در دوازدهمین جشنواره ملی رسانه های دیجیتال چه گذشت؟
دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال عصر روز دوشنبه در آیینی مجازی به کار خود پایان داد.
مراسم اختتامیه این جشنواره با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدرضا بهمنی رییس مرکز فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اصغر امیرنیا دبیر دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال و داوران آن همراه بود.
به این ترتیب از ۲۱ برگزیده بخش‌های مختلف این جشنواره با انتشار کلیپ معرفی آنان تقدیر شد و همه برگزیدگان، دست اندرکاران حوزه فضای مجازی، مخاطبان و علاقمندان به جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال از بسترهای مجازی شاهد برگزاری اختتامیه آن بودند.
در این مراسم، سیدعباس صالحی با تبریک ایام دهه ولایت، افزود: دوره جدید به عنوان عصر مدرن اتفاقات مختلفی را برای جامعه بشری ایجاد کرده و ورود به عصر دیجیتال تحولات و اتفاقات تازه تری را ایجاد کرده است.
وی در عین حال تصریح کرد: ترکیب این اتفاقات برای انسان، دنیا و زیست تازه ای را در زندگی فردی و اجتماعی پدید آورده است که از جمله این تحولات می توان به فردگرایی، نسبت گرایی، هویت های موزائیکی در کنار مسیر سنتی که در دوره سنت طی کرده ایم، اشاره کرد.
وی ادامه داد: در عصر دیجیتال و فضای مجازی زندگی تازه ای را پیش رو داریم. اتفافات پر جهش تر و سریعتری را در حوزه های مختلف داشته ایم. این تحولات همه اجزای زندگی انسانی را در برگرفته است. در حوزه اقتصاد قالب تولید دگرگون شده است. تولید پیشین که مبتنی بر تولید انبوه بود در دوره اقتصاد صنعتی و عصر دیجیتال به تولید مشتری محور و درخواستی تبدیل شد و اتفاق تازه ای را در فرایند تولید به وجود آورد. در این فضا تولید از نقطه تقاضا آغاز می شود نه از نقطه خواست تولید کننده.
صالحی ادامه داد: در این دوره کار غیرحضوری جایگزین کار حضوری شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اقتصاد عصر دیجیتال در همه شاخه های آن دگرگون شد. در حوزه رسانه هم چنین است. رسانه های اجتماعی جای رسانه های جمعی را گرفته است. قالب مخاطب محور به قالب کاربر محور تبدیل شد. رسانه های کلاسیک عموما تک رسانه ای بود، به چند رسانه ای تبدیل شد.
وی ادامه داد: در حوزه سیاست و امنیت، اتفاقات قابل توجهی افتاده است. مفهوم قدرت تغییر یافته است. اگر تا قبل از عصر دیجیتال قدرت سخت بود اما در عصر دیجیتال قدرت تبدیل به قدرت داده، پردازش داده، داده کاوی و ... شده است.
صالحی افزود: در همه حوزه های زندگی بشری در عصر مجازی و دیجیتال اتفاقات گسترده ای پدید آمده و می توان انسان را به انسان پسا سایبر و پیشا سایبر تقسیم کرد.
عضو کابینه دوازدهم ادامه داد: با ورود به این فضا چندین دغدغه وجود داشته که همراه با پیشرفت هایی حرکت داشته است. اولین دغدغه، تکثیر و انباشت اطلاعات بوده که این حوزه را بحث سواد رسانه ای می خواهد آن را حل کند و به عنوان یک شاخه موضوعی این جشنواره برای آن کارها و فکرهایی کرده است. بنابراین فضای مجازی، فضای داده ها است که در کنار خود سواد مصرف و سواد توزیع را می طلبد و بحث سواد رسانه ای قابل توجه است.
وی واقعیت کاذب را دغدغه دوم برشمرد و ادامه داد: اینکه فضای مجازی با واقعیت وصل باشد. اگر از واقعیت فیزیکال جدا شود تبدیل به رویایی می شود که این رویا یک رویای صادقه نیست. اینکه چگونه می توانیم واقعیت مجازی را به واقعیت فیزیکی تبدیل کنیم دارای اهمیت است و در اینجا است که فعالان عرصه مجازی باید به این فکر کنند که چگونه باید با واقعیت طبیعی ارتباط برقرار کنند. اینکه فضای مجازی بتواند با واقعیت های فیزیکال تلخ و شیرین و نشاط آفرین انسانی مواجه شود. اینکه با مسائل تلخی مانند کرونا، آسیب های اجتماعی و یا با اماکن تاریخی، گردشگری، نوآوری های انسانی ارتباط برقرار کنند و در فضای مجازی ارزش افزوده پیدا کنند. بنابراین دغدغه دوم در عرصه فضای مجازی این است که دنیای مجازی به معنای سراب گونه نیست بلکه دنیای اتصال واقعیت مجازی به فیزیکال است.
وی تاکید کرد: سومین دغدغه اینکه آیا فضای مجازی را می توان به یک فضای دینی و مناسکی هم نزدیک کرد. فضای مجازی چون مدرن و تازه است گاهی به نظر می آید که این فضا شاید با قدسیت و شعائر فاصله داشته باشد. آن هایی که چنین دغدغه هایی داشتند با حضور فضای مجازی دغدغه هایشان عمیق تر می شد. اینکه آیا ورود به این فضا به معنای قدسیت زدایی نیست. اما تجربه نشان می دهد که فرصت هایی را پدید آورد که هویت قدسی دینی و مذهبی در فضای مجازی امتداد یابد و عمق پیداد کند و این دغدغه را کاهش دهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، هویت را دغدغه پنجم در این حوزه برشمرد و گفت: ویژگی فضای مجازی مرز شکنی و مرز گشایی است. بهم ریختن مرزهای کلاسیک است و دغدغه هویت نمود پیدا می کند به این معنا که آیا مرزهای بومی، دینی، منطقه ای و ... باقی می ماند و بر اساس این دغدغه تجربه هایی اتفاق می افتد که چگونه در فضای مجازی مرزهای جدیدی را برای خود خلق کنیم که در تعامل و گفت و گو پیش می رود. بنابراین این مسیر هم در حال شکل گیری است.
صالحی در ادامه تاکید کرد: در کنار این ۴ دغدغه که به حق هم هست، دغدغه پنجمی هم وجود دارد که در ترکیب دنیای مدرن و دیجیتال یکی از ویژگی های عصر مدرن بصری شدن است. فاصله گرفتن از دیتاهای مکتوب که این ویژگی را عصر دیجیتال سرعت بخشید و صوتی و تصویری شدن قالب آن است.
وی تصریح کرد: مسیری را که طی کرده ایم عصر دیجیتال آن را شتاب داد و وارد فضای بصری شدن شده ایم که این امر می تواند برای کتاب خواندن یک مخاطره باشد و همانگونه که مقام معظم رهبری تاکید دارند "کتاب مبدا و منشا تمدن های بشری است"، تمدن انسان با کتاب زنده است. بنابراین دغدغه پنجم این است که با حضور فضای دیجیتال کتاب چه می شود. در این حوزه اتفاقاتی افتاده است. ویژگی انسان این است که وقتی با زهر مواجه می شود به دنبال پادزهر می گردد. عصر دیجیتال هم در این زمینه پاد زهر هایی را ایجاد کرد و ما شاهد کتاب های صوتی و الکترونیک و گفت و گوهای بر پایه کتاب و ... هستیم.
وی تاکید کرد: عصر دیجیتال فرصت هایی را ایجاد کرد که باید به دغدغه های موجود در این زمینه هم توجه داشت.
صالحی در پایان با اشاره به آثار رسیده به این جشنواره و آثار برگزیده گفت: جشنواره رسانه های دیجیتال کمک می کند تا خلاقیت هایی که در آثار برگزیده است، امتداد، استمرار و توسعه یابد.
همچنین اصغر امیرنیا در آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال با بیان این مطلب که رویکردهای جدید جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال می‌تواند الگوی جشنواره‌های مشابه باشد گفت: جشنواره رسانه‌های دیجیتال مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی با تلاش همکاران دلسوز، پرتلاش و ساعی در طول بیش از یک دهه فعالیت به حق جامع‌ترین، مهمترین و باشکوه‌ترین رویداد حوزه فضای مجازی است که به بلوغ رسیده و دوازدهمین دوره خود را تجربه کرد.
دبیر دوازدهمین جشنواره ملی رسانه دیجیتال با اشاره به اینکه به دلیل شیوع بیماری کرونا به اجبار در سال ۱۳۹۹ جشنواره رسانه‌های دیجیتال با هدف قطع زنجیره کرونا برگزار نشد، افزود: نیاز جامعه به آگاهی از جدیدترین دستاوردهای متخصصان داخلی در حوزه فضای مجازی با عنایت به افزایش نقش سیستم‌های مبتنی بر وب در زندگی روزمره و تقاضا و اشتیاق مخاطبان، اعم از تولیدکنندگان نشر و محتوا و کاربران فضای مجازی، مرکز را بر آن داشت تا با تعریف سازوکاری جدید اقدام به برگزاری جشنواره نماید.
امیرنیا خاطرنشان کرد: طرح اولیه جشنواره در بهمن ماه سال گذشته با در نظر گرفتن موضوعات، قالب، پوستر و فراخوان با همراهی متخصصان و کارشناسان در جلسات متعدد، کلید خورد تا امسال با تفاوت‌های عمده‌ای برگزار شود.
دبیر دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال «برگزاری رویدادی کاملا آنلاین در سه بخش ثبت نام، داوری و برگزاری اختتامیه، تاکید بر نوآورانه، اقتصادمحور و درآمدزا بودن آثار و زمینه‌سازی ارائه دریافت تسهیلات به آثار برگزیده از طریق صندوق کارآفرینی امید با هدف توسعه کسب و کارهای دیجیتال» را از تفاوت‌های جشنواره امسال با دوره‌های گذشته این جشنواره عنوان و اظهار امیدواری کرد که دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال با رویکردهای جدید به الگویی برای برگزاری جشنواره‌های مشابه تبدیل شود.
وی با ارائه گزارشی از روند برگزاری این جشنواره گفت: براساس تصمیم شورای راهبردی جشنواره، فراخوان در ایام مبارک عید سعید فطر تا عید سعید غدیر خم – ۲۳ اردیبهشت تا ۱۷ تیرماه ۱۴۰۰- با انتشار خبرهای متنوع در رسانه‌های برتر ، ارسال ۶۰ هزار پیامک به فعالان فرهنگی و ارسال پیامک به ده‌ها میلیون کاربر ایرانسل و رایتل اعلام شد.
امیرنیا ادامه داد: در این مدت ۱۱۴۳ اثر در موضوعات «انقلاب اسلامی و مقاومت (با محوریت نقش شهید حاج قاسم سلیمانی)»، «خانواده و سبک زندگی»، «اقوام، فرهنگ محلی و گردشگری»، «مسجد و مناسک دینی»، «امید، تفریح و نشاط اجتماعی»، «سواد رسانهای و زیست مجازی»، «حکمرانی و مدیریت فرهنگی» و «خدمات مطالعاتی، آموزشی و پژوهشی» که محورهای اصلی جشنواره بودند در قالب‌های برنامه‌های کاربردی، بازی‌های رایانه‌ای، محتوا و هنرهای دیجیتال و سایت‌ها و شبکه‌ها اجتماعی در سامانه www.platzaar.ir بستر برگزاری دوازدهمین جشنواره رسانه‌های دیجیتال ثبت نام کردند.
دبیر دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال خاطرنشان کرد: بخش نخست داوری فنی آثار رسیده با حضور داوران صاحب نام و شناخته شده از ۱۷ تا ۲۲ تیرماه امسال انجام شد و پس از آن داوری نهایی با هدف معرفی آثار برگزیده و با تاکید بر محتوای اثر تولید شده از ۲۲ تیرماه تا دوم مرداد صورت گرفت که به این ترتیب به تشخیص داوران تراز اول بخش‌های مختلف جشنواره ۲۱ اثر به عنوان برگزیده و۱۲ اثر به عنوان شایسته تقدیر دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال انتخاب شدند.
امیرنیا اظهار امیدواری کرد، این رویداد بزرگ که آیین اختتامییه آن را سپری می‌کنیم آغاز راهی باشد برای تقویت تولید آثار قوی و تاثیرگذار و همچنین برطرف کردن مسایل و مشکلات و موانع تولید، درآمدزایی و رشد استعدادهای بالقوه در مسیر سازندگی و بالندگی انقلاب شکوهمند اسلامی.
محمدرضا بهمنی، رییس دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال با بیان اینکه حرکت جمهوری اسلامی ایران در گام دوم انقلاب، بدون یک «نظام رسانهای مقتدر» میسر نخواهد بود گفت: اگرچه سال گذشته به دلیل شرایط خاص کرونایی این جشنواره برگزار نشد، اما امسال با طراحی متفاوت برای برگزاری مجازی، جشنواره دوازدهم برنامه‌ریزی و اجرا شد.
بهمنی با بیان اینکه در دنیای امروز و در شرایط تحولات نو به نوی جوامع بشری، «رسانه» به رکن کلیدی پیشرفت و عدالت و فراز و فرود تمدنها تبدل شده است افزود: توفیق اقتدار نظام رسانهای در گرو عوامل کلیدی متعددی چون «آیندهنگری، محیطشناسی و برخورداری از «استراتژی رسانهای قوی»، برخورداری از مرجعیت رسانهای ملی و فراملی، هوشمندی و بهرهمندی از ظرفیت فناوریهای نوپدید و اتکای به ظرفیت شبکهای مردمی (آن گونه که در مبانی فکری رهبران انقلاب جایگاه مردم به رسمیت شناخته شده) است.
رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی ادامه داد: اجماع و رهگیری این عوامل کلیدی _که می توان بر این فهرست افزود_ اگرچه با دشواری هایی همراه است اما ضرورت توجه به آنها انکارناپذیر است.
بهمنی خاطرنشان کرد: با توجه به آنچه گفته شد چنین عوامل و مولفه هایی حکایت از آن دارد که در گام دوم انقلاب، کشور به جای «رسانه ملی» نیازمند «نظام رسانه ای ملی» است. که لازم است مراکز سیاست گذای و تقنینی کشور، ضمن بهره گیری از تجارب دهه های گذشته و با حفظ ظرفیت رسانه ای فعلی کشور، برای این منظور تدبیر و تنظیم گری داشته باشند.
وی تصریح کرد: در میان مجموعه عوامل مورد اشاره، «اتکای به ظرفیت شبکهای مردم»، شاه بیت استراتژی رسانهای نوین در کشور و راه اتخاذ موضع فعال و فوقفعال در تولید و نشر محتوا در فضای مجازی و حرکت به سوی اقتدار رسانه ای است.
رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت ارشاد تصریح کرد: رویدادهایی همانند جشنواره ملی رسانه های دیجیتال، صحنه ای است برای نمایش گوشه ای از ظرفیت مردمی در عرصهی رسانه های نوین و فضای مجازی. ظرفیتی که رکن آن جوانان خلاق، متعهد، سختکوش و حرفه ای هستند.
وی افزود: این جشنواره که بحمدالله با بیش از یک دهه فعالیت، از وجاهت و اعتبار بالایی در میان فعالان و کسب و کارهای حوزه محتوا و خدمات فرهنگی برخوردار است، در دو دوره اخیر، علاوه بر توجه به ابعاد حرفه ای و فناورانه، با تغییر رویکرد به محوریت بخشی به موضوعات فرهنگی دارای اولویت کشور و توجه به توسعه کسب و کاری برگزیدگان جشنواره، تلاش خود را بر شناسایی برترینها و حمایت و شبکه سازی این سرمایه های ارزشمند نهاده است و برای استمرار و تقویت این رویکرد در ادامه مسیر همگان را به یاری می طلبد.
بهمنی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود گفت: پایان جشنواره دوازدهم آغاز حمایت‌های وزارت ارشاد از برگزیدگان در حوزه کسب و کار است.
اسامی برگزیدگان
دوازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال امسال در محورهای اصلی «انقلاب اسلامی و مقاومت (با محوریت نقش شهید حاج قاسم سلیمانی)»، «خانواده و سبک زندگی»، «اقوام، فرهنگ محلی و گردشگری»، «مسجد و مناسک دینی»، «امید، تفریح و نشاط اجتماعی»، «سواد رسانهای و زیست مجازی»، «حکمرانی و مدیریت فرهنگی»، «خدمات مطالعاتی، آموزشی و پژوهشی» و «روایت کرونا در فضای مجازی» برگزار شد.
«تولید و نشر، نرم‌افزارهای تلفن همراه، بازی‌های رایانه‌ای و محتواهای دیجیتال» ۴ بخش این جشنواره بودند که برگزاری آن در بستر پلتفرم پلتزار انجام شد.
اسامی برگزیدگان این جشنواره به این شرح است:
انقلاب اسلامی و مقاومت:
بازی موبایلی سرافرازان (رسول شاه محمدی) - اثر برگزیده
داستان یک سرزمین (سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) – اثر برگزیده
حبیب نخلستان - شایسته تقدیر
همه فرزندان من - شایسته تقدیر
خانواده و سبک زندگی:
سایت کیدز ۲۴ – اثر برگزیده
ازدواج معلولین – اثر برگزیده
اپلیکیشن خانه مانی – اثر برگزیده
مسجد و مناسک دینی:
کودکان اربعین – اثر برگزیده
تب خورشید – شایسته تقدیر
پلان ۳ – شایسته تقدیر
اقوام، فرهنگ ملی و گردشگری:
همگردی – اثر برگزیده
مجموعه نماهنگ ایران – اثر برگزیده
بازی موبایلی سردار – اثر برگزیده
افتخارآفرینان ایرانی – شایسته تقدیر
امید، تفریح و نشاط اجتماعی:
سایت تابناک جوان – اثر برگزیده
مینی سینما – شایسته تقدیر
آیتونز – شایسته تقدیر
سواد رسانهای و زیست مجازی:
موشن تکنیک شایعه – اثر برگزیده
سایت کدومو – اثر برگزیده
آکادمی کهکشان – اثر برگزیده
بازی ماجراهای سبزک و فیروز – اثر برگزیده
حکمرانی و مدیریت فرهنگی:
غیرمجاز – اثر برگزیده
پرتال جامع نظارت بر بازی‌های رایانه‌ای – اثر برگزیده
خدمات مطالعاتی، آموزشی و پژوهشی:
طاقچه – اثر برگزیده
باشگاه اومند – اثر برگزیده
پروفسور مث - شایسته تقدیر
روایت کرونا در فضای مجازی:
محتوای دیجیتال روز مادر – اثر برگزیده
سایت ریاضیات ایران – اثر برگزیده
