در حالی که چند هفته پیش احتمال بازگشت ایران و امریکا به توافق هستهای محتمل به نظر میرسید اکنون شاهد افزایش احتمال تنش میان دو کشور حتی وقوع درگیریهای نظامی رو به گسترش در منطقه هستیم.
به گزارش آفتابنیوز؛ روزنامه "واشنگتن پست" در مقالهای اشاره میکند که به نظر میرسد ایران و امریکا در لحظهای حساس و خطرناک قرار گرفتهاند و مدعی شده است: "شواهد نشان میدهند که مقامهای عالی ایران احتمالا دو سناریو در سر دارند: یا به دنبال جنگ هستند یا متقاعد شدهاند که رفتار تحریکآمیز بهترین راه برای گرفتن امتیاز از طرف مقابل خواهد بود. هر یک از این دو گزینه که توسط آنان اتخاذ شود لحظهای خطرناک را برای دولت "جو بایدن" رئیس جمهوری امریکا رقم خواهد زد که اکنون با احتیاط زیادی با آن برخورد میکند.
در حالی که مقامات ایران بارها حمله به کشتی اسرائیلی را تکذیب کردهاند اما واشنگتن پست در ادامه مدعی شده است: به احتمال زیاد ایران پشت حمله به نفتکش اسرائیلی بوده است. این موضوع باعث تقویت بیثباتی در منطقه به ویژه در مسیر انتقال حیاتی نفت میشود و تاکتیکی است که ایران سالها برای اعمال فشار بر غرب به خصوص امریکا از آن استفاده کرده است. همچنین، ایران برنامه تبادل چهار تبعه زندانی امریکایی در تهران با اتباع زندانی خود در امریکا را از دستور کار خارج کرده است. علاوه بر آن، مذاکرات هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی در وین نیز متوقف شده است. مذاکرات درست چند روز پیش از انتخابات ریاستجمهوری ایران متوقف شد.
لحن مذاکرات تحت رهبری تیم رئیسی به احتمال زیاد چندان دیپلماتیک نخواهد بود چرا که رئیسی برخلاف روحانی چندان به دیپلماسی باوری ندارد.(این در حالی است که رئیسی در مراسم تحلیف خود گفته بود از هر اقدام دیپلماتیک که منجر به لغو تحریمها بشود، استقبال خواهد کرد) هیئت مذاکرهکننده رئیسی احتمالا شامل دیپلماتهایی با مواضع سختگیرانهتر از تیم روحانی تحت هدایت ظریف خواهد بود. امریکا مایل است برنامه هستهای ایران پیشرفت نکند. در نتیجه، به تحریمها ادامه خواهد داد که منجر به تداوم سیاست فشار حداکثری دوره ترامپ خواهد شد. تلاشهای دیپلماتیک میتواند با یک دولت مایل به امتیازدهی در ایران موفقیتآمیز باشد. با این وجود، رئیسی رویکردی سختگیرانه دارد.
دولت بایدن با روی کار آمدن رئیسی با انتخابهای دشواری مواجه خواهد بود/ ممکن است بایدن مجبور شود به دیپلماسی با ایران پایان دهد
همچنین شبکه خبری "ان بی سی" امریکا در گزارشی با دیدی بدبینانه نسبت به چشمانداز مذاکرات هستهای از احتمال پایان بخشیدن به دیپلماسی با ایران از سوی بایدن خبر داده و مینویسد: "رهبری ایران به مذاکرهکنندگان ایرانی در وین در هفتههای پیش از توقف مذاکرات هستهای چراغ سبزی نشان ندادند. هنوز مشخص نیست که آیا توافقی حاصل خواهد شد یا خیر. "علی واعظ" از گروه بین المللی بحران می گوید: "همه سیگنالها در جهتی اشتباه دریافت شدهاند". دو مقام اروپایی به "ان بی سی" میگویند بعید به نظر میرسد ایران با از سرگیری مذاکرات هستهای در وین موافقت کند".
این شبکه خبری میافزاید: "رفتار ایران نشان میدهد که احتمالا بعید است حاضر به توافقی تازه با قدرتهای جهانی شود. ایران سانتریفیوژهای پیشرفتهتر خود را به کار انداخته و دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای اش را محدود ساخته است. ایران خواستههای زیادی را از امریکا برای جبران خسارت ناشی از خروج امریکا از برجام در دوره ترامپ مطرح کرده است. ایران میخواهد نشان دهد که رویکرد مبتنی بر همکاری روحانی شکست خورده و به پایان رسیده و رویکرد سختگیرانه و در مسیر رویارویی را در پیش خواهد گرفت. در این میان مقامهای ایران معتقدند دولت بایدن نمیخواهد وارد درگیری تازهای در منطقه شود و پیامدهای شدید تحریم اقتصادی علیه تهران نیز کاهش یافتهاند؛ چرا که ایران مقادیر قابل توجهی نفت به چین صادر میکند.
کارشناسان معتقدند مقامهای ایرانی باور دارند هر چه قابلیت های هستهای خود را تقویت کنند، امریکاییها و اروپاییها امتیاز بیشتری به آنان ارائه خواهند کرد. "کریم سجادپور" پژوهشگر بنیاد کارنگی میگوید: "ایرانیان معتقدند یک گردشگر امریکایی بدون خرید فرش ایرانی آن کشور را ترک نمیکند. مقامات ایران نیز معتقدند بایدن به دنبال جنگی دیگر در خاورمیانه نیست و قصد تمرکز بر اولویتهای دیگر را دارد".
"ان بی سی" مدعی شده است: "کارشناسان معتقدند که رویکرد تهران نشاندهنده خطای محاسبه جدی است و این موضوع وضعیت را خطرناکتر میکند. تحلیلگران امریکایی معتقدند در دور قبلی مذاکرات هسته ای در سال 2005 میلادی نیز ایران خطای محاسبهای مشابه را در دوران احمدینژاد مرتکب شد که به تشدید فشار اقتصادی بر آن کشور منجر شد و به تشدید تنشی انجامید که تا چند سال ابتدایی دولت روحانی نیز ادامه یافت".
جنگ نمیشه. مذاکره هم نمیشه. پرونده ایران دوباره میره شورای امنیت. خرابکاری در برنامه هسته ای هم زیاد میشه. شرایط اتوماتیک برمیگرده به زمان احمدی نژاد.
و تنها روسیه و چین از این شرایط سود می برند.
جنگ نمیشه. مذاکره هم نمیشه. پرونده ایران دوباره میره شورای امنیت. خرابکاری در برنامه هسته ای هم زیاد میشه. شرایط اتوماتیک برمیگرده به زمان احمدی نژاد.
و تنها روسیه و چین از این شرایط سود می برند.
چه چیزی عاید مردم شد؟ به جز تورم و گرونی