با چه شرایطی می‌توان از گسترش ویروس کرونا در تجمعات جلوگیری کرد؟
با توجه به اینکه راه سرایت این بیماری، از طریق دستگاه تنفسی است، تجمعات بزرگ نقش مهمی در انتشار بیماری دارند. به همین دلیل کنترل و جلوگیری از گسترش همه‌گیری کووید-۱۹ نیازمند مداخلات جدی است.
بررسی‌ها نشان داده که بیشتر کشورها موافق اعمال محدودیت و ممنوعیت تجمع مردم در مکان‌های عمومی مثل مراکز تفریحی، رستوران‌ها، سالن‌های ورزشی، اماکن مذهبی، وسایل نقلیه عمومی، مراسم عروسی و عزا، مسافرت‌ها و شرکت در فستیوال‌ها و ... تا زمان کنترل بیماری هستند.
برخی از مطالعات نیز به بُعد روانی این محدودیت‌ها اشاره کرده‌اند. در این مطالعات عنوان شده که این اقدامات و در خانه ماندن به مدت طولانی منجر به افزایش استرس، اضطراب و افسردگی در بین مردم می‌شود.
با توجه به همین موارد؛ پژوهشگران کمیته ساماندهی تحقیقات کووید-۱۹ و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز با تهیه یک گزاره‌برگ، تاثیر رعایت و عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی را در تجمعات مختلف، بر انتشار بیماری کووید-۱۹ بررسی کردند.
این گزارش با بررسی شواهد معتبر علمی و لحاظ نمودن نظرات خبرگان تهیه شده است. همچنین در این گزارش از شواهد بین‌المللی ارائه‌شده توسط سازمان جهانی بهداشت، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های ایالت متحده آمریکا و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی ایران، به همراه نتایج منتشر شده، استفاده شده است.
بررسی‌های این مطالعه حاکی از آن است که اگرچه نتایج مطالعات نشان‌دهنده میزان بالای انتقال در تجمعات است؛ ولی نقش مخدوش‌کننده‌های مهمی مثل عدم رعایت فاصله اجتماعی، عدم تهویه و فضای بسته را نباید فراموش کرد. تجربه عینی که گواه بر این ادعا است؛ تجمع حج در سال ۲۰۲۰ در عربستان بود.
تجربه حج سال گذشته نشان داد که تجمعی که با معیارهای زیر برگزار شود، موجب انتشار و گسترش بیماری نخواهد شد:
- عدم حضور افراد پرخطر در تجمعات (مثل افراد مسن، افراد دارای بیماری زمینه‌ای و ...)؛
- عدم حضور افراد دارای علائم مشکوک یا تست مثبت؛
- حفظ فاصله فیزیکی ۱.۵ متری؛
- استفاده از ماسک؛
- رعایت بهداشت دست و
- عدم تجمع در فضای بسته و فاقد تهویه
نویسندگان این گزاره‌برگ معتقدند تجمعاتی نظیر مراسم‌های مذهبی فی‌نفسه و اگر مدیریت شده باشند، عامل خطر بسیار مهمی برای گسترش بیماری نیستند. بلکه آن‌چه عامل انتشار بیماری است؛ حاصل جمع تماس نزدیک، تجمع و فضای بسته بدون تهویه است. برگزاری مراسم مذهبی در شرایط عادی و نه در پیک‌های بیماری، با شیوه‌ای مانند حج ۲۰۲۰ می‌تواند انجام پذیر باشد.
