گفت‌وگو با نخستین زن دریانورد ایرانی
در کشور ما زنان موفقی هستند که دوشا دوش مردان این سرزمین پهناور در موقعیت‌ها و عرصه‌های مختلف مشغول خدمت هستند، حضور زنان توانمند در حوزه‌های مختلف در جامعه با وجود رقبای قدرتمند نه تنها پررنگ است بلکه در فعالیت‌های غیردولتی هم زنانی داریم که به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند که در دنیا حرفی برای شنیده شدن دارند که این نشان از رویکرد اعتماد به توانمندی‌های بانوان ایران اسلامی است.
بسیاری از شغل‌ها به دلیل سختی‌هایی که دارد، مناسب مردان است و کمتر تصور می‌شود که در این کار‌ها زنان پابه‌پای مردان کار کنند و ابایی از سختی‌های این شغل نداشته باشند، اما هستند شیرزنانی که توانسته‌اند در بسیاری از مشاغل وارد شده و انحصار این مشاغل را هم بشکنند.
در میان این زنان موفق می‌توان به مهکیا (کوثر) صادقی‌منفرد اشاره کرد، بانویی که توانسته است با شکستن انحصارات دریانوردی در کشور وارد شغل دریانوردی شده و به عنوان یک بانوی موفق در این حرفه مشغول فعالیت شود.
مهکیا (کوثر) صادقی‌منفرد متولد سال ۱۳۷۸ ساکن شهرستان زنجان است کسی که با تلاش و پشتکار توانست فعل «خواستن توانستن است» را به خوبی صرف کند و به عنوان نخستین زن دریانورد ایرانی شناخته شود.
از این رو وقتی یک شغلی متفاوت باشد و یا تعداد کمی از افراد در آن حرفه مشغول باشند خواندن و شنیدن درباره آن جذاب می‌شود، با مهکیا صادقی منفرد نخستین زن دریانورد ایرانی گفت‌وگویی را ترتیب دادیم که مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانیم:
* خودتان را معرفی کنید؟
صادقی منفرد: مهکیا (کوثر) صادقی‌منفرد هستم متولد ۱۳۷۸ ساکن زنجان می‌باشم، یک خواهر دارم که ۲۰ ماه از من بزرگتر و دانشجوی رشته دندانپزشکی و در مسکو مشغول تحصیل است.
* چرا رشته دریانوردی را انتخاب کردید؟
صادقی‌منفرد: به خاطر علاقه‌ای که به این رشته داشتم انتخاب کردم و دنبال آن رفتم و خواستم یک تابوشکنی کنم و راهی برای بانوانی که به این رشته علاقه‌مند هستند را باز کنم.
* در انتخاب رشته دریانوردی آیا با کسانی که این رشته را گذراندن مشاوره هم گرفتید؟
صادقی منفرد: بله مشاوره گرفتم، و اولین کسی که این رشته را در ذهن من انداخت استادی داشتم به نام شهرام باراد، که ایشان من را با این رشته آشنا کردند و با راهنمایی وی بود که من وارد عرصه دریانوردی شدم.
به جز خانواده‌ام به طور مخفیانه پی‌گیر این رشته شدم تا نتایج نهایی اعلام شود، سه سال تلاش و تحقیق کردم تا برای رسیدن به این رشته راهی پیدا کنم هر چند که اکثرا مخالف بودند و می‌گفتند از خیر این رشته بگذر؛ و حتی دوره‌های دریانوردی را که سپری می‌کردم در آنجا هم می‌گفتند که بیخیال این رشته شوم و این کاملا با عقاید و هدفی که در این راه داشتم و دارم، هم‌خوانی نداشت و حتی من افرادی را که انرژی منفی در مورد این رشته می‌دادند از زندگی خود حذف کردم و این در حالی است که این راه هنوز برای من تمام نشده است و باید این راه را به اتمام برسانم.
* هدف‌تان چیست؟
صادقی‌منفرد: درست است که دانشگاه‌های کشور ما رشته‌های خوب و کارآمدی دارند، اما من رشته‌ای را انتخاب کردم که تعداد پذیرش در این رشته خیلی کم است و هدفم علاوه بر تابوشکنی رسیدن به کاپیتانی اقیانوسی پیما است.
* وقتی برای اولین بار روی کشتی قرار گرفتین و به دریا رفتین چه حسی داشتین از آن روز برایمان بگویید؟
صادقی منفرد: من در بوشهر کشتی‌هایی را دیده بودم که در مقایسه با این کشتی که در حال حاضر در آن فعالیت می‌کنم تناژ بالاتری داشتند.
در آن زمان حس و حال عجیب و غریبی داشتم و آن زمان به عنوان ویزیتور حضور داشتم تا از نزدیک یک پیش زمینه‌ای از خود کشتی داشته باشم، چون تا آن روز فقط در فیلم‌ها دیده بودم، اما وقتی به این کشتی ملحق شدم و کابین خودم را دیدم به یک باور قلبی رسیدم و در آن لحظه بود که با خودم گفتم به آن چیزی که می‌خواستم رسیدم و خیلی حس خاصی داشتم.
* از سختی‌های دریانوردی برایمان بگویید؟
صادقی منفرد: من همه سختی‌ها را پذیرفته‌ام و تنها موردی که برایم جدیدتر است، رولینگ کشتی است، اینکه کشتی مدام تکان می‌خورد و مدام تعادل‌ام را باید حفظ کنم و با این شرایط چند ماه بر روی آب زندگی کردن که همه چیز در حال حرکت می‌باشد خاص و سخت است، اما همچنان دریانوردی شیرینی‌های خود را نیز دارد.
* اطلاع دارید که چه تعداد زن دریانورد در کشورمان داریم؟
صادقی منفرد: مدارک دریانوردی بنابر تناژ کشتی متفاوت و دوره‌های که افراد سپری می‌کنند هم متفاوت است، اگر بخواهم واضح‌تر بگویم اینکه طول و عرض کشتی هرچقدرکوچکتر باشد به طبع دوره‌ها، شهریه و حتی اطلاعاتی که به افراد انتقال داده می‌شود نسبت به کشتی‌های اقیانوس پیما کمتر است و، اما این دلیل نمی‌شود که این افراد از توانایی‌های کمتری برخوردار هستند بلکه برعکس.
جدای از متفاوت بودن تناژ کشتی، کشتی‌های مسافربری با کشتی‌های تجاری کاملا متفاوت است و بانوانی هستند که روی کشتی‌های مسافربری به عنوان هتل‌دار در جنوب کشور که تعدادشان هم زیاد است فعالیت می‌کنند.
مدارک من اقیانوس پیما است و در حال حاضر به عنوان ملوان روی کشتی فعالیت‌هایی از جمله لنگراندازی، رنگ‌آمیزی، زنگ‌زدایی، سکان گرفتن و... انجام می‌دهم و به عنوان اولین بانوی ایرانی در روی کشتی‌های تجاری سفر‌های بین‌الملی دارم و در حال اقدام به افسری هستم، این در حالی است که تا به این لحظه هیچ بانویی سفر بین‌الملی با کشتی‌های تجاری نداشته است.
* ویژگی منحصر به فرد یک ملوان و دریانورد از نظر شما چیست؟
صادقی منفرد: براساس تجربه‌ای که در این مدت کسب کردم دریانوردی صبر زیادی می‌خواهد و جدای از صبور بودن باید فرد بتواند به طور سریع در هر شرایطی عکس‌العمل نشان دهد یعنی یک دریانورد باید بتواند، در هر موقعیتی بهترین تصمیم را بگیرد.
* فکر می‌کردید که به عنوان اولین ملوان زن ایرانی معرفی بشوید؟
صادقی‌منفرد: بله انتظار این را داشتم، چون سه سال است که تلاش می‌کنم و این را می‌دانم تناژ کشتی که در آن فعالیت می‌کنم و مدارکی که دارم هیچ کس در این حوزه فعالیت نمی‌کند و در حال حاضر هم با مدارک ملوانی مشغول فعالیت هستم.
* چه توصیه‌ای به کسانی که می‌خواهند وارد این رشته بشوند دارید؟
صادقی منفرد: این رشته صبر و علاقه‌ی زیادی می‌خواهد و جدای از این دو مورد، زبان یکی از مهمترین عوامل برای فعالیت در رشته دریانوردی است، به فرض کسی که می‌خواهد روی دریای خزر فعالیت کند حتما باید زبان روسی را بداند و همین‌طور در حوزه دریانوردی دانستن زبان فرانسوی ضروری است و زبان انگلیسی که پایه همه زبان‌هاست، باید افراد به این زبان تسلط کافی داشته باشند و به همه کسانی که دوست دارند وارد این رشته شوند توصیه می‌کنم که نه فقط برای دریا، بلکه برای هر شغلی که می‌خواهند داشته باشند بجنگند.
* خانواده مخالفتی نکردند و قطعا دلتنگ خانواده می‌شوید این دلتنگی چقدر روی کارتان تاثیر گذاشته است؟
صادقی منفرد: خانواده‌ام بیشتر مشوقم بودند تا اینکه بخواهند مخالفتی کنند، اوایل خانواده‌ام مدام تاکید می‌کردند که با تحقیق و آگانه جلو بروم که یک زمانی با شکست روبه رو نشوم که از لحاظ روحی به مشکل بر بخورم و بیشتر تشویق می‌کردند تا به آن چیزی که می‌خواهم برسم.
۱۰۰ درصد دلتنگ خانواده می‌شوم، با این کشتی‌های که مسیر رفت و برگشت را طی می‌کنیم به اینترنت دسترسی نداریم که بخواهیم در تماس باشیم و قطعا دلتنگی است و این چیزی است که خودمان انتخاب کردیم و می‌توان گفت که کشتی یک زندان خود ساخته است.
گفت‌وگو با نخستین زن دریانورد ایرانی
* اولین سفری که رفتید کجا بود و باری که حمل کردید چه بود؟
صادقی منفرد: من در این مدت سه مورد سفر کردم دو مورد به بندر آکتاو (قزاقستان) و یک مورد آن سفر داخلی بود؛ و اولین سفر من بندر آکتاو بود و باری هم که حمل کردیم فقط جو بود.
این را می‌توانم اضافه کنم که کشتی از هر دو سال یک بار باید تعمیر شود، ما بعد از تخلیه بار در امیرآباد به انزلی آمدیم تا تعمیرات لازم را بر روی کشتی انجام دهند و به خاطر تعمیرات کشتی در حال حاضر سفر‌های خارجی نداریم.
* به عنوان یک بانوی موفق ایرانی جایگاه زن را در جامعه چطور ارزیابی می‌کنید؟
صادقی منفرد: این موضوع دغدغه همیشگی من است، حق خانم‌ها در خیلی از زمان‌ها ضایع شده است و به طبع حق آقایان هم در خیلی از زمان‌ها تضییع شده است، ولی این موضوع در خانم‌ها بیشتر به چشم می‌خورد.
اما با گذشت زمان به نسبت بهتر شده است و حتی می‌توانم بگویم که خانم‌ها مانع از تضییع حق خود شدند، ولی در کل در زمان حاضر، به نظر من جایگاه زن در جامعه آن چیزی نیست که باید باشد و امیدوارم به زودی این اتفاق رقم بخورد که آقا و خانم برابر باشند و حق هیچ کس ضایع نشود.
* در سفر‌های طولانی دلتنگ خانوده نمی‌شوید؟
بانوان زیادی در دنیا دریانورد هستند و زندگی شخصی‌شان را هم دارند، به هر حال دریانوردی شغلی با شرایط خاص خودش است و کسی که وارد آن می‌شود به همه آن‌ها فکر کرده است، خانم‌های دریانوردی در کشور‌های دیگر می‌شناسم که زندگی روتین خودشان را دارند، نه بالاخره این کار سختی‌های خودش را دارد که هر کس وارد آن شد باید آنرا هم قبول کند.
* از علاقه بانوان به دریانوردی خبر دارید؟
بله. به ویژه در فضای مجازی دختران زیادی پیام می‌دهند و از من درباره این شغل می‌پرسند، خیلی‌ها هم می‌گویند که دریانوردی را دوست دارند، اما به خاطر نگاه‌های موجود در جامعه سراغش نمی‌روند، به نظرم باید برای رسیدن به اهدافی که هیچ منع قانونی در مسیر رسیدن به آن وجود ندارد باید مقابل برخی باور‌های موجود بایستند و تلاش کنند.
* سخن پایانی:
صادقی منفرد: برای هر چیزی که می‌خواهید تلاش کنید، من خودم به این جمله که «یا راهی خواهم یافت یا راهی خواهم ساخت» اعتقاد زیادی دارم و کس که بگوید نمی‌شود به نظر من به اندازه کافی تلاش نکرده است و چیز نشدنی وجود ندارد.
برای من بار‌ها این اتفاق افتاده است که وسط کار کم آورده باشم، ولی دوباره با اراده قوی شروع کردم و برای رسیدن به هر چیزی که می‌خواهیم باید تلاش، پشتکار و صبر داشته باشیم.
صحبت با بانوی سخت‌کوش که توانسته با همه محدودیت‌ها و سختی‌ها وارد کار دریانوردی شود در نوع خود جالب است و برای من خبرنگار هم شنیدن این سخنان تازگی و جذابیت خاصی دارد.
شاید در طول فعالیت‌های خبری با افراد و شغل‌های مختلفی گفتگو کرده باشم، اما گفتگو با یک دریانورد برایم تازگی داشت، گفت‌وگویی که شاید باعث شود برخی دختران سرزمینم هم به این شغل جذب شوند و بخواهند در این حرفه فعالیت داشته باشند.
گفتنی است، مهندس دریانوردی (کاپیتان کشتی) هدایت و رهبری کشتی و مدیریت و تامین امنیت نیروی انسانی شاغل در آن بر عهده مهندس دریانوردی است، در واقع او مسؤول راهبری و مدیریت کشتی است، به مهندس دریانوردی، کاپیتان کشتی نیز می‌گویند، مهندس دریانوردی کمتر با مسائل فنی کشتی سر و کار دارد و بیشتر با مدیریت پرسنل، مسیر یابی، کنترل وضعیت آب و هوا و ... در ارتباط است، البته برای رسیدن به پست کاپیتان کشتی، فرد باید ابتدا به عنوان افسر سوم وارد کشتی شده و پس از طی موفق مراتب افسر دومی و افسر اولی و گذراندن دوره‌ها و آزمون‌های تکمیلی می‌تواند کاپیتان کشتی شود.
خانم صادقی منفرد اولین بانوی دریانورد ایران نیستند بلکه اولین دریانورد زن ایرانی بعد از انقلاب خانم زهرا سالاریه هستند 
