این روزها روبهروی برخی از داروخانهها صفهای طولانی دیده میشود. مردم میگویند داروهایشان سخت پیدا میشود. از داروهای کرونایی تا غیرکرونایی. باید آنقدر بگردند تا بالاخره موفق شوند دارو را پیدا کنند.
برخی هم دست به دامن شبکههای اجتماعی میشوند. داروی مورد نیازشان را مینویسند تا کاربران بتوانند کمکی در جهت پیدا کردن آن کنند. برخی هم نام داروخانهای را میگویند که اینجا خلوت است تا شاید کار کسی راه بیفتد.
رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرده: «تهیه داروهای کرونا به راحتی با استعلام از سامانه ۱۹۰ و مراجعه به نزدیکترین داروخانه منتخب امکانپذیر است.» سامانه ۱۹۰ شماره برخی از داروخانهها را اعلام میکند و تاکید میکند قبل از مراجعه تماس بگیرید برای استعلام دارو. اما این داروخانهها یا جوابگو نیستند یا خط تلفن آنها مدام مشغول است!
اگرچه برخی از کارشناسان و مسئولان به تحریمها و مشکلات انتقال ارز برای واردات دارو و مواد اولیه دارو اشاره میکنند اما در همین روزها معاون فنی گمرک از دپوی دارو و مواد اولیه دارو در گمرک خبر داد!
مهرداد جمال ارونقی گفته: «متوجه دپو شدن داروها، مواد اولیه داروها، کالاهای مربوط به وزارت جهاد کشاورزی و واکسنهای دامی در گمرک فرودگاه امام خمینی شدیم.» حالا رئیس انجمن داروسازان تهران و عضو کمیسیون سلامت اتاق بازرگانی تهران به قاچاق دارو و البته تجویزهای بیحساب و کتاب دارو توسط برخی از پزشکان را از دلایل مشکل کمبود دارو میدانند.
تجویز بیحساب و کتاب دارو
حمید خویی، رئیس انجمن داروسازان تهران در این مورد میگوید: «اینگونه که در ایران کرونا را درمان میکنند، در هیچ کجای دنیا درمان نمیشود. داروهایی که با این حجم در ایران مصرف میشود در بیشتر کشورهای دنیا مطلقا مطرح نیست. از جمله فاویپیراویر، رمدسیویر، اینترفرون، آی وی آی جی. در حالی بیماران کرونایی دنبال داروی آی وی آی جی میگردند که هیچ مدرک علمی معتبری نداریم این دارو در درمان کرونا موثر باشد.»
او در ادامه به تجویزهای بیحساب و کتاب برخی از پزشکان اشاره میکند: «متاسفانه برای درمان کرونا هیچ پروتکل رسمی نداریم. هر درمانگری هرچه دلش بخواهد تجویز میکند. به طور مثال مصرف رمدسیویر ظرف دو تا سه هفته، ۸ برابر شد. پیک شدید کرونا هم بود و تب مصرف رمدیسیور در کشور بالا گرفت. این دارو قرار بود فقط در بیمارستان برای بیمارانی که درگیری شدید ریه دارند، تجویز شود. اکنون در درمانهای خانگی و کلینیکهای سرپایی، پزشکان عمومی به صورت فراوان رمدسیویر تجویز میکنند.»
رئیس انجمن داروسازان تهران ادامه میدهد: «داروخانههایی که رمدیسیور توزیع میکنند فقط مجاز هستند نسخه پزشکان متخصص برای بیماران بیمارستان را بدهند و نسخه پزشک عمومی را نمیدهند. بنابراین شخص مجبور میشود از بازار سیاه بخرد.»
قاچاق دارو، ننگی برای سیستمهای نظارتی!
خویی با اشاره به اینکه مشکل نبود دارو نیست، ادامه میدهد: «مشکل در حال حاضر رهاشدگی تجویز داروست که هیچ ضابطهای ندارد. به جز آن رهاشدن شبکههای قاچاق داروست. متاسفانه در چنین شرایطی شبکههای قاچاق بیشتر فعال میشوند.»
رئیس انجمن داروسازان تهران ادامه میدهد: «این ننگی است برای سیستمهای نظارتی است که چند دهه است از پس شبکههای قاچاق دارو برنیامدند. شبکههای قاچاق روز به روز گستردهتر و فربهتر میشوند. قاچاق دارو امروز باید جرم و خیانت ملی شناخته شود.»
اوضاع دارویی در کشور بدتر میشود؟
او میگوید: «اگر نهادهای نظارتی به سرعت وارد عمل نشوند و یک چارهجویی برای شبکههای قاچاق نکنند، همچنین وزارت بهداشت چهارچوبی برای تجویز دارو تعیین نکند. اوضاع دارو بدتر میشود. از سوی دیگر از آنجا که نشانهای برای فروکش کردن تب کرونا نمیبینیم، پیشبینی ما این است اوضاع از این هم بدتر میشود.»
قاچاق دارو موضوعی است که محمود نجفی عرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران نیز به آن اشاره دارد. اما حرف او قاچاق معکوس داروست.
باز هم پای قاچاق معکوس دارو در میان است!
نجفی عرب میگوید: «ما در سندیکای تولیدکنندگان تولید داروهای انسانی چندین ماه است که میگوییم احتمالا موجی از کمبود دارو اعم از تولید داخل و وارداتی داشته باشیم. اما یا مسئولان توجه کردند و نتوانستند کاری کنند یا توجهی نکردند!»
او با اشاره به قاچاق معکوس دارو ادامه میدهد: «از دلایل کمبود دارو هم میتوان به ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرد. با این ارز قاچاق معکوس دارو شکل میگیرد و طبیعی است. بخشی از داروهای تولیدی و وارداتی از کشور خارج و قاچاق معکوس میشود.»
نجفی عرب میگوید: «از سوی دیگر سازمان غذا و دارو به دلیل محدودیت تامین ارز ۴۲۰۰، برخی از داروها را از حوزه این ارز خارج کرده و به حوزه ارز نیمایی برده است. این تغییر نرخ ارز روی قیمت کالا تاثیر دارد. بنابراین قیمت این داروها به شدت افزایش پیدا میکند و مردم دچار مشکل میشوند.»