بررسی تاثیر سه نوع عسل در رشد نوعی قارچ بیماری‌زا
«کاندیدا آلبیکنس» اصلی‌ترین قارچ در غشاهای مخاطی انسان است و در بیشتر افراد سالم به صورت هم‌زیست در دهان لوله گوارش و مجاری ادراری تناسلی یافت می‌شود. این قارچ در افراد با ایمنی ضعیف‌شده به عنوان یک عامل بیماری‌زا سبب ایجاد عفونت‌های سطحی می‌شود و حتی می‌تواند حیات فرد را تهدید کند.
افزایش مقاومت قارچ‌ها به داروهای ضد قارچی و همچنین عوارض جانبی متعدد این داروها، سبب شده پژوهشگران به دنبال یافتن ترکیبات طبیعی با منشاء زیستی باشند.
عسل از دوران باستان به عنوان ماده غذایی و درمانی برای بسیاری از بیماری‌ها مانند آسم، بیماری‌های گوارشی و بیماری‌های پوستی مثل زخم‌ها، جراحات و اگزما مورد استفاده قرار گرفته است.
اگرچه مطالعات آزمایشگاهی متعددی فعالیت ضد باکتریایی عسل را بررسی کردند؛ ولی در خصوص تاثیر عسل بر قارچ کاندیدا آلبیکنس مطالعات اندک و متناقضی وجود دارد. به همین دلیل پژوهشگران با انجام یک مطالعه تاثیر ضد قارچی عسل را بر قارچ کاندیدا آلبیکنس مورد بررسی قرار دادند.
در این مطالعه آزمایشگاهی از نمونه‌های عسل طبیعی (از شهرهای خوی و سلمانشهر) و عسل تجاری (از یک شرکت تجاری) با درصد حجمی مختلف در محیط کشت قارچ کاندیدا آلبیکنس استفاده شد.
نتایج این آزمایش نشان داد که از بین سه نوع عسل بررسی‌شده در آزمایشگاه، تمام انواع آن‌ها در غلظت‌های حداکثری ۹۵ درصد مانع رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس شدند. تنها عسل شهر سلمانشهر در غلظت ۸۰ درصد نیز از رشد قارچ جلوگیری کرد.
همچنین بررسی‌ها نشان داد عسل طبیعی سلمانشهر نسبت به اصل تجاری در مهارکنندگی قارچ موثرتر است.
این نتایج حاکی از آن است عسل در غلظت‌های بالا می‌تواند در رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس اثر مهاری داشته باشد.
پژوهشگران این مطالعه پیشنهاد می‌کنند در آینده اثر مهاری عسل بر روی سایر قارچ‌ها نیز بررسی شود. همچنین تاثیر انواع دیگر عسل بومی مناطق ایران در مهار ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد.
در انجام این مطالعه پویا جمال پور؛ دندانپزشک، سیمین لسان؛ استادیار گروه بیماری‌های دهان و فک و صورت دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی و مهدی گودرزی؛استادیار میکروب‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه تابستان سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی اثر سه نوع عسل بر مهار رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس در شرایط آزمایشگاهی» در مجله تحقیق در علوم دندانپزشکی زیر نظر دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، منتشر شده است.
