محسن روشنی اظهار کرد: گاز ازن با وجود ساختار یکسان به دو دسته ازن خوب و ازن بد تقسیمبندی میشود. با توجه به این میتوان گفت ازنی که در لایههای بالای جو قرار دارد و مانع رسیدن اشعه ماورا بنفش به سطح زمین میشود، ازن خوب نام گرفته و از این رو کارشناسان عنوان کردهاند که آسیب دیدن لایه ازن در لایههای بالای جو موجب بهخطر افتادن سلامت انسان میشود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه چنانچه غلظت ازن در سطح زمین افزایش یابد، تبدیل به آلایندهای خطرناک خواهد شد، تصریح کرد: بههمین دلیل ازنی که در سطح زمین وجود دارد، ازن بد نامیده شده و آلایندهای است که عوارضی را برای سلامت انسان نیز بهدنبال دارد.
روشنی با بیان اینکه آلاینده ازن از ترکیب سه اتم اکسیژن ایجاد میشود، گفت: این آلاینده بهطور مستقیم از اگزوز خودروها خارج نمیشود. این یعنی بهطور مستقیم حاصل احتراق و منابع آلاینده نیست. از اینرو به ازن، آلاینده ثانویه گفته میشود.
مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران افزود: پیشسازهای آلاینده ازن ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن هستند. ترکیبات آلی فرّار بهویژه در کلانشهرهایی مانند تهران بیشتر از تبخیر بنزین بهوجود میآیند.
روشنی افزود: بهطور مثال ترکیبات آلی فرار هنگام سوختگیری خودروها یا انتقال سوخت از تانکرها، تبخیر شده و به هوای تنفسی راه مییابند. علاوه بر این هنگامی که درِ باک خودرو برداشته میشود، مشاهده میکنیم که ترکیبی گازمانند از آن خارج میشود. این بخار بنزین حاوی ترکیبات آلی فرار است.
وی در ادامه درباره دیگر پیشساز آلاینده ازن که اکسیدهای نیتروژن یا آلاینده NOx است، توضیح داد: منبع تولید این آلاینده احتراق است، اما با توجه به بررسیهای انجام شده ترکیبات آلی فرار نقش پررنگتری در تولید آلاینده ازن دارند.
به گفته روشنی پیشسازهای آلاینده ازن، (ترکیبات آلی فرار و ناکس) در صورت افزایش دمای هوا و عموماً بین ساعات ظهر تا عصر - بین ۱۲ تا ۱۸ عصر- بهویژه در روزهای گرم سال، سبب افزایش غلظت آلاینده ازن میشوند.
او گفت: از آنجا که این آلاینده اکسیدکنندهای قوی است و اثرات خطرناکی روی سلامت دارد، توصیه میشود که کلیه افراد بهویژه گروههای حساس مانند بیماران قلبی و ریوی، کودکان، سالمندان و خانمهای باردار حتیالمقدور طی بازه زمانی ذکر شده از حضور در فضای باز خودداری کنند.
مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان تصریح کرد: سایت و اپلیکیشن شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بهصورت آنلاین شاخص ازن در تهران را نمایش میدهد. از اینرو کلیه افراد میتوانند اطلاعات کیفیت هوای تهران را از این طریق دریافت کنند.
بر اساس این گزارش، آلاینده ازن از ابتدای خرداد ماه تاکنون طی دو روز کیفیت هوای پایتخت را در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داده است. این آلاینده سال گذشته نیز طی ۴۲ روز موجب تغییر شاخص کیفیت هوا به شرایط نامطلوب شد.