محسنی اژهای همچنین در نشست هیات عمومی دیوان عالی کشور حضور یافت و از نزدیک در جریان روند صدور رای وحدت رویه درباره یکی از موضوعات مهم قضایی قرار گرفت. به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، رییس قوه قضاییه طی سخنانی در نشست هیات عمومی دیوان عالی کشور از این دیوان به عنوان بالاترین مرجع قضایی یاد و وظایف مهم این مجموعه را نظارت بر احکام دادگاهها و صدور رای وحدت رویه درباره موضوعات قضایی مورد اختلاف عنوان کرد.
اژهای با تاکید بر تقویت نظارت بر احکام دادگاهها در کنار رسیدگی به فرجامخواهیها و اعاده دادرسیها و اعمال ماده ۴۷۷ به مسوولان و قضات دیوان توصیه کرد برای جلوگیری از نقض مکرر آرای قضایی صادره، آرایی که به دلیل اشکالات ماهوی و شکلی از سوی دیوان نقض میشود را مورد آسیبشناسی قرار دهند.
رییس دستگاه قضا تاکید کرد: دیوان عالی هرچند وقت یکبار اشکالاتی که در آرای قضایی مشاهده میکند که به صورت مکرر اتفاق میافتد را به ستاد قوه قضاییه اعلام کند تا هم در دستور کار آموزشی قرار گیرد و هم در صورت لزوم با صدور بخشنامه و دستورالعمل از تکرار آن جلوگیری شود. محسنی اژهای درباره وظیفه دیگر دیوان عالی کشور برای صدور رای وحدت رویه درباره مسائلی که مورد برداشت و تفاسیر مختلف قرار میگیرند، به قضات دیوان عالی توصیه کرد از مصلحتاندیشی در اظهارنظر درباره این موضوعات اجتناب کنند.
رییس قوه قضاییه گفت: دیوان عالی کشور جای مصلحتاندیشی نیست و باید بر اساس مرّ قانون و استنباط قضات صاحبنظر دیوان، رای وحدت رویه صادر شود. محسنی اژهای همچنین با اشاره به شفاف نبودن برخی قوانین که موجب برداشتها و تفاسیر مختلف میشود از قضات دیوان عالی کشور خواست هرجا به قانونی برخورد کردند که به دلیل فقدان صراحت موجب اختلاف میشود، نظر کارشناسی خود را برای اصلاح قانون توسط مجلس اعلام کنند. رییس دستگاه قضا تاکید کرد: قوانینی که وضع میشوند باید صراحت و شفافیت داشته باشند، اما گاهی برخی قوانین دارای این شفافیت نیستند که باید مورد آسیبشناسی قرار گیرند.
محسنی اژهای همچنین با تقدیر از تشکیل شورای علمی در دیوان عالی کشور برای بررسی کیفی احکام دیوان و آرای وحدت رویه در عین حال متذکر شد که این شورا نمیتواند رای وحدت رویه را تصویب کند بلکه این کار از وظایف هیات عمومی دیوان است. رییس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: آنچه از سوی دیوان عالی به عنوان حکم یا رای وحدت رویه صادر میشود باید واجد استدلالهای قوی و شفاف و دقیق باشد تا خود این آرا موجب برداشتها و تفاسیر مختلف نشود.
محسنی اژهای با تقدیر از زحمات و تلاشهای مدیران و کارکنان دیوان عالی کشور برای کاهش پروندهها و تلاشهای صورتگرفته در جهت بهروزرسانی آرای وحدت رویه، بر لزوم دقت در صدور نظرات و انشای آنها تاکید کرد تا نظرات دیوان از لحاظ محتوایی و شکلی کمترین نقد را داشته باشند. پیش از سخنان رییس قوه قضاییه، سیداحمد مرتضوی مقدم رییس دیوان عالی کشور با ارایه گزارشی از وضعیت و عملکرد این دیوان در دوره تحول، وظایف اصلی دیوان را نظارت بر احکام دادگاهها و ایجاد وحدت رویه عنوان کرد. وی افزود: دیوان علاوه بر نظارت بر احکام دادگاهها از طریق فرجامخواهیها، حل اختلافات، اعمال ماده ۴۷۷ و اعاده دادرسی در دوره جدید، با سفرهای استانی به بررسی آرای دادگاهها و ارزیابی عملکرد قضات میپردازد. رییس دیوان عالی کشور همچنین با اشاره به اظهارات رییس قوه قضاییه در مورد قضاتی که به صورت مکرر رای خلاف بین شرع صادر میکنند، گفت: براساس تدابیر اتخاذشده، از این پس برای قضاتی که آرای آنها مشمول ماده ۴۷۷ شوند و نقض گردد نمره منفی در نظر گرفته میشود و در صورت تکرار برخوردهای دیگری با آنها صورت میگیرد.
مقدم همچنین از بهروزرسانی آرای وحدت رویه در دیوان عالی کشور خبر داد و نظرات صادره از سوی هیات عمومی را آرای کاربردی و تحولآفرین برای نظام قضایی دانست. وی با اشاره به تشکیل شورای علمی دیوان عالی کشور بر اساس آییننامه جدید این دیوان گفت که این شورا قبل از طرح گزارشها در هیات عمومی آنها را بررسی میکند و پس از صدور آرا نیز، آرای صادره اعضای هیات عمومی را از لحاظ کیفی برای کاهش ایرادات احتمالی مورد بررسی قرار میدهد. رییس دیوان عالی کشور همچنین از صدور مجوز مجله تخصصی دیوان نیز خبر داد و گفت که احکام منتخب دیوان و آرای وحدت رویه در این مجله برای نقد و بررسی کارشناسان حقوقی و قضایی منتشر میشود.
در این نشست قضات دیوان عالی کشور در حضور محسنی اژهای به بحث و بررسی نحوه ترتیب اثر دادن به توبه محکومان مجازاتهای تعزیری پس از قطعی شدن آرای صادره پرداختند که دادستان کل کشور و رییس قوه قضاییه نیز نظرات خود را در این خصوص ارایه کردند. در این نشست همچنین تعدادی از قضات دیوان عالی کشور با تقدیر از رهبری به واسطه انتصاب رییس دستگاه قضا از میان چهرههای درون قوه قضاییه، این انتصاب را موجب تسریع در روند تحول نظام قضایی در دوره تحول و تعالی دانستند.