عمان چه نقشی در یمن و گفتگوهای میان ایران و عربستان دارد؟
«بدر بن حمد بن حمود البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان، در مصاحبه با روزنامه سعودی «الشرق الاوسط»، به مسائل مختلفی از جمله نقش ایران در منطقه و پرونده یمن پرداخت.
خبرگزاری آلمان، هفته گذشته، به نقل از برخی منابع در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خبر داده بود که سلطان عمان برای بررسی مسائل مختلفی از جمله پرونده یمن و نتایج مذاکرات هسته‌ای ایران به عربستان سعودی سفر خواهد کرد.
وزیر امور خارجه عمان در گفت‌وگو با الشرق الاوسط که امروز (شنبه) منتشر شد، به پرسش‌های این روزنامه سعودی در زمینه‌های مختلف پاسخ داد.
روابط عربستان سعودی و عمان شاهد یک هماهنگی پیوسته است، شما این هماهنگی را در مقطع کنونی به‌ویژه با افزایش روند آن طی ماه‌های گذشته چگونه توصیف می‌کنید؟
بدر البوسعدی در این خصوص گفت: «هماهنگی و رایزنی همواره مورد نیاز و ضروری است به‌ویژه در میان برادران و کشورهای مجاور یا کشورهایی که در یک منطقه قرار دارند همانطور که سلطنت [عمان] و عربستان سعودی در بسیاری از مسائل مورد اهتمام و در منافع اشتراک دارند».
شما، امسال، چند بار با «فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان سعودی دیدار کردید... که سه مورد آن در دو ماه گذشته بود. افزایش هماهنگی‌های دیپلماتیک میان دو کشور بیانگر چیست؟
البوسعدی پاسخ داد که این تحرک دیپلماتیک و هماهنگی‌هایی که در هفته‌های گذشته میان او و وزیر خارجه عربستان سعودی در جریان بود به منظور آمادگی و زمینه‌سازی برای سران دو کشور بوده است.
مهم‌ترین مسائل سیاسی که سلطنت عمان و عربستان سعودی برای ایجاد راه‌حل مشترک برای مسائل منطقه در خصوص آن با یکدیگر هماهنگی دارند، چه مواردی است؟
وزیر امور خارجه عمان گفت: «مسائل بسیاری وجود دارد؛ اما در پاسخ به سؤال شما به طور خاص به مسئله یمن که هم در سطح خود کشور یمن هم در سطح منطقه و عرصه بین‌الملل بسیار مورد توجه است، اشاره می‌کنم. ما به صورت مستمر و باتلاش بسیار برای پایان دادن به رنج ملت برادر یمن، متوقف کردن جنگ و کمک -تا جای ممکن- برای برقراری صلح و ثبات در این کشور تلاش می‌کنیم. این کشور همسایه ماست. ما دین، زبان و پیوندهای مشترک، روابط فرهنگی و اجتماعی با آن‌ها داریم».
نشست «العلا» که در ماه ژانویه گذشته در عربستان سعودی برگزار شد، شاهد آشتی کشورهای حاشیه خلیج [فارس] بود، عمان در این آشتی و حمایت از اقدام مشترک این کشورها و پیگیری نتایج این نشست چه نقشی داشت؟
وی در پاسخ به این سؤال بیان کرد: «نقش عمان از ابتدا بر حمایت و کمک به میانجیگری کویت متمرکز بود؛ میانجیگری که مرحوم شیخ "صباح الاحمد الصباح" (طیب الله ثراه) آن را مدیریت می‌کرد و پس او نیز عالی‌جناب "نواف الاحمد الصباح" (حفظه الله) آن را تکمیل کرد. ما اکنون با برادرانمان وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری و دبیرکل این شورا نتایج نشست سلطان قابوس و شیخ صباح را پیگیری می‌کنیم؛ نشستی که در ماه ژانویه گذشته در العلا به منظور حمایت از تمام مسیرهای همکاری برای [کشورهای حاشیه] خلیج [فارس] برگزار شد».
سلطنت عمان اهمیت تحکیم همکاری مشترک کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] در زمینه‌های اقتصادی را چگونه ارزیابی می‌کند؟ با توجه به اینکه کشورها با پیامدهای اقتصادی مشترکی به علت شیوع ویروس کرونا و کاهش قیمت نفت مواجه هستند؟
بدر البوسعدی اظهار داشت: «بله، میزان پیامدهای ناشی از همه‌گیری کرونا و کاهش قیمت نفت بر کسی پوشیده نیست. این چیزی است که ما باید در این مرحله بیشتر و بیش از پیش در چارچوب نظام یکپارچه خلیج [فارس] برای مقابله با آن همکاری کنیم. این روند به هیچ وجه آسان نیست... و شاید مستلزم آن باشد که همه ما برخی از سازوکارها، سیاست‌ها و اولویت‌ها را بازبینی و بروزرسانی کنیم. چه‌بسا یک شی زیان‌رسانی، دارای فایده باشد».
چند روز پیش نشستی اقتصادی میان مقامات سعودی و عمانی برای بحث و بررسی درباره فرصت‌های توسعه همکاری میان دو کشور در حوزه صنعت و معدن برگزار شد، شما در دیدار با وزیر امور خارجه عربستان سعودی بر حرکت دو کشور به سوی گشودن افق‌های جدید تأکید کردید؛ افق‌هایی که از فرصت‌های تجارت، سرمایه‌گذاری، گردشگری، همکاری در بخش‌های انرژی حمایت می‌کرد... چشم‌انداز همکاری مشترک میان دو کشور را چگونه می‌بینید؟
البوسعیدی پاسخ داد: «چشم‌اندز همکاری بسیار است و نوید فرصت‌های شراکت و سرمایه‌گذاری جدی و ثمربخش در چند مورد از این حوزه‌هایی را که گفتید می‌دهد، اگر [نگوییم] تمام این موارد. من فکر می‌کنم که حوزه پشتیبانی جزء مهم‌ترین زمینه‌های همکاری و شراکت خواهد بود به‌ویژه با توجه به افتتاح قریب‌الوقوع و تاریخی اولین گذرگاه مرزی زمینی مستقیم میان دو کشور و طرح‌های لجستیکی و زیرساختی مکمل و امیدبخش پس از آن. پیش‌بینی می‌کنم که در برهه آتی-به اذن خداوند- شاهید تحرک مهمی در سطح رسمی و بخش خصوصی باشیم که این تحرک از چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی و چشم‌انداز ۲۰۴۰ عمان بهره خواهد گرفت».
برخی از اخبار حکایت از آن داشتند که دو کشور یک شورای عالی هماهنگی ایجاد کرده‌اند، این شورا چه ویژگی‌هایی دارد؟ و به همکاری‌های مشترک دو کشور چه چیزهایی خواهد افزود؟
وزیر امور خارجه عمان بیان کرد: «بله، بسیار طبیعی است که یک شورای هماهنگی همچون شورایی که میان عربستان سعودی و شورای همکاری وجود دارد، در کار باشد. این به خودی خود چتر [حمایتی] و مرجعیتی خواهد بود که مرحله آتی همکاری میان ما را چارچوب‌بندی خواهد کرد. انتظار می‌رود که مرحله آتی همچنین شامل امضای توافق‌ها و تفاهم‌نامه‌های بسیاری در تمام زمینه‌های مربوط به منافع مشترک باشد».
سلطنت [عمان] تأکید دارد که برای نهادینه کردن امنیت، ثبات و صلح در منطقه تلاش می‌کند، مهم‌ترین گام‌هایی که برای حل بحران یمن در حال انجام آن هستید، چیست؟
بدر البوسعیدی در این خصوص گفت: «مهم‌ترین گام‌هایی که در راه حل این بحران برداشته شده، حمایت نامحدود از تلاش‌های انجام شده در این خصوص است چه در چارچوب تلاش‌های سازمان ملل متحد از طریق فرستاده دبیرکل در امور یمن و هماهنگی دائم ما با او و همچنین با فرستاده آمریکا یا در سطح کمک به تلاش‌ها، ابتکار عربستان سعودی و توافق ریاض. هدف مشترک ما پایان دادن به این جنگ در بستری است که در آن، احترام به دغدغه‌های تمام طرف‌ها حکم‌فرما باشد و [از سوی دیگر، هدف ما] کمک به دست‌یابی به تفاهماتی همساز است که ثبات مطلوب را برای یمن و یمنی‌ها و همزیستی‌ای امن را برای همه، یمن و کشورهای همسایه، تأمین کند».
در برخی اخبار از ابتکار عمان برای حل بحران یمن صحبت شد به‌ویژه آنکه یک هیأت عمانی ماه گذشته به صنعاء سفر کرد، این ابتکار مبتی بر چه چیزی است؟
البوسعیدی اظهار داشت: «هیچ ابتکار عمانی‌ای در کار نیست بلکه این‌ها تنها تلاش عمان برای همسو کردن تمامی طرف‌هاست».
سلطنت عمان برای تشویق طرف‌های درگیر یمن برای نشستن بر سر میز مذاکرات و حل و فصل بحران در آنجا چه گام‌هایی برداشته است؟
وی پاسخ داد: «ما بر این باوریم که تما طرف‌ها خواهان حل و فصل بحران هستند و صلح می‌خواهند. ما در تلاش هستیم این را از راه تلاش برای نزدیک کردن نقطه‌نظرات و حل و فصل ابعاد اختلاف میان آن‌ها محقق کنیم».
مسقط در ماه آوریل گذشته از وزیر امور خارجه ایران استقبال کرد. او در آنجا با برخی از مقامات [یمنی] دیدار کرد.. نقش ایران را در بحران یمن چگونه توصیف می‌کنید؟
وزیر امور خارجه عمان در پاسخ به این پرسش گفت: «ما بر این باوریم که نقش ایران حمایت از تلاش‌ها برای برقراری صلح و ثباتی است که ما خواهان آن هستیم».
وزیر امور خارجه عمان همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه سعودی الشرق الاوسط درباره تغییر رفتار ایران همزمان با تغییر دولت آمریکا بیان کرد: «هر رفتاری قابل تغییر است اگر باور و اراده سیاسی گروهی و متقابل از راه گفت‌وگو و تفاهم فراهم شود. ما احساس می‌کنیم که این باورها و این اراده، اکنون به در راستای امنیت و ثبات منطقه روند رو به رشدی دارد».
آیا عمان برای گفت‌وگوی منطقه‌ای با تهران تلاش‌هایی را رهبری می‌کند؟
بدر البوسعیدی اظهار داشت: «نه... هیچ تلاشی را در این خصوص هدایت نمی‌کنیم. هر گونه گفت‌وگوی منطقه‌ای باید از جانب خود کشورهای منطقه باشد. ما از این [گام] حمایت می‌کنیم و در راستای منافع جمعی کشورهایمان برای [تحقق این گام، کشورها را] تشویق می‌کنیم».
آیا مسقط می‌تواند نقشی محوری برای بازگشت روابط سوریه با کشورهای خلیج [فارس] و بازگشت دمشق به اتحادیه عرب داشته باشد؟
این مقام عمانی پاسخ داد: «ما از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب حمایت می‌کنیم و خواستار از سرگیری روابط برادرانه و پاکسازی فضای عربی-عربی در هر زمان و شرایطی هستیم».
چند روز پیش شما تماسی از «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه جدید اسرائیل دریافت کردید، وزارت امور خارجه عمان گفت که شما در این تماس بر اصول سیاست صلح عمان و مهم‌ترین مورد آن «بر پایی کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی» تأکید کرده‌اید، در بخش دیگری نیز از توافق‌های صلح ابراهیم (عادی‌سازی روابط) استقبال کردید، آیا عمان به عنوان سومین کشور حاشیه خلیج [فارس] به سوی عادی‌سازی روابط گام بر خواهد داشت؟
وزیر امور خارجه عمان پاسخ داد: «عمان به اصل برقراری صلح عادلانه، فراگیر و دائم بر پایه راهکار دودولتی باور دارد. این تنها گزینه‌ای است که طرح صلح عربی و قطعنامه‌های بین‌المللی بر آن تأکید دارند. آنطور که گفتی، ما سومین کشور خلیج [فارس] نخواهیم بود. اما در کنار حقوق مشروع مردم فلسطین، ما به تصمیم‌های حاکمیتی کشورها احترام می‌گذاریم همینطور انتظار داریم دیگران به تصمیمات حاکمیتی ما احترام بگذارند».
