دکتر سید محمد علوی اظهار کرد: زمانی که کرونا جهان را گرفت، پاندمی اعلام شد. زمانی که پاندمی رخ میدهد یعنی بیش از دو قاره درگیر بیماری میشوند اما این بیماری همه قارهها را فرا گرفت. در ۱۰ سال اخیر هیچ بیماری مانند کووید - ۱۹ بشر را غافلگیر نکرده است و حتی سازمان جهانی بهداشت و کشورهای صاحب تکنولوژی غافلگیر شدند. شیوع کرونا سبک زندگی و نگرشها را تغییر داد و بر مسائل زیادی اثر گذاشت.
وی افزود: زمانی که ویروس دلتا در جامعه ظهور پیدا کرد، نگرشها را نسبت به ویروس قبلی تغییر داد. کروناویروسها در صورت استمرار انتقال، جهش پیدا میکنند. در بدن افراد مبتلا به این بیماری، آنتی بادی ایجاد میشود و به تدریج بیماری فروکش میکند اما زمانی که ویروس جهش پیدا میکند ویروس جدیدی پیدا میشود که آنتی بادی که در بدن افرادی که یک بار مبتلا شدهاند، دیگر در مقابل ویروس جدید کارساز نیست.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: بنابراین زمانی که ویروس تغییر پیدا میکند دیگر ماهیت متفاوتی دارد. در ویروس قبلی در صورت کاهش حس چشایی و بویایی بدون تست گرفتن متوجه میشدیم که فرد به کرونا مبتلا شده است و آبریزش بینی از علائم کرونا نبود اما اکنون علائم ابتلا به کرونا متفاوت شده و بیشتر بیماران با آبریزش بینی مراجعه میکنند.
وی افزود: دوره کمون ویروس قبلی ۲ تا ۱۴ روز بود اما دوره کمون این ویروس کمتر است. در مورد ویروس قبلی میگفتیم در صورت ۱۵ دقیقه تماس یا فرد بیمار، بیماری منتقل میشود اما در ویروس جدید در صورت ۵ ثانیه تماس، بیماری منتقل میشود یعنی ممکن است با یک سلام و علیک در خیابان بیماری منتقل شود. ویروس قبلی در فضای بسته منتقل میشد اما احتمال انتقال ویروس دلتا در فضای باز هم وجود دارد.
علوی تصریح کرد: در گونه ویروس قبلی در بررسی ترشحات بزاق یک بیمار تعداد ثابتی ویروس مشاهده میشد اما در سوش دلتا هزار برابر ویروس قبلی، ویروس در ترشحات حلق و بینی فرد آلوده وجود دارد بنابراین ویروس دلتا به شدت آلودهکننده است.
وی بیان کرد: در گذشته میگفتیم یک فرد مبتلا به ویروس ووهان ۱.۹ تا ۲ نفر را مبتلا میکند اما ویروس دلتا ۷ تا ۹ برابر بیشتر از ویروس قبلی افراد را آلوده میکند بنابراین این ویروس به شدت واگیر است. فاصه زمانی شروع تا رسیدن به فاز حاد ریه نیز در سوش دلتا کمتر است و تعداد بیماران نیازمند بستری و تعداد مرگ نیز بیشتر است.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: همه شیوهنامههای بهداشتی باید با هم رعایت شوند. کسی که واکسن تزریق کرده نباید ماسک را کنار بگذارد. مشاهده کردیم در انگلستان با وجود پوشش واکسیناسیون خوب، با برگزاری مسابقات فوتبال با تماشاچی موارد بیماری بسیار زیاد شد.
وی گفت: در کنار هر کاری باید شیوهنامههای بهداشتی رعایت شوند. شستوشوی مرتب دستها، رعایت فاصلهگذاری و استفاده از ماسک رمز و راز سلامت هستند.
علوی عنوان کرد: همواره رابطهای بین موارد بیماری و رعایت پروتکلهای بهداشتی وجود دارد. هر زمان رعایت پروتکلها کاهش یافته، موارد بیماری افزایش یافته است.
وی تصریح کرد: در سطح جهان موارد متعددی از ابتلای افراد پس از دریافت واکسن مشاهده شده است؛ واکسیناسیون تنها یکی از راههای کنترل بیماری است اما به تنهایی کافی نیست. تزریق واکسن، شناسایی و جداسازی بیماران، درمان به موقع بیماران و رعایت پروتکلهای بهداشتی باید توام انجام شود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در حال حاضر در استان خوزستان میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی بر اساس خوداظهاری، ۷۵ درصد است اما بر اساس بررسی میدانی در مراکز شهرها این رقم ۶۵ تا ۷۰ و در حاشیه شهرها ۱۵ تا ۲۰ درصد است. در مجموع، متوسط رعایت پروتکلهای بهداشتی در خوزستان ۵۰ تا ۵۵ درصد یعنی بسیار پایین است و با این روند، هیچ امیدی به کنترل بیماری وجود ندارد.
وی با بیان اینکه بیشتر افراد پس از دریافت واکسن در صورت ابتلا به بیماری به نوع خفیف مبتلا میشوند، گفت: واکسن ۳۰ تا ۴۰ درصد از ابتلا، بیش از ۷۵ از ابتلا به نوع شدید بیماری و بیش از ۹۵ درصد از مرگ ناشی از بیماری جلوگیری میکند.
علوی افزود: بر اساس گفته سازمان جهانی بهداشت بهترین واکسن، واکسنی است که در اولین فرصت در دست باشد. اثربخشی واکسنها متفاوت است اما همه واکسنها از ابتلا به نوع شدید بیماری و مرگ جلوگیری میکنند.
وی بیان کرد: تفاوت واکسنها در نحوه کارکردشان است. برخی واکسنها از ویروس غیرفعال تولید شدهاند و برخی واکسنها نیز از قسمتی از پیکره ویروس تولید شدهاند بنابراین هیچ واکسنی خطری برای انسان ندارد. برخی واکسنها نیز به دلیل اینکه کل ویروس را غیر فعال کردند، نوع ایمنی که ایجاد میکنند از ایمنی طبیعی تقلید میکند.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: واکسنهایی که به تازگی وارد عرصه تولید شدهاند، از هوشمندی برخوردارند و ممکن است در آینده اگر تغییراتی در ویروس ایجاد شود، تغییرات را هم پوشش دهند.
وی افزود: انواع واکسنها وجود دارند و قطعا واکسنهایی که وزارت بهداشت وارد میکند و دارای مجوز سازمان جهانی بهداشت هستند، اثربخشی دارند.
علوی با اشاره به روند واکسیناسیون کرونا در استان خوزستان بیان کرد: تاکنون حدود ۸۰۰ هزار دوز واکسن کرونا به خوزستانیها تزریق شده است که ۶۵۰ هزار دوز این تعداد، در یک نوبت و ۱۵۰ هزار نوبت در دو نوبت تزریق شده است بنابراین تاکنون ۲۰ درصد افراد واجد شرایط و ۱۴ درصد کل جمعیت خوزستان واکسینه شدهاند که نسبت به کشور که ۱۶ درصد است ۲ درصد عقب هستیم. تنها ۳ درصد افرادی که واکسن تزریق کردهاند، دو دوز را نیز دریافت کردهاند و دو هفته از تزریق دومشان گذشته است.
وی گفت: هر چند پوشش واکسیناسیون ایدهآل نیست اما به دلیل اینکه واکسیناسیون هدفمند بوده، تقریبا تمام گروههای سنی که در صورت ابتلا احتمال مرگشان زیاد است، ایمن شدهاند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در استان خوزستان حدود ۸۷ درصد افراد بالای ۸۰ سال واکسینه شدهاند اما هنوز ۱۳ درصد این افراد واکسن را دریافت نکردهاند. بیش از ۹۰ درصد افراد ۷۰ تا ۷۹ سال و حدود ۸۵ درصد افراد بالای ۶۰ سال (۶۰ تا ۶۹ سال) نیز سال واکسن دریافت کردهاند.
وی بیان کرد: بیش از ۸۰ درصد مرگهای ناشی از کرونا در افراد بالای ۶۰ سال رخ میدهد که اگر این افراد، واکسن را دریافت کنند از ۸۵ درصد مرگها جلوگیری میشود.
علوی تصریح کرد: بیماران دیابت، بیماران خاص و گروههای خاص دیگر نیز تحت پوشش واکسیناسیون قرار گرفتهاند و در این خصوص نگرانی نداریم زیرا در صورت ابتلای این افراد، میزان مرگ بسیار کمتر میشود.
وی با بیان اینکه برای پوشش خوب واکسیناسیون باید روازنه ۳۰ تا ۳۲ هزار دوز واکسن تزریق شود، گفت: در صورتی که واکسن به دستمان برسد میتوانیم این کار را انجام بدهیم. روند واکسیناسیون بسیار خوب است و در یک روز تا ۳۵ هزار دوز واکسن هم تزریق کردهایم.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان افزود: در برخی شهرها، مردم استقبال زیادی از واکسن نداشتهاند. در بررسی انجامشده، ۴۰ درصد مردم علاقهای به دریافت واکسن نداشتند اما با اقدامات انجامشده اکنون این عدد به ۳۰ درصد رسیده است.
وی با اشاره به وضعیت بیماری در خوزستان بیان کرد: در حال حاضر ۹ شهر خوزستان در وضعیت قرمز، ۹ شهر نارنجی و ۹ شهر در وضعیت زرد قرار دارند. فعلا وضعیت استان خوزستان نسبت به بسیاری از استانهای دیگر بهتر است اما باید توجه شود که در آغاز پیک هستیم و در دو هفته اخیر روز به روز موارد بیماری افزایش یافته است و سیر صعودی با شیب زیادی در شتاب است بنابراین اگر رعایت نشود در آینده نزدیک ممکن است همه شهرهای خوزستان قرمز شوند.
علوی گفت: در حال حاضر بیمارستانها با انبوهی از مراجعهکنندگان مواجه هستند. تاکنون بیمارستانها جوابگو بودهاند و بیمار پشت درهای بیمارستان نمانده است اما این موضوع به این معنی نیست که تابآوری بیمارستانها همچنان ادامه پیدا کند. اگر موارد بیماری، فراتر از گنجایش و تختهای بیمارستانی باشد قطعا دچار مشکل خواهیم شد.
وی افزود: در حال حاضر بر اساس تعداد مراجعهکنندگان، مرتب در حال برنامهریزی هستیم و تعداد تختهای بیمارستانی اختصاص یافته به بیماران کرونا افزایش مییابد اما این مساله میتواند مشکلات دیگری برای ما ایجاد کند زیرا بیماران دیگری نیز داریم. نمیتوانیم همه تختها را به بیماران مبتلا به کرونا اختصاص دهیم و بیماران دیگر دچار مشکل شوند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: اگر تعداد بیماران باز هم افزایش یابد، دیگر نمیتوان همه بیماران را بستری کرد. راه کنترل بیماری، از بیمارستان نمیگذرد بلکه از بهداشت و پیشگیری میگذرد.
وی بیان کرد: در قرارگاه عملیاتی ستاد مدیریت کرونا در خوزستان در خصوص اعمال محدودیتها صحبت و مقرر شده است که محدودیتها به شدت اعمال شود. برخی مشاغل نیز در شرایط قرمز، مجاز به فعالیت نیستند. در خوزستان با پدیده برگزاری مراسم عروسی و عزا نیز مواجه هستیم که باید این موارد کنار گذاشته شوند.
علوی با اشاره به در پیش بودن مراسم محرم و صفر، افزود: امیدواریم پروتکلها به گونهای رعایت شود که حداقل عفونت در این مراسم رخ دهد. البته در خصوص این موارد، ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیمگیری میکند.
وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد، گفت: وزیر بهداشت از رهبری درخواست کرد که کل کشور دو هفته تعطیل شود. در زمانی که بیماری لجامگسیخته افزایش مییابد این کار خوب و مُسکن است تا دست و پایمان را جمع کنیم و کارهای دیگری انجام دهیم. این موضوع به ستاد ملی مقابله با کرونا واگذار شد و قطعا خروجی آن، تصمیمی به نفع کنترل بیماری خواهد بود.