حداقل کاری که "عیسی کلانتری" نکرد

سیدحسن موسوی چلک این حادثه را از چند زاویه موردبررسی قرار می‌دهد و می‌گوید: اتفاق رخ داده به چند دلیل تلخ است: اول تصادف، دوم، خبرنگاران و سوم اینکه چند روز دیگر عروسی "مهشاد کریمی" بود و این‌ها همان موضوعاتی است که افکار عمومی را درگیر کرده است. علاوه بر اینها گزارشاتی که خبرنگاران از ایمنی اتوبوس بیان می‌کنند نیز قابل توجه است. مصاحبه تصویری خبرنگاران را دیدم، آنها که دروغ نمی‌گویند.

وی با اشاره به ادعاهای کلانتری پس از واژگونی اتوبوس و درگذشت دو خبرنگار، سخنان خود را اینطور ادامه می‌دهد: در حوادث تلخ این چنینی، به جای توجیه اینکه به طور مثال ماشین معاینه فنی داشته که البته بسیاری از خودروها دارای معاینه فنی هستند و یا اگر رئیس جمهوری هم برای بازدید می‌آمد، از همین وسیله استفاده می‌شد، به نظرم بازی با افکار عمومی است؛ بله حادثه اتفاق می‌افتد و ما سالی ۱۷ هزار فوتی ناشی از تصادفات داریم اما واکنش سازمان مسئول و حتی نحوه نشستن کلانتری هنگام صحبت با خبرنگاران ـ که واکنشهای منفی شهروندان را در پی داشته ـ تا واکنش با تاخیر برای همدردی که آن هم بیشتر از جنبه توجیه خودش بود و هیچ ندامت و سهل‌انگاری در آن کلام دیده نمی‌شود، باعث انتظار بیشتر مردم از مسئولان برای پاسخگویی منطقی شده است.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه می‌دهد: حداقل کار این بود که کلانتری خودش استعفا می‌داد، حتی شده استعفای صوری؛ مگر چند ماه دیگر از این دولت مانده؟ یک ماه مانده، این یک ماه را هم استعفا می‌داد و رئیس جمهور هم سرپرستی برای سازمان محیط زیست قرار می‌داد. حداقل این بود که اگر خودش جرات و شهامت استعفا را نداشت، به این دو خبرگزاری (ایسنا و ایرنا) می‌آمد و رسما عذرخواهی می‌کرد.

موسوی چلک با اشاره به ادعاهای کلانتری پس از واژگونی اتوبوس که منجر به جان باختن "مهشاد کریمی" و "ریحانه یاسینی" شد، می‌گوید: این مصاحبه به مراتب داغ دل را بیشتر کرد. مصاحبه وی، سخنان قانع‌کننده‌ای بر این اتفاق نبود. کار بعدی این بود که حداقل افرادی که مرتبط با این موضوع بودند را عزل می‌کردند.

وی ادامه می‌دهد: طبیعتا این نحوه پاسخگویی، خانواده و همکاران رسانه را قانع نمی‌کند و من را هم به عنوان یک شهروند قانع نکرد. در ایران تمام مسئولین تسلیت گفتند. اگر موضوعی مهم نباشد که همه مسئولان تسلیت نمی‌گویند، پس حادثه رخ داده مهم بوده و لذا کلانتری به جای پاسخگویی توجیه می‌کرد. وی (کلانتری) باید صادقانه‌تر با مردم صحبت و رعیت‌گونه به مردم نگاه نمی‌کرد. نوع پاسخ او، شبیه قلدرمآبی بود و این‌ها باعث کاهش اعتماد به دولت و مدیریت دولتی می‌شود.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا مسئولان هنگام چنین اتفاقاتی زبان پاسخگویی ندارند؟ می‌گوید: پاسخگویی در قبال حقوق مردم است. اگر مسئولی پاسخگو باشد، در اتفاقات رخ داده اعتماد مردم نسبت به آن مسئول، سازمان و دولت افزایش می‌یابد. رفتارهایی از این دست می‌تواند کاهش اعتماد و فاصله بین دولت و ملت را افزایش دهد که این برای یک جامعه نشانه خوبی نیست. این نشان می‌دهد تا زمانی که مسئولیت داری، ایمن هستی و اگر هم پاسخی ندهی کسی کاری ندارد.

موسوی چلک ادامه می‌دهد: بحث دیگر حقوق شهروندی است؛ مگر رییس جمهور منشور حقوق شهروندی را ابلاغ نکرده؟ آیا این نوع رفتار سازمان مربوطه در راستای حقوق شهروندان بود؟.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سوال که دولت چقدر این حقوق شهروندی را رعایت می‌کند؟ اظهار می‌کند: بسیار کم رعایت می‌کند. مگر اکنون تمامی فصل سوم قانون اساسی اجرا می‌شود؟ بخشی از حقوق شهروندی از قانون اساسی و بخشی از سایر قوانین مرتبط در این حوزه است. ایمنی، پاسخگویی مسئولان، شفافیت، صداقت مسئولان در قبال مردم، رعایت کرامت انسان‌ها حق ماست. برخورداری سلامت به معنای عام حق ماست و اینها هم در قانون اساسی و هم در منشور حقوق شهروندی آمده است.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در بخش دیگری از سخنان خود به این موضوع هم اشاره می‌کند که تاثیر این موضوع فقط در این مقطع نیست و در آینده هم این نااطمینانی نسبت به این رفتارها و درخواست‌های دولتی‌ها از اصحاب رسانه باعث می‌شود که با تردید بیشتر این همکاریها صورت گیرد.

وی می‌افزاید: درست است که ایشان همان شب به هتل محل اقامت خبرنگاران رفت که البته مجبور بود برود، اما چه شد؟ ای کاش آقای کلانتری به تلویزیون می‌آمد و رسما عذرخواهی می‌کرد، اینطور شاید بتوان درد خانواده‌ها و مردم را تسلی داد.

موسوی چلک در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص توجه سازمان‌ها به خبرنگاران می‌گوید: یک خبرنگار سرمایه کشور است زیرا هم خودش هزینه کرده و هم جامعه برای او هزینه کرده است و به آنها فرصت داده است.

وی با بیان اینکه ما باید اصحاب رسانه را به عنوان یک سرمایه قلمداد کنیم، افزود: خبرنگار فقط کسی که گزارش می‌نویسد و میکروفون در دستش می‌گیرد نیست. آن هم در این مقطع که موضوع رسانه و خبر موضوع بسیار مهم و جدی است. در طول روز چقدر اخبار مهم و جدید تولید می‌شود؟ آن هم این گروه که خبرنگار تخصصی محیط زیست بودند. همیشه خبرنگاران باید پشت در اتاق آقایون بنشینند. تاکنون این اتفاق نیفتاده که خبرنگار در نشست خبری برود و کسی که قرار است مصاحبه کند (سخنران) زودتر از خبرنگار آنجا باشد و همیشه دیر وارد می‌شود که بقیه برای او بلند شوند و این نگاه بالا به پایین است درحالیکه به نظر همین نوع نگاه باعث می‌شود که با این موضوع سطحی برخورد کنیم و از نظر اجتماعی این نوع رفتارها و بی‌توجهی به حقوق شهروندی و بی‌توجهی به نیروی انسانی به عنوان یک سرمایه و شاید نگاه بالا به پایین، منجر به این شد که به ایمنی سفر آنگونه که باید توجه نکنند.