جو زمین در حال تغییر است و این، نور آن را کم میکند. این موضوع تاکنون موجب شده است تا میزان نور منعکس شده از سیاره آبیرنگ ما ۰.۵ درصد کاهش یابد.
بر اساس مقالهای که بهتازگی در مجله Geophysical Research Letters منتشر شده است، تحقیقات جدید نشان میدهند که تغییرات آب و هوایی، باعث انعکاس نور کمتر از زمین میشوند.
محققان در این مطالعه جدید نوشتند: بازتاب زمین، یک پارامتر اساسی آب و هوایی است که ما آن را از رصدخانه خورشیدی "بیگ بر" Big Bear بین سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۷ با مشاهده زمین با استفاده از تکنیکهای مدرن نورسنجی اندازهگیری کردیم تا تغییرات روزانه، ماهانه، فصلی، سالیانه و دههای را در سپیدایی یا آلبدوی زمین را از زمین بهطور دقیق تعیین کنیم و دریافتیم که ما با کاهش تدریجی ۰.۵ درصدی در آلبدوی زمین از نظر اقلیمی در دو دهه مواجه هستیم.
سپیدایی یا آلبِدو (Albedo) به معنی درصد بازتاب نور از سطح یک جسم است. مقدار این کمیت میتواند از صفر (تاریک مطلق) تا یک (روشن مطلق) تغییر پیدا کند. آلبدو را گاه با درصد و گاه با یک عدد اعشاری کوچکتر از یک، نشان میدهند. دمای یک سیاره عملاً تحت تأثیر میزان انعکاس انرژی خورشیدی، موسوم به سپیداییِ سیاره و اثرات گازهای گلخانهای است.
سپیدایی سیاره زمین ۰٫۳۷ است، به این معنی که ۳۷ درصد انرژی خورشیدی را سریع منعکس میکند. بر همین اساس ۶۳ درصد از آن را جذب میکند؛ در حالی که سپیدایی سیاره زهره حدود ۰٫۷۰ است. (مقدار ذکر شده در منابع مختلف از ۰٫۶۵ تا ۰٫۸۵ متغیر است.) در نتیجه، تنها ۳۰ درصد از انرژی خورشیدی از سوی سیاره زهره جذب میشود.
جو زهره که از کربن دیاکسید تشکیل شده، به قدری غلیظ است که دمای سطح آن بهطور قابل ملاحظهای بالا میرود. سپیدایی مریخ برابر با ۰٫۱۵ است. از اینرو، بیشتر انرژی خورشیدی را جذب میکند، اما جو رقیق کربن دیاکسیدی مریخ (حدود ۰٫۰۱ زمین) نمیتواند گرمای زیادی را به دام اندازد. به این دلیل، هماکنون سطح مریخ برای بقای گونههای حیات بر پایه آب / کربن، بیش از حد سرد است.
با این وجود، در گذشته، زمانی که آتشفشانهای بزرگ، مقدار گستردهای گاز (شامل بخار آب، کربن دیاکسید و متان) را در جو منتشر میکردند، دمای آن به میزان قابل توجه بالاتر بوده و احتمالاً امکان پا گرفتن حیات در آنجا وجود داشته است.
بازتاب زمین، یک عامل اساسی تعیینکننده آب و هوای زمین است، زیرا تغییرات آب و هوایی از تکامل همزمان شدت نور خورشید، سپیدایی زمین و عایق گازهای گلخانهای، ناشی میشود.
دانشمندان برای اینکه به نتیجه برسند، دادههای رصدخانه خورشیدی "بیگ بر" در کالیفرنیای جنوبی را بررسی کردند و نوسانات بازتاب زمین از سال ۱۹۹۸ را ارزیابی کردند. سپس، آنها این دادهها را با مشاهدات پروژه انرژی تابشی زمین ناسا موسوم به "CERES" که از سال ۱۹۹۷ فعال است و همچنین با ابزارهایی از چند ماهواره ناسا و سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) ترکیب کردند.
بیشتر تغییرات بازتاب زمین، در سال گذشته رخ دادهاند که نشان میدهند تأثیر تغییرات آب و هوایی بهطور تصاعدی در حال افزایش است. محققان، این میزان از پیشرفت تغییرات را بیشتر به تغییر ابرهای زمین نسبت میدهند.
مطالعه ابرها بسیار دشوار است، زیرا دانشمندان ارتباط آنها با عناصر زمین را بهطور کامل درنیافتهاند. با این حال، محققان در این مطالعه، کاهش بازتاب زمین را به ابرهای بالای اقیانوس آرام نسبت میدهند.
ابرها تقریبا نیمی از نور خورشید که به آنها برخورد میکند، منعکس میکنند و برف و یخی که از ابرها فرو میریزند، مهمترین وظیفه در این کار را بر عهده دارند.
این یافتههای جدید برای سیاره ما و تغییرات آب و هوایی چه معنایی دارد؟ بسیار زود است که دانشمندان بتوانند به این سؤال، پاسخ روشنی بدهند، اما میتوانیم که تصور کنیم هرگونه تغییر ناشی از گرمایش زمین، موجب نگرانی میشود.