عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه "رای الیوم" در این تحلیل مینویسد: رهبری اسرائیل اعم از سیاسی و نظامی با یک نگرانی بیسابقه تحولات اوضاع کنونی افغانستان را زیر نظر دارند، بخصوص که اسرائیل هنوز از حالت شوک ناشی از نبرد "شمشیر قدس" رهایی نیافته است که در آن به لحاظ نظامی و روحی شکست خورد.
این نگرانی و دلایل آن را میتوان به طور خلاصه در نکات زیر بررسی کرد:
نکته نخست اینکه طالبان پس از ۲۰ سال مقاومت در برابر اشغالگری آمریکا و در تلافی نابودی نخستین امارت اسلامی خود که در سال ۱۹۹۶ تاسیس شد، پیروز شد.
دوم اینکه طالبان اعتبار مجدد خود را با یک فرمول جدید به دست آورده که به فرهنگ مقاومت نزدیکتر است این در حالی است که فرهنگ تسلیم و عادی سازی روابط در بسیاری از کشورهای عربی، اسلامی و به ویژه حوزه خلیج فارس رواج پیدا کرده است.
سوم اینکه روابط بین طالبانِ پیروز و همتای فلسطینی آن حماس در حال افزایش است و در همین راستا اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس با ملا عبدالغنی برادر، رئیس طالبان تماس گرفت و شکست آمریکا را تبریک گفت و ما اطمینان داریم که تماس های محرمانه و روابط شخصی میان این دو هنگام حضورشان در دوحه صورت گرفته است.
نکته چهارم در تحلیل این نگرانی اسرائیل، شکست بزرگی است که آمریکا در افغانستان خورد و خطرات این شکست با صحنه فضاحت بار در فرودگاه کابل دو چندان شد. به ویژه صحنههای مربوط به این اقدام آمریکا که کارکنان افغان خود را رها کرد و آنها زیر چرخهای هواپیماها با خطر زیرگیری یا سقوط از هواپیماها پس از بلند شدن از زمین روبرو شدند. صحنهای که مسوول ارشد آلمان آن را "ننگی برای آمریکا و غرب" توصیف کرد.
مسلم است که اسرائیلیها بیشتر از دیدن صحنه غم انگیز کارکنان افغان آمریکا در فرودگاه کابل مضطرب و وحشت زده شدند زیرا خودشان هم ممکن است در آینده با همین وضعیت روبرو شوند با این تفاوت اصلی که فرودگاهی برای هیچ اسرائیلی وجود نخواهد داشت که از طریق آن به پناهگاههای امن در اروپا و آمریکا بگریزند.
برای توضیح بیشتر این نکته باید جنگ ۱۱ روز غزه را یادآوری کنیم؛ اینکه موشکهای مقاومت تمامی فرودگاههای اسرائیل را بستند و همین مساله باعث شد این رژیم اشغالگر فلج و کاملا محاصره شود و از ورود و خروج ممانعت شود.
شکست آمریکا در افغانستان، سقوط دولت و ارتش این کشور، فرار رئیس جمهور آن با پول، تخلیه دیپلماتها و اتباع خارجی همگی عناصر سناریویی هستند که ممکن است به زودی در عراق و سوریه نیز تکرار شود و همین مساله باعث خواهد شد اسرائیل، تنها نظام اشغالگر در کل جهان باقی بماند. همچنان که در سایه افزایش قدرت محور مقاومت در مرزهای تلآویو از سه جهت، شکست آمریکا در افغانستان میتواند به نوعی یک تمرین قبل از نمایش اصلی برای شکست آتی اسرائیل باشد.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی خود که پس از تکمیل فصول این شکست ایراد کرد، گفت، هیچ سرباز آمریکایی را در دفاع از ملت کشوری که رئیس جمهورش فرار کرده، نمیکشد. اگر همین صحنه در آینده در اسرائیل هم تکرار شود، رئیس جمهوری که جانشین بایدن خواهد شد، احتمال دارد همین گفته بایدن را تکرار کند.
شکست تحقیرآمیز ایالات متحده از نظر نظامی، سیاسی و اخلاقی تأییدی بر این امر است که کارکرد آمریکا به عنوان "پلیس جهان" با توجه به عقب نشینی این کشور در همه جبههها و نیز ظهور قدرتهای جدید جهانی و منطقهای و در راس آنها ائتلاف جهانی چین و روسیه و ائتلاف منطقهای ایران، هند، پاکستان و ترکیه تنزل پیدا کرده است.
عصر آمریکا آخرین نفسهای خود را از نظر سیاسی، نظامی و اقتصادی میکشد و پیروزیهای آن در دهه هشتاد و نود بر امپراتوری فروپاشیده کمونیستی، دیوار برلین و انقلاب سیلیکون همگی پودر شده و از دل خاکستر آن ابرقدرت ها بیرون آمدهاند.
اسرائیل که از مزایای چوب بزرگ پلیس آمریکا در خاورمیانه بیشترین بهره را برد، شاید در کنار متحدان عرب خود که روابطشان را با او عادی کردند از جمله بازندهترین این متغیرات محوری باشند و زمانی که لحظه فرار بزرگ برسد شهروندان اسرائیلی هیچ فرودگاه یا هواپیمایی پیدا نخواهند کرد که به چرخهای آن بچسبند.