ میلیارد و ۱۶۱ میلیون و ۷۵۵ هزار دلار بوده است که نسبت به سال ۱۳۹۶ کاهش ۱۴ و ۱۹ درصدی را در وزن و ارزش کل تجارت دارد.
ایران با صادرات ۲۶ میلیون و ۹۵۶ هزار و ۱۲۳ تن کالا به ارزش ۹ میلیارد و ۷۷ هزار و ۱۲۳ هزار و ۲۳۴ دلار به کشور چین، ۹۶ درصد وزن و ۹۲ درصد ارزش صادرات کالاهای ایرانی به ۱+۵ را به خود اختصاص داده است.
اوضاع قبل از خروج امریکا از برجام
آنطور که سخنگوی گمرک ایران اعلام کرده است در سال ما قبل خروج آمریکا از برجام، نیز چین با خرید ۳۵ میلیون و ۱۳۱هزار و ۳۴۰تن کالا از ایران به ارزش ۹ میلیارد و ۱۲ میلیون و ۳۶۴هزار و ۴۲۸ دلار اولین شریک کشورمان بوده است که بیش از ۹۸ درصد وزن و ۹۱درصد ارزش صادرات کشورمان به ۱+۵ را به خود اختصاص داده بود و این تصور که خروج آمریکا از برجام موجب شده است سهم کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و آلمان از تجارت کشورمان به نفع چین و روسیه تغییرکند بر اساس آمارها چندان درست نیست، بلکه صادرات کشورمان به چین درسال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۶ حدود هشت میلیون تن کاهش پیدا کرده ولی از لحاظ ارزش ۵۰ میلیون دلار افزایش داشته است.
صادرات ایران به سایر کشورهای برجام
همچنین روسیه با یک میلیون و ۵۱ هزار و ۷۱ تن به ارزش ۵۰۴ میلیون و ۵۷۵ هزار و ۶۲۴ دلار مقصد بعدی کالاهای ایرانی با سهم۳.۷ درصدی وزن و ۵.۱ درصدی ارزش صادرات کالاهای ایرانی به ۱+۵ بوده است که نسبت به سال ۱۳۹۶ رشد ۱۰۰ درصدی در وزن و ۷۲.۵ درصدی در ارزش را تجربه کرده است.
صادرات به فرانسه نیز در سال گذشته ۲۹۱۱ به ارزش هشت میلیون و ۷۶۱ هزار و ۴۰۸ دلار، به انگلیس ۷۲۹۳ تن به ارزش ۱۳میلیون و ۲۸هزار و ۲۷۷ دلار، به آلمان ۳۹ هزار و ۱۹۷ تن به ارزش ۲۳۳ میلیون و ۶۳ هزار و ۴۰۴ دلار بوده است که صادرات مان به این کشورها نسبت به سال ۱۳۹۶ به ترتیب با کاهش ۳۰ میلیون دلاری با فرانسه،۳۶ میلیون دلاری با انگلیس، ۱۲۷ میلیون دلاری با آلمان همراه بوده است.
لطیفی درخصوص صادرات به آمریکا تصریح کرد: آمریکا در سال ۱۳۹۶ و پیش از خروج از برجام ۳۵۵۴ تن کالا به ارزش ۱۳۲ میلیون و ۳۱۸ هزار و ۴۱۵ دلار از ایران خریداری کرده بود که در سال گذشته این میزان به ۶۶ تن به ارزش ۱۳۶ هزار و ۵۳۹ دلار رسید.
واردات از ۱+۵ چگونه است؟
سخنگوی گمرک در خصوص واردات از این کشورها گفت: در سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۰ میلیون و ۵۴۵ هزار تن کالا به ارزش ۱۴ میلیارد و ۱۶۱ میلیون و ۷۵۴ هزار و ۸۶۱ دلار از این شش کشور واردات داشتیم که به دلیل هدفمند شدن واردات و سوق آن به کالاهای اساسی و نهاده های تولید و ممنوعیت واردات کالاهای لوکس با وجود افزایش ۱.۱میلیون تنی (رشد ۱۲ درصدی) واردات از کشورهای ۱+۵ نسبت به سال ۱۳۹۶، شاهد کاهش ۲۹ درصدی ارزش واردات از این کشورها هستیم.
چین با سه میلیون و ۵۶۱ هزار تن به ارزش ۹ میلیارد و ۸۴۳ میلیون دلار با سهم ۳۳.۷درصد، آلمان با یک میلیون و ۲۵۷ هزار تن به ارزش یک میلیارد ۸۵۱ میلیون دلار و سهم ۱۳درصد، روسیه با دو میلیون و ۹۳۳هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۰ میلیون دلار و سهم ۷.۵درصد و انگلیس با دو میلیون و ۷۶۴ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۳۳ میلیون دلار و سهم ۷.۳ درصد و فرانسه با ۱۲ هزار و ۳۹۰ تن به ارزش ۲۸۴میلیون و ۲۸۲هزار دلار و سهم دو درصد، به ترتیب شرکای طرف معامله کشورمان برای واردات از در۱+۴بودند و نهایتا آمریکا با ۱۵هزار و ۹۴۵ تن به ارزش ۷۹ میلیون و ۹۱۸ هزار دلار و سهم نیم درصدی کمترین میزان صادرات به ایران را داشته است.
کاهش واردات در سال گذشته
سخنگوی گمرک در خصوص تغییرات واردات ایران ازکشورهای ۱+۵ در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۹ نیز توضیح داد: در سال گذشته نسبت به ۱۳۹۶ یک میلیون و ۲۴۷هزار و ۳۴۱ تن به ارزش سه میلیارد و ۳۹۳میلیون دلار کالای کمتر از چین خریداری شده و کاهشی ۲۶ درصدی در وزن و ارزش واردات داشته است.
روسیه با فروش یک میلیون و ۵۶۹ هزار و ۲۵۴ تن کالای بیشتر نسبت به سال ۱۳۹۶، ۳۴۲ میلیون و ۴۲۷ هزار دلار رشد در معامله داشته است که جمعا رشد ۱۱۵ درصدی در وزن و ۴۷ درصدی در ارزش صادرات به ایران داشته است.
فرانسه کاهش ۹۱ درصدی در وزن و ۸۴ درصدی درارزش فروش کالای خود به ایران در سال ۱۳۹۹ نسبت به ۱۳۹۶ داشته و انگلیس نیز کاهش ۱۰ درصدی در وزن و کاهش هفت درصدی در ارزش فروش کالاهای خود به ایران داشته است.
آلمان نیز با وجود افزایش وزنی ۱۹ درصدی صادرات به ایران، کاهش ۴۰ درصدی در ارزش فروش کالاهایش به ایران را نسبت به سال ۱۳۹۶ داشته است (عدم فروش کالاهای لوکس، لوازم خانگی و خودرو به دلیل ممنوعیت در ایران) و نهایتا آمریکا که از برجام خارج شده، ۲۱.۵ هزار تنی کالا، ۹۰ میلیون دلار کمتر به ایران کالا فروخته است که ۵۷ درصد در وزن و ۵۳ درصد درارزش کاهش معامله با ایران در سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۶ داشته است.
