مشاهدات از افزایش قیمت خودروهای شاخص در بازار حکایت دارد. در چند روز گذشته قیمت انواع پراید یک تا سهمیلیون تومان و نرخ پژو 206تیپ دو ساده و فول به 198 تا 208میلیون تومان افزایش یافته است. با وجود این افزایش قیمتها، هنوز هم رکود حرف نخست بازار خودرو است. در بازار خودروهای خارجی با وجود افت 10درصدی قیمتها نسبت به ابتدای امسال، کمتر معاملهای انجام میشود. بهگفته فعالان صنفی، حجم معاملات در بازار خودروهای تولید داخل، مونتاژی و وارداتی تقریبا به صفر رسیده است. طولانیشدن مذاکرات هستهای و انتخابات ریاستجمهوری از یک سو و کاهش قدرت خرید، افت تیراژ تولید و عبور حداقل قیمت مصوب خودروهای داخلی از مرز 100میلیون تومان، چشمانداز قیمتها را در بازار خودرو مبهم کرده است.
افت تیراژ تولید و کاهش عرضه
تازهترین آمار وزارت صنعت از افت 24.1درصدی تیراژ تولید خودرو در اردیبهشتماه امسال حکایت دارد. براساس این آمار در اردیبهشت امسال 79هزار و 788دستگاه انواع خودرو تولید شده، در این مدت تولید خودروی سواری با افت 22.1درصدی به 73هزار و 172دستگاه رسیده است. در اردیبهشت امسال ایران خودرو 36هزار و 726دستگاه انواع خودرو تولید کرده که نسبت به اردیبهشت پارسال 29درصد افت کرده است. در این ماه ایران خودرو 36هزار و 610دستگاه خودرو سواری تولید کرده که نسبت به اردیبهشت99 با کاهش 28.3درصدی همراه بوده است. سایپا نیز در اردیبهشت امسال 37هزار و 696دستگاه خودرو تولید کرده که نسبت به اردیبهشت پارسال 15.4درصد کاهش داشته و تولید خودروی سواری در سایپا نیز 32هزار و 977دستگاه بوده که در مقایسه با اردیبهشت99 افت 16درصدی داشته است. تولید خودروسازان و میزان عرضه محصولات آنها در حالی روندی کاهشی بهخود گرفته که شاهد افزایش قیمت خودرو در بازار هستیم.
خروج از قیمتگذاری دستوری
درحالیکه تازهترین آمارها از رشد زیان انباشته شرکتهای خودروسازی حکایت دارد، آنها موضوع آزادسازی قیمتها را با جدیت دنبال میکنند. موضوعی که سهیل معمارباشی، مدیرکل دفتر صنایع نیرو محرکه و خودروی وزارت صنعت، قبلا به آن اشاره و اعلام کرده بود: صنعت خودرو بهدلیل رشد هزینه تمامشده تولید و تثبیت دستوری قیمتها در حال آبشدن است و فعالیتهای توسعهای خودروسازی فدای نرخ مصوب شورای رقابت شده است. اگر در این مورد فکر جدی نشود، احتمال تعطیلی گسترده خودروسازان وجود دارد. حجتالله فیروزی، سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس اعلام کرده؛ پیشنهاد مشترک خودروسازان و وزارت صمت برای لغو قیمتگذاری دستوری به کمیسیون صنایع مجلس ارائه شده و قرار است این موضوع در مجلس مورد بررسی قرار گیرد.
دنده معکوس پراید و پژو در جاده گرانی
در شرایطی که نمایندگان مجلس، خودروسازان و وزارت صنعت طرح آزادسازی قیمت خودروهای پرتیراژ داخلی را دنبال میکنند، بازارخودرو در یکماه گذشته در زمین نوسان نرخ دلار بازی کرده. فعالان بازار گفتهاند؛ تحولات بازار ارز تأثیر مستقیمی بر فرازونشیب قیمت خودرو در حاشیه بازار داشته است. چنانکه در هفته جاری، با عبور نرخ دلار از مرز24هزار تومان، قیمت انواع خودروهای پرتیراژ، مانند پراید و پژو در حاشیه بازار نیز سیر صعودی بهخود گرفته است. قیمت پراید111 که از ابتدای خردادتا ابتدای هفته جاری، دومیلیون تومان افزایش یافته بود، در دو روز گذشته رشد دومیلیون تومانی دیگری را تجربه کرد و به 131میلیون تومان رسید. همچنین قیمت پراید۱۳۱ و 132 با رشد سهمیلیون تومانی از خردادماه بهترتیب به 115 و 118میلیون و پراید151 به 117میلیون تومان رسید. همچنین تیبا صندوقدار 125میلیون، تیبا هاچ بک 130میلیون، کوئیک دندهای 146میلیون، ساینا دندهای 143میلیون، آریو اتوماتیک 370میلیون و چانگان 465میلیون تومان، قیمت خورد. در بازار محصولات ایران خودرو نیز قیمت پژو206 تیپ دو معمولی به 198میلیون، پژو206 تیپ دو فول به 208میلیون، پژو۲۰۶ تیپ پنج به261میلیون، پژو206 صندوقدار V8 به 262میلیون، پژو405GLX به 193میلیون، پژو405GLX دوگانه سوز به 196میلیون، پژو405SLX به 215میلیون، پژو پارس به 235میلیون، پژو پارس دوگانهسوز 245میلیون، پژو ۲۰۷ دندهای به 296میلیون، پژو ۲۰۷ اتوماتیک به 392میلیون، پژو ۲۰۷ سقف شیشهای به 324میلیون، سمند EF7 به 204میلیون، سمند EF7 دوگانه سوز به 245میلیون، دنا پلاس تیپ یک به 325میلیون و دنا پلاس اتوماتیک توربو شارژ به437میلیون افزایش یافت.
انتظار و رکود، حرف نخست بازاروارداتیها
مشاهدات حاکی است: در شرایطی که این روزها شاهد افزایش سهم بازار خودروهای چینی، از بازار خودروهای وارداتی هستیم، قیمت خودروهای خارجی نیز در بازار پایتخت دوباره در چند روز اخیر وارد فاز صعودی شده که دلیل آن نوسان نرخ ارز بوده است. فعالان بازار خودروهای خارجی نیز در انتظار تعیین سرنوشت برجام، نتایج انتخابات ریاستجمهوری و آزادسازی واردات خودروهای خارجی هستند، این سهمولفه موجب شده معاملهگران این بازار کمی محتاطانه عمل کنند. بهگفته فعالان بازار، قیمت سانتافه صفر کیلومتر مدل ۲۰۱۷ به دومیلیارد تومان، فولکس واگن تیگوان مدل ۲۰۱۸ به 2میلیارد و 700میلیون تومان و رنو تلیسمان صفر کیلومتر مدل ۲۰۱۸ به یک میلیارد و 900میلیون تومان رسیده است. در بازار خودروهای مونتاژی نیز پژو ۲۰۰۸ سفیدرنگ مدل ۹۸ صفر کیلومتر با قیمت 850میلیون و مزدا۳ مدل ۹۸ با قیمت 890میلیون تومان عرضه میشود.
رد شایعه واردات با رمزارز
برخی فعالان صنفی این روزها گمانهزنیهایی در مورد احتمال واردات خودرو با ارزهای دیجیتال را مطرح میکنند. با این حال مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، با بیان اینکه واردات خودرو با بیتکوین یا سایر ارزهای دیجیتال امکانپذیر نیست، گفت: امکان واردات خودرو با ارز دیجیتال حداقل در تجارت با خودروسازهایی مانند کیا، هیوندایی و تویوتا وجود ندارد و این نوع معاملات غیرمعمول است زیرا ارزهای دیجیتال معمولا برای خریدهای کوچک استفاده میشوند. بهگفته او مطابق آمار منتشرشده در ایران یکمیلیارد دلار ارز دیجیتال استخراج میشود که برای تجارت خارجی رقم ناچیزی است. بر اساس آخرین آمارها، قبلا بخشخصوصی ۸۵هزار خودروی خارجی را به ارزش 2میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار، وارد کرده بود حتی هماکنون سالانه 6میلیارد دلار قطعات خودرو وارد ایران میشود.
رکود کامل بازار خودرو
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران خودروی تهران گفت: مشکل اصلی، نبود خریدار در بازار خودرو است؛ هیچ معاملهای انجام نمیشود. بازار خودرو این روزها در رکود کامل بهسر میبرد، حتی با تشدید نوسان نرخ ارز، میزان معاملات تقریبا به صفررسیده است. سعید موتمنی، با تأکید بر اینکه با این روند حتی کشف قیمت خودرو، در حاشیه بازار نیز مقدور نیست، گفت: نوسان نرخ ارز موجب رشد نسبی قیمت برخی خودروهای شاخص بازار، مانند پراید و پژو 206 شده است. اگرچه تحتتأثیر افزایش نرخ ارز و کاهش شدید عرضه، قیمت پژو ۲۰۶ تیپ دو به ۱۹۸ تا ۱۹۹میلیون و پراید151به 117میلیون تومان افزایش یافته اما در بازار خریداری برای این خودروها وجود ندارد. بهگفته او، حتی افزایش نرخ مصوب خودرو در شورای رقابت نیز تأثیری بر بازار خودرو نداشته زیرا معاملهای انجام نمیشود. موتمنی در مورد دلایل رکود بازار خودرو گفت: خریداران و فروشندگان منتظر نتایج انتخابات ریاستجمهوری و مذاکرات وین و مشاهده تأثیر آن بر نرخ ارز و درنهایت، کشف قیمت نهایی خودروهای داخلی یا وارداتی هستند، تا زیان احتمالی ناشی از خرید یا فروش خودرو را به حداقل کاهش دهند.