راه سومی برای دیپلماسی با ایران وجود ندارد
پایگاه خبری هیل وابسته به کنگره آمریکا در گزارش خود نوشت: جو بایدن روز 28 ژوئن اعلام کرد که ایران در دوره ریاست جمهوری وی هرگز به سلاح هسته ای دست نخواهد یافت. بامداد همان روز، آمریکا برای دومین بار حملاتی هوایی را به نیروهای نظامی در مرز سوریه و عراق انجام داد. این حملات تنها چند روز پس از توافق موقت میان ایران و دیده بان هسته ای سازمان ملل متحد رخ داد.
این وضعیت بی ثبات و رو به گسترش، بدون بازگشت به دیپلماسی همچنان از کنترل خارج می شود، در حالی که دیپلماسی تنها راه مناسب برای بایدن است تا بتواند به وعده اش در خصوص عدم دستیابی ایران به سلاح هسته ای متعهد باشد. بدون بازگشت سریع به توافق هسته ای با ایران، بایدن با خطر یک بحران هسته ای روبرو است که می تواند به سرعت به یک جنگ ویرانگر تبدیل شود. "راه سومی" وجود ندارد.
در سایه این حمله هوایی، انتظار می رود که طرفین توافق هسته ای بار دیگر در وین برای دور هفتم مذاکرات با هدف احیای برجام تشکیل جلسه دهند. در حالی که گزارش ها حاکی از دستیابی به توافق است، یک مقام آمریکایی اذعان کرد که گفت وگوها نمی توانند به طور نامحدود ادامه داشته باشند. سه سال پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا، خروج ایالات متحده از این توافق را اعلام کرد؛ هم اکنون با لحظه سرنوشت ساز دیپلماسی آمریکا و ایران روبه رو هستیم که پیامدهای طولانی مدت را برای آینده خاورمیانه به همراه دارد.
در این دوراهی حساس، هیچ چیز برای دموکرات های کنگره مهم تر از این نیست که از توافق هسته ای با ایران، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حمایت کنند اما علی رغم پشتیبانی گسترده دموکرات ها و عموم مردم از برجام برخی نمایندگان دموکرات همچون باب منندز وجود دارند که معتقدند بایدن برای حصول توافقی بهتر با ایران تلاش کند که برنامه موشکی بالستیک، سیاست های منطقه ای و حقوق بشر این کشور را هم شامل می شود.
اما رویکرد "همه یا هیچ چیز" به احتمال زیاد منجر به هیچ معامله ای نمی شود و تهدیدی غیرقابل قبول و احتمال جنگ را برجای می‌گذارد.
برجام یک توافق نامه همه جانبه نیست و هرگز قرار نبوده باشد که کلیه اختلافات ایران و آمریکا را حل وفصل کند. با این حال، توافق تا زمان خروج ایالات متحده از برجام، همان طور که تعیین شده بود، اجرا می شد و ایران حتی یک سال پس از خروج امریکا کاملا به تعهدات خود پایبند بود.
اما سرانجام در واکنش به اعمال مجدد تحریم های ایالات متحده، ایران نیز به تدریج اقداماتی خارج از مفاد برجام انجام داده و زمان گریز هسته ای خود را به طور بالقوه کوتاه کرده و از تعهد داوطلبانه برای بازرسی های دقیق تر ممانعت کرده است. این ها فقط بخشی از پیامدهای رویکرد فاجعه بار فشار حداکثری ترامپ است که دو کشور را به طرز وحشتناکی به آستانه جنگ همه جانبه نزدیک کرده و برای غیرنظامیان ایران، به ویژه در میان همه گیری بیماری کوید-19، رنج بی حسابی ایجاد کرده است.
در حالی که دموکرات های کنگره نسبت به کمپین فشار حداکثری ترامپ (علیه ایران) بسیار انتقاد داشتند، رویکرد "معامله بهتر" منندز اساساً از وضعیت تلخ موجود جدا نمی شود. حتی اگر حسن نیتی وجود داشته باشد، این رویکرد واقعیت های سیاسی داخلی در ایران و اهمیت اساسی محدود کردن برنامه هسته ای را در نظر نمی گیرد. تحریم ها، شعله های احساسات ضدآمریکایی در ایران را بیش از پیش برانگیخته است.
همچنین استفاده از تحریم ها برای کسب امتیاز از ایران در دوره ترامپ کار نکرد و در دوره بایدن نیز کار نخواهد کرد. دموکرات ها باید اطمینان حاصل کنند که توافق هسته ای – که شاید دستاورد اصلی سیاست خارجی دولت اوباما و بایدن است - از بین نمی رود، چرا که تمام امید برای دیپلماسی کوتاه مدت بین ایالات متحده و ایران است.
