زنگ خطر فساد چند ده هزار تن نهاده دامی در گمرک
دپوی کالاهای اساسی معضل ماه های اخیر گمرک بوده، با این حال، با فرا رسیدن فصل گرما، زنگ هشدار برای از بین رفتن آن ها پشت دیوارهای گمرک به صدا درآمده است. موید این مطلب، اعلام دیروز معاون امور گمرکی گمرک است که از احتمال فاسد شدن چند ده هزار تن نهاده دامی دولتی و خصوصی در گمرک های شمال کشور خبر داده است.
به گزارش تسنیم، مهرداد ارونقی، معاون امور گمرکی گمرک از احتمال فاسد شدن چند ده هزار تن نهاده دولتی و خصوصی در گمرک های شمال کشور خبر داده و گفته است: اگر گمرک مدارک مربوط به ترخیص کالا را دریافت نکند، باید برای متروکه کردن کالاهایی که در معرض فساد هستند اقدام کند. وی افزوده است: این موضوع نشان می‌دهد صاحب کالا، کالای وارد شده را به امید گران شدن در گمرکات نگه نمی‌دارد و این فرضیه که صاحبان کالا در گمرکات احتکار می‌کنند، رد می‌شود چراکه هیچ‌کسی نمی‌گذارد اموال و دارایی اش در گمرکات یا بنادر تلف شود.
رو شدن گاه به گاه یک معضل نه چندان جدید
به گزارش ایسنا، جریان تجارت ایران از سال ۱۳۹۷ به بعد، همزمان با تغییر سیاست‌های ارزی دولت و البته شدت گرفتن تحریم‌ها، متفاوت از گذشته پیش رفته و دیگر از فهرست بلندبالای واردات خبری نیست. با این حال، درباره ترخیص همین حجم از کالا همواره چالش وجود دارد به‌طوری که با در نظر گرفتن جریان گردش کالا و ورود و خروجی که صورت می‌گیرد، اغلب آمار 8 میلیون تنی کالاهای دپو شده در گمرک و بنادر تکان چندانی نمی‌خورد. رقمی که معمولاً بین 4 تا 5 میلیون تن آن مربوط به کالاهای اساسی و باقی مانده غیر اساسی است که عمده آن را مواد اولیه تولید تشکیل می‌دهد. به طور مشخص تر، آمارهای گمرکی در 26 اردیبهشت امسال نشان می دهد که مجموع کالاهای اساسی در بنادر شامل دپو شده‌ها و آن چه در شناورها در حال تخلیه یا منتظر در لنگرگاه است به بیش از 8/5 میلیون تن رسیده است، آن هم در شرایطی که گزارش مربوط به دهم اردیبهشت نشان‌دهنده موجودی 2/5 میلیون تنی مجموع کالاهای اساسی در بنادر بوده و در این مدت، رئیس جمهور دستور ترخیص فوری کالاهای اساسی را صادر کرده بود.
ضربه تعلل در ترخیص کالاهای اساسی به بازار داخل
همان طور که گفته شد، چندین سال است که واردات کشور، محدود به کالاهای ضروری و اساسی شده است. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که کند شدن فرایند ترخیص کالاها می تواند تبعاتی نظیر ایجاد نوسانات افزایشی به قیمت کالاهای اساسی، کمبود این کالاها یا حتی تعطیلی واحدهای تولیدی در نتیجه افزایش ریسک تولید داشته باشد.متاسفانه همین اتفاق نیز در ماه های اخیر افتاده است به طوری که کمبود نهاده های تولید به قیمت دولتی موجب تشکیل صف مرغ و روغن شد. از سوی دیگر در روزهای اخیر زمزمه افزایش مجدد و 47 درصدی قیمت شیر دامداری ها به دلیل افزایش قیمت نهاده ها مطرح شده که در این خصوص می توان گفت تسهیل و تسریع در واردات این کالاها موجب کنترل قیمت در مراحل بعدی تولید انواع محصولات لبنی خواهد شد.
روایت رئیس کل گمرک از 4 ترمز داخلی و خارجی تجارت خارجی
دلایل متعددی برای تاخیر در ترخیص کالاها مطرح می شود. رئیس کل گمرک پیشتر با اشاره به چهار عامل موثر در ماندگاری کالاها در گمرک گفته است: تحریم ها در راس این عوامل قرار دارد که با دشوار کردن انتقال پول و اسناد مالکیت، به تنهایی موجب افزایش یک ماهه این مدت از 20 روز به 50 روز شده است. به گزارش خراسان، در این زمینه، بعضاً تامین ارز برای واردات از سوی بانک مرکزی نیز به عنوان یکی از چالش های ترخیص کالاهای اساسی مطرح شده است. موضوعی که ارتباط مستقیم به دسترسی کشور به منابع ارزی دارد. عامل دوم تعدد قوانین و مقررات است که مشاهده می شود در یک سال گذشته، 150 بخشنامه متضاد، متناقض و کند کننده ابلاغ شده است. در وهله سوم، وجود 25 سازمان متولی تجارت موجب طولانی شدن فرایندهای مجوز دهی شده اند و در نهایت، اطاله صدور مجوزهاست که در این خصوص ممکن است صدور برخی مجوزها چند ماه طول بکشد.
فرصت ها رو به پایان است
در هر حال، علت و عوامل هر چه باشد، پای سوخت شدن منابع ارزی و تولید کشور در میان است.
به گفته کمیجانی سرپرست بانک مرکزی، هم اینک شش میلیارد دلار از هشت میلیارد دلار تکلیف شده برای واردات کالای اساسی و دارو در سال 1400 توسط بانک مرکزی تخصیص یافته و از این میزان مبلغ 4.5 میلیارد دلار از طریق درآمدهای نفتی یا به‌شکل اعتباری تأمین شده است.بنابراین می توان گفت در صورتی که برای تسریع واردات این کالاها فکری نشود، هم کالاهایی که تاکنون وارد گمرک نشده اند، هم کالاهایی که در آینده وارد خواهند شد و هم منابع ارزشمند ارزی با خطر از بین رفتن مواجه می شوند.
