داروی سرطان کشاورزی کشف شد
گل جالیز به عنوان علف هرز انگلی عمدتا در صیفی، جالیز جو نیز کلزا محسوب می شود اما این گیاه انگلی میزبان های جدیدی را هم سال به سال پیدا کرده و حتی در محصولات علوفه ای هم دیده شده است، این آفت در مناطق شمال غرب کشور که صیفی کاری رایج است بیش از دو دهه است در مناطق آلوده بیش از 70 درصد به محصول گوجه فرنگی خسارت می زند . با توجه به اینکه این علف هرز انگل است و اتصال کامل به ریشه گیاه میزبان دارد، کنترل آن بسیار مشکل است و طی این سالها مبارزه قطعی با این علف هرز انگلی وجود نداشت به تازگی محققان کشور روش هایی را برای کنترل این علف هرز پیدا کرده اند در این زمینه گفت و گویی با مسعود لطیفیان معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور انجام دادیم تا کشاورزان بیشتر با روش های مبارزه آشنا شوند.
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور گفت: کنترل شیمیایی این عامل خسارتزا با علف کش‌‌ها بسیار دشوار است. مبارزه شیمیایی با علف‌کش‌‌ها علیرغم توصیه، مصرف بسیار محدودی دارد چون کمی تنش برای گیاه اصلی دارد. بنابراین سطح مبارزه شیمیایی حدود ۵۵۰۰ هکتار در کل کشور است. با پیگیری‌های انجام شده تا کنون دو نوع علف‌کش برای کنترل آن در صیفی ثبت شده و به کشاورزان توصیه شده است.
لطیفیان افزود: سم «سولفوسولفورون» به مقدار 35 گرم در هکتار در دو نوبت 40 و 60 روز بعد از نشاءکاری باعث کاهش به ترتیب 75 و 57 درصد از تراکم شاخه‌‌های گل جالیز در واحد سطح و نیز کاهش 60 درصد بیوماس گل جالیز می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین علف کش «گلایفوزیت» با غلظت بسیار پایین (۵۰ میلی لیتر در هکتار در تاریخ کشت اول و دوم) که به گیاه اصلی خسارت نزند.
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور همچنین به روش‌های مکانیکی مقابله با این علف هرز سمج اشاره کرد و گفت: حذف این عامل خسارتزا در طی دوره داشت بسیار کارساز است. چرا که هر بوته گل جالیز امکان تولید بیش از ۲۰۰ هزار بذر جدید را دارد.
وی ادامه داد: روش آفتاب‌دهی دیگر روشی است که باید در گرمترین فصل سال انجام گیرد که به دلیل هزینه بالا در مواقعی استفاده می‌شود که محصول از نظر اقتصادی دارای ارزش بالایی باشد. غرقاب کردن مزرعه و روش تناوب و استفاده از گیاهان تله و همچنین استفاده از ارقام متحمل و مقاوم نیز از بهترین روش‌هاست.
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور افزود:همچنین به دلیل اهمیت موضوع، پروژه‌های تحقیقاتی و تحقیقی – ترویجی در خصوص روش‌های کنترل گل جالیز با همکاری موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی در مناطق مختلف کشور در حال انجام است. روش بیولوژیک ( زیستی) و به کارگیری نوعی قارچ از جنس فوزاریوم امکان از بین بردن آفت گل جالیز در کشور فراهم شده است. این طرح مراحل آزمایشگاهی، مزرعه ای و پایلوت را با موفقیت پشت سر گذاشته و دانش فنی آن در اداره کل ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی، به نام موسسه تحقیقات گیاه پزشکی به ثبت رسیده است.
به گفته این مسئول دستورالعمل اجرایی کنترل این علف هرز که سالهاست خسارت های جدی به صیفی کاران کشور وارد می کرد، تهیه و تدوین و به استان‌ها ابلاغ شده است. در سال گذشته و سال جاری پایلوت‌های الگویی برای کنترل آن در استان‌ها (البرز، بوشهر، فارس، استان‌های شمالی و غربی) در نظر گرفته شده است.
این علف هرز که خود را به ریشه گیاه میزبان می چسباند و از آن تغذیه می کند در بین کشاورزان به «سرطان» معروف است. و نام علمی این گیاه Orobanche است. خسارت این علف هرز به حدی بود که بسیاری از کشاورزان محصول گوجه فرنگی خود را رها می کردند.
