دلواپسی اصولگرایان برای طالبان
تروریست‌های طالبان با سرعت در حال پیشروی در خاک افغانستان هستند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که حملات این گروه تروریستی به‌شدت افزایش پیدا کرده است و در عین حال برخی پیش‌بینی می‌کنند که ممکن است به‌زودی دولت مرکزی سقوط کند. این اتفاق از زمانی که زمزمه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان مطرح بود، پیش‌بینی می‌شود اما نکته این‌جاست که در ایران اصولگرایان به ویژه طیفی از انان که در سال‌های اخیر به دلواپسان مشهور شدهاند، سیاست عجیبی در قبال طالبان در پیش گرفتند و مواضعی متفاوت با تصور مردم ایران از طالبان، نشان می‌دهند. موضع‌گیری‌هایی که طالبان را به عنوان یک گروه نه چندان نامطلوب و خشن نشان داده و به تطهیر جنایت‌های آنان پهلو می‌زند. در حالی که برای همه روشن است طالبان یک گروه تروریستی است که برای قدرت گرفتن دست به هر جنایتی زده است. این گروه ثابت کرده که هیچ رحمی نسبت به ایران و مردم ایران و شیعیان افغانستان نیز ندارد.
دو روز پیش روزنامه کیهان در مطلبی درباره طالبان موضع‌گیری خاصی کرد که معلوم می‌شود می‌خواهد از آنان حمایت کند. موضع کیهان از این جهت مهم است که بسیاری از اصولگرایان از او تبعیت می‌کنند.
کیهان نوشت:«اگر طالبان، همان طالبان سال ۷۷ تا ۸۰ باشد، قدرت گرفتن آن در افغانستان به صلاح آمریکا خواهد بود و آمریکا با برآوردن دولت طالبانی که با طالبان گذشته تفاوت دارد، به‌دنبال آزاررساندن به ایران یا راه‌‌انداختن جنگ شیعه و سنی است. مگر اینکه، این گروه پرنفوذ تغییر رویه داده باشد و در حال پیشروی باشد که پس از خروج آمریکا، با دستان پر وارد مذاکره شد. اما حواس‌ها به ترکیه نیز باید باشد. ماجراجویی‌های این کشور در قره‌باغ، سوریه، عراق، یونان، لیبی و...نشان می‌دهد، برخی کشورها نانشان در بحران است.»
کیهان افزوده: «طالبان با طالبان گذشته تفاوت دارد و حتی اعلام کرده با شیعیان این کشور هم کاری ندارد. طالبان، نیروی منسجم نیست. بسیاری‌شان جوانانی هستند که خانواده‌شان را در ناآرامی‌ها از دست دادهاند و به دلیل فقر یا انتقام به این گروه پیوسته‌اند. جمعیتی از مردم افغانستان نیز مشکلات را نه در مراکز دولتی که، با رجوع به ریش‌سفیدها یا همین بزرگان طالبان حل و فصل می‌کنند.»
به نوشته همدلی؛ این موضع‌گیری خاص با اظهارات دیگر اصولگرایان تکمیل شده است. به گزارش دیده‌بان ایران، حسام رضوی، مدیرکل دفترهای خارجی خبرگزاری اصول‌گرای تسنیم، در برنامه زنده صداوسیمای جمهوری‌اسلامی در جهت تطهیر طالبان افغانستان می‌گوید اگر شیعیان با طالبان بجنگند و شیعیان کشته شوند، تقصیر شیعیان است و تاکید دارد که این به‌معنای شیعه‌کشی نیست.
این در حالی است که فیلم‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران افغان منتشر می‌شود حاکی از این است که تروریست‌های طالبان برای تصاحب ولسوالی‌های افغانستان از هیچ جنایتی دریغ نمی‌کنند.
در همین حال هم اکبر رائفی‌پور از چهره‌های اصول‌گرا نیز چند روز پیش در توئیتر خود نوشت: «شیعیان افغانستان نباید جان خودشان را برای دفاع از دولت آمریکایی اشرف غنی هدر بدهند. در زمان فتنه مانند ابن البون (بچه شتر نر دو ساله) باش که پشت دارد تا بر آن سوار شوند، و نه پستانی که از آن شیر بدوشند.»
چندی پیش نیز احمد نادری نماینده اصول‌گرای تهران با توصیفی مثبت از گروه طالبان در صفحه توئیتر خود نوشت:«طالبان یکی از جنبش‌های اصیل منطقه و با زمینه قوم پشتون است. حضور در سفارت جمهوری اسلامی ایران در دوحه را بایستی به فال نیک گرفت. همکاری با آنان می‌تواند به گسترش ثبات در جامعه افغانستان و جلوگیری از نفوذ گروه‌هایی همچون داعش منجر شود. نباید در دام بازنمایی‌های اشتباه رسانه‌های آمریکایی از آنان بیفتیم.»
این رویکرد اصولگرایان در حالی مطرح می‌شود که حمله گروه طالبان در بیست وسه سال پیش به کنسولگری ایران و شهادت دیپلمات‌های ایرانی هنوز از ذهن بسیاری از مردم ایران پاک نشده است. اما این بخش از اصولگرایان که هیچ خطایی از رقیب داخلی خود را فراموش نمی‌کند، گویی به طور کلی نمی‌خواهند آن جنایت بزرگ را به یاد بیاورند. در همین حال گزارش‌های مختلفی از تفکرات این گروه تروریستی علیه ایران و شیعیان وجود دارد که سوگیری این گروه تروریستی را نشان می‌دهد. این موضع‌گیری‌ها در حالی انجام می‌شود که تحرکات طالبان باعث نگرانی جامعه جهانی شده است.
۵ روز است که کابل برق ندارد
درگیری‌های شدید در کابل بین طالبان و نیروهای امنیتی افغانستان باعث شده تا کابل، پایتخت این کشور برای پنجمین روز متوالی برق نداشته باشد.به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه ینی شفق، محمد‌هاشم، سخنگوی تاسیسات برق افغانستان (DABS) اعلام کرد، انتقال برق دو تاسیسات برقی در نتیجه درگیری‌های صورت گرفته بین نیروهای طالبان و امنیتی افغانستان منهدم شد. البته بعدا این تاسیسات تعمیر شدند، اما هنوز کابل برق ندارد. اوایل ماه جاری میلادی، تمامی کابل و بسیاری از نواحی اطراف آن تا چندین ساعت برق نداشتند، چون نیروهای شبه نظامی تاسیسات انتقال برق از تاجیکستان را هدف قرار می‌دادند.
وی ادامه داد: تاسیسات برق افغانستان DABS دست کم ۳۴ هزار دلار در ساعت ضرر می‌کند و علتش هم آسیب رسیدن به تاسیسات انتقال برق در مناطق شمالی کابل است.
در ماه جاری میلادی، قریب به نیمی از تاسیسات انتقال و دکل‌های برق در بخش‌های شمالی پایتخت افغانستان نابود شده و هنوز هم کسی مسئولیت حملات را برعهده نگرفته و طالبان دست داشتن در آن را رد می‌کند.
در همین حال، وزارت دفاع افغانستان روز شنبه اعلام کرد که طالبان از شش منطقه دیگر که تا پیش از این کنترل آنها را در دست داشتند، بیرون رانده شده است.
از زمان اعلام دولت آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان تا پیش از سپتامبر سال جاری میلادی، حملات طالبان در سراسر این کشور افزایش یافته است.
در همین حال قانونگذاران آمریکایی درباره برنامه کاخ سفید برای خارج ساختن ده‌ها هزار تبعه افغان که به نیروهای آمریکایی در افغانستان کمک کردند، سوال پرسیدند. اصلی‌ترین پرسش‌ها در این زمینه بی‌جواب مانده است.
به گزارش پایگاه خبری هیل، انتظار می‌رود آمریکا شهروندان افغان را که به عنوان مترجم، راننده، مامور امنیتی و کارمند سفارت برای نیروهای آمریکایی کار می‌کردند و همچنین خانواده‌های آنها را به یک کشور ثالث منتقل کند تا از خطر حمله طالبان دور باشند.
به گفته قانونگذاران آمریکایی، این مسئله هر روز مهم‌تر می‌شود چرا که تنها سه ماه تا ضرب‌الاجل یازده سپتامبر برای خروج کامل سربازان آمریکایی از افغانستان زمان باقی مانده است. در همین حال، مقام‌ها پاسخ درستی درباره زمان و مکان و چگونگی تخلیه این اتباع افغان نداده‌اند.
مایکل مک‌کال، عضو جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: سوالات مهمی وجود دارد؛ از جمله اینکه کدام درخواست برای تخلیه در اولویت خواهد بود، ما چطور باید آنها را از این کشور خارج کنیم، آنها را کجا باید بفرستیم، این کار چقدر هزینه دارد و پول آن از کجا باید تامین شود. اینها فقط تعدادی از آن سوالات است و فرصت ما هم رو به اتمام است. مک‌کال در ادامه از تعهد دولت بایدن به صدور ویزاهای مهاجرتی ویژه قدردانی کرد اما گفت: تا زمانی که این حرف‌ها به مرحله اجرا درنیایند، معنای چندانی ندارند. اگر آنها می‌خواهند ما باور کنیم که به حرفشان پایبند هستند، باید به تعدادی از این سوالات کلیدی پاسخ دهند.
این مسئله از آن نظر حائز اهمیت است که افغان‌های یاری‌دهنده آمریکا در افغانستان از جانب طالبان تهدید به مرگ می‌شوند یا حتی بدون دریافت هشدار کشته می‌شوند. نفوذ این شبه‌نظامیان در این کشور رو به رشد است و به نظر می‌رسد ویزاهای مهاجرتی ویژه تنها گزینه برای عبور از خطر باشد. قانونگذاران و کارشناسان آمریکایی نگرانند که فقدان حضور نظامی کشورشان مسئله تخلیه افغان‌ها را پیچیده کند، به خصوص اگر این خروج، احتمال تخلیه افراد از طریق هواپیماهای نظامی را از بین ببرد.
پیش از این هم نماینده دموکرات مجلس نمایندگان از ماساچوست از تصمیم خارج کردن مترجم‌ها از افغانستان استقبال کرده بود، اما گفت: هنوز تا پایان راه مسیر زیادی باقی مانده است و دولت باید یک استراتژی مشخص ارائه کند. به گزارش ایرنا، جنگ شدیدی که بین نیروهای امنیتی و نظامی افغانستان و گروه طالبان در ولسوالی‌ها(شهرستان) این کشور آغاز شده همچنان ادامه دارد به طوری‌که شماری از جنگنده‌های ارتش افغانستان و پهپادهای هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی برای توقف پیشروی طالبان اقدام به بمباران مواضع این گروه کردند. ادعای رسانه‌های غربی مبنی بر انجام حملات هوایی پهپادهای آمریکایی بر مواضع طالبان در استان‌های قندوز و بغلان در شمال افغانستان واکنش طالبان را در پی داشت و آنها هشدار دادند که اگر آمریکا حملات خود را متوقف نکند این گروه مجبور به واکنش می‌شود.
ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان در توئیتی نوشت: آمریکایی‌ها به جای حمله به طالبان روند خروج از افغانستان را تسریع کنند.
طالبان در واکنش به ادامه حضور ۶۵۰ نظامی آمریکایی در افغانستان، برای تأمین امنیت دیپلمات‌های خارجی گفته است که این کار به معنی ادامه اشغال است و طالبان آن را نمی‌پذیرد.
براساس گزارش‌های منتشر شده روز گذشته درگیری بین نیروهای دولتی و طالبان در ۱۰ استان ادامه داشت و هر دو طرف ادعای پیشروی داشتند.
فواد امان، معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان گفته است که درگیری در استان‌های غزنی، لوگر، قندهار، فاریاب، بلخ، هلمند، قندز، بغلان، بدخشان و کابل ادامه دارد و نیروهای افغان در برخی استان‌ها پیشروی کردهاند.
وی مدعی شده است که در ۲۴ ساعت گذشته ۲۴۸ تن از افراد گروه طالبان کشته و ۱۳۷ تن دیگر زخمی شدهاند اما در باره تلفات نیروهای افغان اظهار نظری نکرد.
براساس این گزارش‌ها، طالبان در استان پروان در شمال کابل شهرستان‌های «سیاگرد» و «شینواری» را از نیروهای دولتی گرفتهاند و فضل‌الدین عیار استاندار پروان نیز سقوط این دو شهرستان را تایید کرده است.
از استان بغلان در شمال افغانستان هم گزارش شده است که نیروهای دولتی با حمایت مردم موفق شدهاند که ۳ شهرستان را از گروه طالبان پس گرفته و محاصره شهر پلخمری را بشکنند.
شهر پلخمری مرکز استان بغلان در محاصره طالبان قرار داشت و طی چند شبانه‌روز گذشته درگیری‌های شدید در حومه‌های شهر ادامه داشت.صبح دیروز (یکشنبه) برخی خبرنگاران از استان تخار در شمال شرق افغانستان گزارش دادهاند که شهرستان «رستاق» یکی از مرکزهای اصلی مقاومت در برابر طالبان نیز شب گذشته سقوط کرده است. براساس این گزارش از جمله ۱۶ شهرستان این استان اکنون تنها ۳ شهرستان در کنترل دولت قرار دارد و ۱۳ شهرستان آن را طالبان تصرف کردهاند.
همگام با تشدید درگیری‌ها به پشت شهرهای بزرگ مردم نگران آغاز جنگ داخلی خانمانسوز و افزایش موج جدید مهاجرت هستند.
کیهان: طالبان امروز با طالبانی که سر می‌برید، تفاوت‌هایی کرده است
روزنامه کیهان اخیرا در یادداشتی به پیشروی طالبان در افغانستان پرداخته بود و نوشت: مدتی است خبرهای مهم و در عین حال عجیب و «مبهمی» از افغانستان، کشور همسایه ایران منتشر می‌شود: «پیشروی سریع طالبان در شهرهای مختلف افغانستان و سقوط یک به یک شهرهای این کشور»!
طی ۱۰ روز گذشته، تقریباً روزی نبوده که خبری از سقوط شهری در افغانستان مخابره نشده باشد. اگرچه در لابه‌لای اخبار این سقوط‌ها، خبرهایی هم از بازپس‌گیری برخی شهرها به دست نیروهای دولتی مخابره شده، اما خبر پیشروی‌های سریع طالبان، چیزی نبود که سایر اخبار بتواند آن را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. کار به جایی رسید که در برخی روزها اعلام می‌شد، ۸ شهر افغانستان در یک روز به دست طالبان افتاد! حالا هم خبر رسیده که، طالبان مدعی است، کنترل ۸۰ درصد این کشور را در اختیار گرفته و هیچ بعید نیست، خبر سقوط کابل را هم طی هفته‌ها یا حداکثر چند ماه آینده بشنویم! دیروز «ان‌بی‌سی نیوز» نوشت: «طالبان، خود نیز از سرعت پیشروی‌هایی که می‌کند، غافلگیر شده است»؟
در افغانستان چه خبر است؟ آیا پیشروی‌های طالبان، عجیب و مشکوک نیست؟ آیا این تحولات با خروج نیروهای آمریکایی از این کشور مرتبط است؟ با مذاکراتی که آمریکا و طالبان داشت چطور؟ و بالاخره اینکه، آیا این تحولات خطری برای ایران خواهد داشت؟
برای رسیدن به پاسخ‌های این سوال، ابتدا باید نکاتی روشن شود. نکاتی مثل اینکه، آیا این طالبانی که از آن حرف می‌زنیم، همان طالبانی است که مثل داعش سر می‌برد و قتل شیعیان را مباح و در برخی جاها حتی حلال می‌داند؟ بخوانید:
۱- آنچه در رسانه‌های افغانستان و سایر کشورهای جهان درباره تحولات جاری در این کشور منتشر شده نشان می‌دهد، در این پیشروی‌ها خبری از جنایت‌های هولناک، شبیه جنایات داعش در عراق نیست. طالبان حتی اعلام کرده کاری با شیعیان این کشور هم ندارد (و تا لحظه تنظیم این گزارش نیز خبری درباره جنایت این گروه علیه شیعیان افغان لااقل، مخابره نشده است). طبق این گزارش‌ها، خبری از قتل‌عام غیرنظامیان بی‌گناه و تخریب خانه‌ها هم نیست و آنچه هست، صرفاً درگیری با نیروهای مسلح دولتی است. منابع خبری در این کشور حتی می‌گویند، درگیری‌ها با نیروهای نظامی دولت افغانستان است و غالباً نیز، همین نیروهای مسلح به همراه مقامات محلی خیلی راحت و بدون مقاومت به طالبان می‌پیوندند. شاید پاسخ یکی از سؤال‌های این یادداشت و «راز پیشروی‌های سریع طالبان»، در همین نکته نهفته باشد! اینکه چرا نیروهای مسلح و مقامات محلی مقاومت نمی‌کنند نیز در جای خود، نیاز به بررسی دارد که اینجا ما، فقط به گوشه‌ای از آن اشاره‌ای کرده و می‌گذریم. طبق گفته‌های کارشناسان افغان که در ایران زندگی می‌کنند، طالبان، نیروی یکدست و منسجم نیست که صدر تا ذیل آن با هم هماهنگ بوده و مثل یک نیروی آموزش‌دیده ارتش عمل کند. بسیاری از اعضای این گروه، چه‌بسا، قربانیان جنگ و جوانانی هستند که خانواده خود را در ناآرامی‌ها از دست دادهاند و به دلیل فقر و برای گذران زندگی یا حتی انتقام و یا داشتن یک نوع احساس تکلیف به این گروه پیوسته‌اند. جمعیت قابل توجهی از مردم افغانستان نیز بنا به دلایلی از جمله بی‌اعتمادی به دولت‌های خود، در بسیاری مواقع، مشکلات خود را نه با مراجعه به مراکز دولتی که، رجوع به ریش سفیدها یا همین بزرگان طالبان حل و فصل می‌کنند. به عبارتی، نیروهای طالبانی که امروز از آن حرف می‌زنیم، اولاً نیروی یکدست و هماهنگی نیست ثانیاً، با طالبانی که می‌شناختیم و مثلاً سر می‌برید، تفاوت‌هایی کرده است. طالبان این تغییر رویه را رسماً نیز اعلام کرده اما میزان صحت و سقم این ادعاها نیاز به بررسی جدی دارد.
۲- فضای حاکم بر تحلیل رسانه‌های غرب به ویژه آمریکا از تحولات افغانستان این است که، چون آمریکایی‌ها در حال خروج از افغانستان هستند، این کشور در حال سقوط است که دراین‌باره هم باید گفت، اولاً آمریکایی‌ها با هماهنگی با همین طالبان و طی مذاکرات رسمی که با آنها داشتند، در حال خروج از افغانستان هستند و چنانچه بپذیریم، «این خروج آمریکاست که باعث سقوط افغانستان می‌شود»، خود به خود به این نتیجه خواهیم رسید که، طالبان در این پیشروی‌ها کاملاً با آمریکا هماهنگ است. به این نکته هم باید توجه داشت که آمریکا، همزمان با خروج از افغانستان، در حال لنگر انداختن در پاکستان است تا دلایلی که در این ۲۰ سال به خاطر آنها در افغانستان حضور داشت را از دست ندهد! طی هفته‌های اخیر بارها اخباری از سفر مقامات نظامی و اطلاعاتی آمریکا به پاکستان در بالاترین سطح برای تأسیس دو پایگاه بزرگ نظامی و اطلاعاتی منتشر شده است! این یعنی، آمریکا هنوز در منطقه حضور دارد. اما آنچه در این بین مهم است اینکه، آمریکا با هدف اعلامی مبارزه با تروریسم (القاعده و بعدها طالبان) به افغانستان لشکرکشی کرد و همه این تحولات که برشمردیم (مذاکره با طالبان، هماهنگی با این گروه شبه‌نظامی و…) نشان می‌دهد، آمریکا در رسیدن به هدفش شکست خورده است. از نوع تحلیل رسانه‌های آمریکایی (که در خطوط ابتدایی بند ۲ این یادداشت به آن اشاره شد) این برداشت را هم می‌شود کرد که، آمریکا با هماهنگی کامل با طالبان در حال انتقام‌گیری از مردم افغانستان است. آمریکایی‌ها چند تریلیون دلار در منطقه هزینه کردهاند و به اهداف اعلامی خود نرسیده‌اند لذا بعید است، به راحتی از این کشور خارج شوند. با نیم‌نگاهی به مذاکرات پیدا و پنهان آمریکا با طالبان شاید تحولات جاری در افغانستان حاصل یک تقسیم کار بین این دو باشد. هدف نیز، تشکیل یک «دولت طالبانی» که در ظاهر با طالبان قبلی فرق دارد باشد. برای چه؟ برای آزردن کشوری که اصلاً، هدف از لشکرکشی به منطقه، آن بوده است: ایران!
۳- بررسی اینکه تحولات جاری در افغانستان، چقدر می‌تواند برای ما که همسایه‌اش هستیم، مخاطراتی داشته باشد هنوز زود است. طبق آخرین گزارش‌ها، مردم افغانستان برای مقابله با پیشروی طالبان مسلح شدهاند و اگر تحولات به همین شکل جلو برود، این کشور روزهای خونینی به خود خواهد دید. درباره ورود شیعیان افغانستان به این جنگ به طور مستقل نیز، خبر قابل توجهی مطرح نشده است، با این نظریه که آمریکایی‌ها به راحتی می‌توانند، این جنگ را به جنگ «شیعه و سنی» بدل کرده و به یکی از آرزوهای طولانی خود در منطقه دست یابند. ضمن اینکه، چنانچه این جنگ به همین شکل ادامه یابد، ما باید منتظر سیل پناهجویان افغان به کشورمان باشیم.
۴- یک نکته مهم درباره تحولات افغانستان، به دولت آقای «اشرف غنی» باز می‌گردد. بسیاری رئیس‌جمهور فعلی افغانستان را فردی غرب‌گرا می‌دانند که هر آنچه آمریکایی‌ها طی این سال‌ها گفته، مو به مو اجرا کرده است. نتیجه این رویکرد نیز، امروز خود را نشان داده است! همین حالا که در حال مطالعه این یادداشت هستید هم، ایشان برای گفتگو با مقامات آمریکایی (و احتمالاً گرفتن کمک) به واشنگتن سفر کرده است. ریشه اصلی آنچه در افغانستان جریان دارد، به همان دلیلی که رسانه‌های آمریکایی در تحلیل خود می‌آورند، همین آمریکاست. اگر این تحلیل را که، «طالبان پس از مذاکره با آمریکا و هماهنگ با این کشور در حال پیشروی است» درست بگیریم، آقای اشرف غنی باید متوجه شده باشد که، راه را اشتباه رفته است. نزدیک‌ترین دلیل برای اینکه، نمی‌شود به آمریکایی‌ها اعتماد کرد، همین وضعیت افغانستان است. بحران‌های داخلی قبل از همه، راه‌حل‌های داخلی می‌طلبد. قطعاً راه‌حل بحران افغانستان، رجوع به عامل بحران نیست. اگر آمریکا قرار بود افغانستان را آباد کند، در این ۲۰ سال آبادش کرده بود.
۵- اگر طالبان، همان طالبان ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۰ شمسی باشد، قدرت گرفتن آن در افغانستان نه به صلاح ایران و نه به صلاح هیچ کشور دیگری در منطقه نخواهد بود؛ اما به صلاح آمریکا؛ چرا، خواهد بود! مگر اینکه، این گروه پرنفوذ تغییر رویه داده و صرفاً قصد سهیم شدن در قدرت را داشته باشد که در این صورت، ماجرا متفاوت خواهد بود. شاید این گروه در حال پیشروی است تا پس از خروج آمریکا، با دستان پر وارد مذاکره شده و سهم بیشتری از قدرت را از آن خود کند. در این بین، اما حواس‌ها به کشورهای فرصت‌طلبی مثل ترکیه نیز باید باشد. این کشور نشان داده برای رسیدن به برخی بلندپروازی‌ها، به استقبال ماجراجویی می‌رود. ماجراجویی‌های این کشور در ماجرای قره‌باغ، سوریه، عراق، یونان، لیبی و… نشان می‌دهد، برخی کشورها نانشان در بحران‌سازی است!
۶- می‌گویند «ناپلئون بناپارت»، برای حل برخی مشکلات و مسائل بعضاً پیچیده کشوری، راه‌حل جالبی داشت. وقتی نامه‌های وزرا و فرماندهان نظامی و سایر مقامات را درباره برخی مشکلات و مسائل جاری حکومت دریافت می‌کرد، آنها را روی میز گذاشته و نمی‌خواند، چون معتقد بود «مرور زمان» حلال برخی از این مشکلات خواهد بود یا به حل شدن برخی از آنها کمک خواهد کرد. مسئله افغانستان به دلیل داشتن بازیگران متعدد داخلی و خارجی پیچیده است و تحلیل و پیش‌بینی تحولات بعدی آن سخت. در تحولات جاری افغانستان نیز روزها و هفته‌های آینده به شدت حساس خواهند بود و بهتر از هر کارشناس و تحلیلگری آینده پیش روی افغانستان را، نشان خواهد داد. باید منتظر بود و اقدامات بعدی طالبان، آمریکا، ترکیه، دولت فعلی افغانستان و از همه مهم‌تر مردم این کشور را دید تا بتوان تحلیل دقیق‌تری از این تحولات داشت. در این بین هوشیاری و اقدام هیچ یک از بازیگرانی که برشمردیم، مهم‌تر و مؤثرتر از مردم شجاع افغانستان نخواهد بود.
"...آمریکا با هماهنگی کامل با طالبان در حال انتقام‌گیری از مردم افغانستان است...". 
