اولین دیدار اردوغان و بایدن/از خط و نشان برای یکدیگر تا اعلام دوستی و دعوت رئیس جمهور آمریکا به ترکیه/عکس
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز دوشنبه گفت که ملاقاتش با جو بایدن، همتای آمریکایی خود در بروکسل "مثبت" بوده و از بایدن برای سفر به ترکیه دعوت کرده است.
به نقل از رویترز، وی این اظهارات را در سخنرانی‌اش در کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل پس از شرکت در اجلاس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ایراد کرد.
اردوغان گفت، در این گفتگو دو طرف در مورد موضوع خرید سامانه هوایی اس۴۰۰ روسیه توسط ترکیه و تعلیق مشارکت کشورش در برنامه جنگنده‌های اف ۳۵ گفتگو کردند.
وی با بیان اینکه موضع ترکیه را در دیدار با بایدن توضیح داده است، افزود: دیدگاه ترکیه در مورد خرید اس۴۰۰ تغییری نکرده است و این مساله شامل موضوع تعلیق مشارکت در برنامه اف ۳۵ هم می‌شود.
وی اظهار داشت که بایدن از استحکام مواضع ترکیه در قبال سیستم اس۴۰۰ و جنگنده‌های اف ۳۵ اطمینان دارد؛ زیرا عدم تمایل واشنگتن برای فروش این سیستم‌ها در گذشته به آنکارا، ترکیه را وادار به خرید سامانه های روسی اس۴۰۰ کرده است.
۱۷ ژوئیه ۲۰۲۰، ایالات متحده در پاسخ به اصرار ترکیه برای خرید سامانه‌های دفاع هوایی اس۴۰۰ از روسیه، مشارکت ترکیه در برنامه جنگنده‌های نسل پنجم اف ۳۵ را به حالت تعلیق درآورد.
ترکیه یکی از کشورهای شرکت کننده در پروژه ساخت جنگنده مذکور بود و حدود ۹۰۰ میلیون دلار در چارچوب این پروژه هزینه کرد. علاوه بر ترکیه، کشورهایی چون ایالات متحده، انگلیس، ایتالیا، هلند، استرالیا، دانمارک، کانادا و نروژ در این برنامه مشارکت دارند.
۱۴ دسامبر، ایالات متحده بر اساس قانون موسوم به "کاتسا" برای مجازات کشورهایی که با دشمنان آمریکا همکاری می‌کنند، تحریم‌هایی را علیه ترکیه اعمال کرد.
ایالات متحده بارها مخالفت شدید خود را با خرید سیستم‌های موشکی دفاع هوایی اس۴۰۰ توسط ترکیه از روسیه اعلام کرده است.
اردوغان همچنین گفت: "ما برای استفاده از کانال‌های مستقیم گفتگو به روشی موثر و منظم که مناسب دو متحد و شریک استراتژیک باشد، توافق کردیم."
وی اعلام کرد که با بایدن درباره رویکرد ایجاد فرصت‌های همکاری در زمینه‌های منافع مشترک و همچنین کار مشترک در مناطقی که نیاز به همکاری موثر دارند گفتگو کرده است.
رئیس جمهور ترکیه خاطرنشان کرد که در این دیدار بر لزوم احیای همکاری‌های دو جانبه و مشاوره منطقه‌ای بین دو کشور تأکید شد.
وی درباره دعوت از رئیس جمهور آمریکا نیز گفت: هنگامی که من از وی برای سفر به ترکیه دعوت کردم بایدن تأکید کرد که ممکن است، بیاید.
اردوغان خاطرنشان کرد که "در روابط ترکیه و آمریکا هیچ مسئله حل نشدنی وجود ندارد و زمینه‌های همکاری بین دو کشور گسترده‌تر از موضوعات مورد مناقشه است."
وی با اشاره به اینکه با بایدن در مورد راه‌های همکاری مشترک در زمینه صنایع دفاعی گفتگو کرده ، خاطرنشان کرد: وزرای امور خارجه و دفاع این موضوع را با همتایان آمریکایی خود پیگیری خواهند کرد.
اردوغان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه "آیا روابط ترکیه و آمریکا پس از این نشست، وارد مرحله ترمیم شده است یا خیر؟" گفت که رایزنی‌های روز دوشنبه اولین دیدار مستقیم و رو در رو با بایدن پس از تصدی پست ریاست جمهوری آمریکا بوده است و افزود، شناختنش از بایدن جدید نیست.
وی اظهار داشت که بیش از نیم ساعت با بایدن جلسه دوجانبه‌ای برگزار کرده و سپس آنها جلسه هیئت‌های دو کشور را اداره کردند.
اردوغان همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وی در آینده به ایالات متحده سفر می‌کند یا خیر، اظهار داشت که علاوه بر افتتاح "خانه ترکیه" (فرهنگی) در نیویورک، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل نیز شرکت خواهد کرد.
اردوغان در مورد دیدارش با بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس نیز گفت که در این دیدار بر اهمیت همکاری دو طرف در سطح منطقه‌ای و دوجانبه به عنوان دو متحد، دوست و شریک استراتژیک تاکید شد.
اردوغان همچنین اشاره کرد که با آنگلا مرکل، نخست وزیر آلمان در مورد موضوعات دو جانبه و منطقه ای گفتگو کرده است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا نیز اولین دیدار حضوری خود با رجب طیب اردوغان، همتای ترک خود را "مثبت و پربار" توصیف کرد و گفت که دو کشور "در روابط دوجانبه پیشرفت خواهند کرد."
این اظهارات بایدن در کنفرانسی مطبوعاتی در بروکسل، پس از چندین دیدارش با رهبران کشورهای عضو ناتو، از جمله با اردوغان ، ایراد شد.
بایدن گفت که او و اردوغان در مورد چگونگی حرکت به جلو در مورد بسیاری از موضوعات بحث مفصلی داشتند.
وی افزود: "تیم های ما به بحث و گفتگو ادامه خواهند داد و من اطمینان دارم که پیشرفت واقعی بین ترکیه و ایالات متحده خواهیم داشت."
